تخلفات شهری و راهکارهای کاهش آن
یکی از مهمترین و زیربنایی‌ترین مبانی برای داشتن شهری سالم و بدون تخلف آشنایی با تخلفات شهری است. تخلفات شهری مجموعه مواردی است
یکی از مهمترین و زیربنایی‌ترین مبانی برای داشتن شهری سالم و بدون تخلف آشنایی با تخلفات شهری است. تخلفات شهری مجموعه مواردی است که علاوه بر نقش حقوق شهروندی، سلامت روان و زیبایی شهر را دچار اخلال کرده و موجب آسیب‌رسانی به شهر و تهدید سلامت اجتماعی می‌شود و معضلات و مشکلات عدیده‌ای را پدید می آورد.
وظیفه مدیریت شهری شناخت و معرفی تخلفات شهری و آموزش شهروندان در این زمینه است، هنگامی که شهروندان یک شهر، خود را در برابر فضای شهرشان مسئول بدانند و آسیب‌هایی که سلامت این فضا را تهدید می‌کند، بشناسند و در رفع آنها بکوشند می‌توان از شهری بدون تخلف سخن گفت.
از آنجایی‌که پیش شرط اولیه برای رعایت قوانین و مقررات و رفع تخلفات شهری، آشنایی با قوانین آن است، باید شهروندان را نسبت به قوانین مربوط به تخلفات آشنا کرد. در این نوشتار به تخلفات مربوط به ایجاد مشاغل مزاحم پرداخته می‌شود.
مشاغل مزاحم:
ایجاد و تاسیس اماکن و مشاغلی که باعث بروز مزاحمت برای شهروندان شود و مخالف اصول حفظ الصحه نیز باشد، تخلف شهری محسوب می شود و در صورت عدم تناسب نوع شغل و متراژ واحد تجاری، شغل انتخاب شده از مصادیق بارز شغل های مزاحم است.
به طور کلی دایر کردن شغل هایی که دارای سر و صدا، بوی زننده و دودزا هستند در مجاورت منازل مسکونی ممنوع است.
راهکار:
صاحبان این‌گونه مشاغل باید در شهرک های صنعتی که با استانداردهای ایمنی و فضا در مجاورت شهرها احداث شده، مستقر شوند.
جلوگیری از ایجاد و تاسیس تمام اماکن که به نحوی از انحاء موجب بروز مزاحمت برای ساکنان یا مخالف اصول حفظ الصحه در شهرها است از جمله وظایف شاروالی است.
شاروالی مکلف است از تاسیس کارخانه‌ها، کارگاهها، گاراژهای عموم، تعمیرگاه‌ها، دکان ها و همچنین مراکزی که مواد محترقه می سازند و اصطبل و چهارپایان و مراکز دامداری به طوری کلی تمام مشاغل و تمام کسب هایی که ایجاد مزاحمت و سرو صدا یا تولید دود می کنند، یا عفونت و یا محل بروز تجمع حشرات و جانوارن نماید، جلوگیری کند و در تخریب کوره های آجر و گچ و آهک پزی و خزینه گرمابه های عمومی که مخالف حفظ الصحه است، اقدام کند و با نظارت و مراقبت در وضع دودکش های اماکن و کارخانه ها و وسایل نقلیه که کار کردن آنها دود ایجاد می کند از آلوده شدن هوای شهر جلوگیری نماید و هرگاه تاسیسات مذکور فوق قبل از تصویب این قانون به وجود آمده باشد، آنها را تعطیل کند و اگر لازم شود آنها به خارج از شهر انتقال دهد.
شهرداری در مورد تعطیل و تخریب و انتقال به خارج از شهر مکلف است مراتب را ضمن دادن مهلت مناسبی به صاحبان آنها ابلاغ کند.
یکی از مهم ترین دلایل ناهنجاری در شکل ساختمان ها و نابسامانی در سیما و منظر شهری, تخلفات ساختمانی است. این تخلفات ناشی از عوامل بسیاری است که با شناسایی آن ها تا حد زیادی می توان از وقوع آن جلوگیری نمود؛ لذا در این پژوهش به بررسی علل تخلفات ساختمانی با تاکید بر قوانین و ضوابط شهرسازی در مناطق پرداخته شده است. .هر فردی که اقدام به ساخت و ساز ساختمان‌ها و بناهای مختلف می‌کند، باید با قوانین ساختمان سازی و همچنین تخلفات ساختمانی آشنا باشد. رعایت این قوانین و ضوابط در زمان ساخت و ساز به نفع خود سازنده‌هاست. چرا که اگر این کار را انجام ندهند، در مراحل بعدی باید با دردسرها و مشکلات زیادی دست و پنجه نرم کنند. اگر در هر ساختمانی در زمان ساخت تخلفی صورت گرفته باشد، سازنده یا کارفرما موظف خواهند بود که جریمه‌های مربوط به آن را به صورت کامل پرداخت کنند. حتی ممکن است علاوه بر پرداخت جریمه‌های نقدی، مجبور به تخریب بخش‌هایی از ساختمان خود بشوند.
