چگونه نقاط ضعف یک جامعه را به قوت تبدیل کنیم؟

محمد الدین دین دوست

با گذشت هر روز مشکلات در سطح جهان افزایش پیدا می کند. انسان ها از گراف بلند مشکلات نگران میشوند

نگرانی در وجود انسانها باعث می گردد که در جستجوی پیدا کردن راه حل‌ها برآیند. به

گفته ی شاعر شیرین کلام، سعدی شیرازی

چوعضوی به درد آورد روز گار

دگر عضو هارا نمانــــد قرار

به واقعیت که چنین است. امروز هر کشوری در جهان مشکلات مختص به خود را دارد. در این میان روی مشکلات کشور درد کشیده ام افغانستان، عطف توجه کرده به بحث می پردازم. خوب است

که در قدم نخست مشکلاتی چون: عدم مدیریت درست از آب ها،عدم بررسی و شناسایی دقیق منافع ملی و بین المللی، و عدم تحقق بخشیدن ستراتیژی مدیریت آبها را در حکومت های گذشته که همه ناشی از کوتاه فکری ها،مجبوریت ها و بی پروایی هاصورت گرفته است. پیرامون این مباحث، از دیدگاه آسیب شناسی و منفعت زایی در قبال آبهای افغانستان بحث شود.

-1 عدم مدیریت درست از آبهای افغانستان

داغ ترین موضوع امروز در جهان مسأله کاهش آب است. حیات اقتصادی، سرسبزی و شکوفایی های زراعتی مربوط به داشتن منابع

آبی و مدیریت درست از آبها وابسته است. در طول سالهای متمادی آبهای افغانستان به کشورهای همسایه بدون پرداخت قیمت آن سرازیر شده است. حکومت های قبلی هر کدام در این قسمت کم توجهی را اختیار کرده بودند. شاید از مجبوری و یا نافهمی شان بوده است. به این علت آبهای فراوان وشیرین افغانستان، مدیریت لازم نشده بود.

آبهای سرزمین ما شکوفایی اقتصادی و سرسبزی را به کشورهای همسایه‌ افغانستان به بار آورده بودند. خوشبختانه بعد از گذشت سالیان طولانی، امروز با آمدن نظام امارت اسلامی در قبال مدیریت درست از آبهای افغانستان، زحمتکشی ها و برنامه ریزی های بنیادی در حال صورت گرفتن است. این موضوع قابل ستایش مردم ما ومورد حمایت  و خوشبینی به آینده ی مترقی افغانستان، در میان مردم این خطه ی مجاهد پرور و باشهامت واقع گردیده است. مدیریت درست از آبهای افغانستان وجیبه ی هر فرد و مخصوصاً مسئولیت حکومت است. امروز شاهد هستیم که بزرگان امارت اسلامی با قوت درک و دانایی عطف توجه خود را به مدیریت از آبهای افغانستان کرده است.

آب منبع حیات و زندگی در جامعه می باشد. بناءً این‌کار حکومت امارت اسلامی مایه‌ی سرور هموطنان و نگرانی های کشور های مفت خور واقع شده است. هرچیز از خود قیمتی دارد. کشورهای همسایه‌ی افغانستان که از آبهای این سرزمین، سالها استفاده ی مفت کرده بود در مقابل به افغانستان بفرمایند که چه چیزی خود را رایگان فرستاده اند؟ معلومدار است که قیمت هرچیزی را که به افغانستان صادر کرده ستانده اند. بناءً افغانستان به کسی و یا کشوری آب رایگان نمیدهد.