صنعت ساخت‌وساز یکی از سودآورترین صنایع کشور است که به دلایل مختلفی چون طولانی و هزینه‌بر بودن فرایند دریافت پروانه ساخت و همچنین منفعت‌طلبی برخی مالکان و انبوه‌سازان دارای تخلفات ساختمانی است. برای کاهش آنها لازم است ضمن اینکه زمینه‌های بروز تخلف کم می‌شود در مواجهه با تخلف اقدامات جدی صورت گیرد.
به طور کلی انواع تخلفات ساختمانی به قرار زیر هستند:
- رعایت نکردن اصول ساختمان سازی از نظر فنی، ایمنی و بدون توجه به مشخصات درج شده در پروانه ساختمانی.
- انجام هر گونه عملیات ساختمانی و شهرسازی قبل از اقدام به گرفتن پروانه ساختمانی و همچنین عدم رعایت اصول فنی و ایمنی
- ساخت ساختمان در اراضی مسکونی با اضافه بنای زائد بر مساحتی که در پروانه ساختمانی درج شده است.
- ساخت هرگونه ساختمان در اراضی تجاری، اداری و صنعتی
با اضافه بنای زائد بر مساحتی که در پروانه ساختمان سازی مندرج شده است.
- اقدام به احداث هر گونه ساختمان در اراضی مسکونی، تجاری، اداری و صنعتی بدون در دست داشتن پروانه ساختمانی و بدون رعایت اصول ایمنی و فنی.
- عدم احداث پارکینگ در ساختمان هایی که نیاز به آن دارند و یا غیر قابل استفاده بودن آن. همچنین عدم اصلاح پارکینگ در ساختمان مربوطه و یا عدم امکان اصلاح آن.
- احداث ساختمان در صورتی که باعث تجاوز به معابر شهری شود.
- احداث هر گونه ساختمانی که استحکام بنای کافی نداشته باشد.
در صورتی که شاروالی تخلفی را ضبط کند، می بایست طبق مراحل زیر با آن برخورد نماید.
را های جلوگیری از آن:
برای کاهش این نوع از تخلفات می‌توان دو نوع سیاستگذاری انجام داد، یکی در راستای کاهش زمینه‌های بروز تخلف و دیگری اقدامات جدی در مواجهه با تخلف؛ برای این مهم اقداماتی در حوزه‌های مدیریت، برنامه‌ریزی شهری، نظارت و اجرا، قانون‌گذاری و آموزش قابل اجرا است که در متن اصلی گزارش به صورت مشروح آورده شده است.
برای بهبود شرایط لازم است تا وزارت شهرسازی، وزارت کشور، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، سازمان شاروالی های کشور و دست به دست یکدیگر دهند تا انگیزه‌های تخلف را کاهش دهند و آموزش و اطلاع رسانی عمومی درباره لزوم رعایت قوانین داشته باشند.
به منظور جلوگیری و کنترل تخلفات ساخت و ساز لازم است تا دستگاه‌های متولی با مشارکت مردم به طور جدی اقدام کنند، بنابراین شاروالی ها باید در زمینه کنترل قوانین دقت بیشتری داشته باشند، همچنین ارگان های عدلی در اجرای طرح‌های مصوب شهری و روستایی و جلوگیری از فساد اداری و برخورد با متخلفین اقدامات لازم را انجام دهند. به علاوه لازم است تا شاروالی ها وابستگی کمتری به درآمد ناشی از تخلفات داشته باشند و به سراغ درآمدهای پایدار بروند و وزارت کشور نظارت کافی بر این موضوع داشته باشد که صدور احکام تخریب و احداث بنا با کمترین بخشودگی به جریمه و یا بدون جریمه مالی و تنها با اجرای حکم اتفاق بیفتد.
عابد حکومت