-2 عدم بررسی و شناسایی دقیق منافع ملی و بین المللی تنها مردم این سرزمین صاحبان آبهای افغانستان می‌باشند. بناءً آبهای افغانستان هم در بعد ملی و هم در بعد بین المللی یکی از سرمایه های دو بعدی است که می‌تواند در داخل و خارج از افغانستان منفعت زا باشند. در سطح ملی رایگان و در سطح خارجی قیمت خود را دارد که هیچکسی نمی تواند از آن مفت استفاده کند. کسی در بعد خارجی استفاده کرده میتواند که بنا بر تفاهم روی خرید آب با حکومت افغانستان، وارد مذاکره شود. از این رو این حق دینی و وطنی خود را هرگز به کسی رایگان نمی بخشد؛چون آب در کوزه و ما تشنه لبان می گردیم. در صورتیکه آبهای افغانستان به افغانستان تشنه لب ضرورت باشد. آبی برای فروش هم نخواهد بود. افغانستان فقیر و تسخیر ناپذیر از سنگ اندازی های سود جویانه ی بعضی کشور های دور و نزدیک همیشه زیانمند شده است. ولی هیچکس نتوانسته به خواست دلخواه خود برسد و این لقمه ی چرب خار دار را به گلوی خود فرو ببرد؛ چون: افغانستان لقمه ی چرب و خار دار است که هر گلوی کوچک و بی مورد را پاره و زخم آلود می کند.

بنآ زمان زور گفتن و قلدوری در قبال آبهای افغانستان گذشته است و حکومت و مردم افغانستان در این موضوع مشروع خود کاملاًمتحد و همگام می باشند. حاکمان گذشته ی افغانستان روی این عنصر منفعت زای ملی و بین المللی توجه نداشته اند و بزرگترین خیانت را مرتکب شده اند و باید هریکی از آنها در این مورد به مردم افغانستان پاسخگو باشند.

-3 عدم تحقق بخشیدن استراتیژی مدیریت آبها در حکومت های گذشته منابع آبی افغانستان، سرمایه‌ی ملی و بین المللی برای مردم این سرزمین است. حکومت های گذشته در این قسمت کم توجهی می‌کردند و هیچ یک آنان آبهای وطن خود را به شکل درست و بنیادی  مدیریت نکرده اند. شاید از ضعف حکومت هابوده است. طرح‌های مدیریت از آبهای افغانستان در گذشته ها کم و بیش مورد گفتگو در بین حاکمان گذشته بوده است. ولی اقدام های عملی صورت نگرفته است. امروز افغانستان صاحبان دلسوز و خدمتگذاران واقعی خود را که مسئولین امارت اسلامی است در پیکر خود دارد. این زعیمان صادق بابرنامه و ریزی تأثیر گذار جریان دارد. در سرنوشت این میهن ، برنامه های عملی را در قبال چگونه‌گی مدیریت آب‌های افغانستان دارمد. که نمونه‌های خوب آن را در مدت دو سال شاهد استیم که عبارت از کانال قوش تیپه، بند بخش آباد و دیگر بندها بناءً ساختن ستراتیژی  مدیریت آبهای افغانستان در شرایط کنونی آینده ی افتصاد افغانستان را صد در صد بسوی بهبود سوق میدهد. مدیریت از آبهای سرزمین خود حق مشروع هر کشور  می باشد. هیچکسی نمی تواند رجز خوانی و چرند گویی را در قبال حق مشروع یک کشور انجام دهد. اگرتند گویی و خود خواهی ها را هرکسی در مورد مال و اموال کسی لازم می پندارد در حقیقت خود را ظالم وانمود ساختن و نفهم نشان دادن می باشد. ادعای کاذب در حق مسلم کسی که برحق می باشد نارواست. بنآ آبهای افغانستان بعد از این به آسیاب هیچکسی مفت و رایگان نخواهند ریخت. حکومت های گذشته از روی مجبوریت، همسایه داری، لطف داشتن و یا بی پروایی را اگر روا داشته اند که به آسیاب دیگران خارج از مرز هایی افغانستان بریزند. آن موضوعات امروز پیش پا افتاده است؛ چون: افغانستان خود اش نیز در بسا مناطق به عدم و کاهش آب روبرو شده

است و از آبهای خود مدیریت کردن حق مسلم دینی و وطنی اش می باشد. امروز افغانستان امپراطور شکن، ستراتیژی مدیریت آبهایی خود را ریخته است و در این مسیر که آبادی و شکوفایی نهفته است بخل و حسادت همسایه های افغانستان نه تنها جای نداشته بلکه ما از آنها می خواهیم که مارا حمایت و همکاری های لازم در قسمت مدیر یت آبهای سرزمین ما بکنند