پیشینۀ تاریخ قالین‌بافی در افعانستان
عابدحکومت قالین از صنعت‌های قدیمی افغانستان است. صنعتی که بیشتر زنان در پشت دار آن نشسته‌اند. مردم در بخش‌های مختلف افغانستان بخصوص در شمال این کشور مصروف بافندگی و تولید قالین‌هستند.
عابدحکومت
قالین از صنعت‌های قدیمی افغانستان است. صنعتی که بیشتر زنان در پشت دار آن نشسته‌اند. مردم در بخش‌های مختلف افغانستان بخصوص در شمال این کشور مصروف بافندگی و تولید قالین‌هستند.
در سال‌های اخیر قالین از مهم‌ترین کالاهای تولیدی و صادراتی افغانستان بود. در چندین نمایشگاه بین‌المللی، قالین افغانستان به گفته مسئولین جایگاه اول را از آن خود کرده بود.
اکنون میزان تولید و صادرات قالی این کشور مانند گذشته نیست. شیوع کرونا و عدم حمایت درست از این صنعت قدیمی افغانستان، آنرا کم کم به رکود مواجه کرده است، شمار زیادی از قالین بافان حرفه‌ای این شغل را ترک کرده‌اند.
قربانعلی جمشید زاده، رئیس انجمن تولیدی و صادراتی قالین کابل می‌گوید که هشت سال قبل حدود سه میلیون نفر در چندین مرحله کار تولید قالین از گرفتن پشم گوسفند تا شست‌وشو و رنگ کردن آن، طرح و نقشه قالین، بافندگی و مراحل بعدی آن در این صنعت مصروف کار بودند اما اکنون به گفته او این رقم به حدود یک میلیون نفر کاهش یافته است.
همچنان او می‌گوید تا هشت سال قبل میزان تولید قالین افغانستان در یک سال تا سه میلیون متر مربع می‌رسید و حالا این رقم به کمتر از یک میلیون متر مربع رسیده است.
قالین بافان حرفه‌ای به شغل‌های دیگر روی آورده‌اند
عدم توجه کافی دولت به این صنعت قالین، نبود زیربناها و رفتن کارخانه داران و قالین بافان حرفه‌ای از افغانستان و انتقال سرمایه‌های شان به کشورهای مانند ترکیه و آسیای میانه به نظر آقای جمشید زاده دلیل رکود تولید و صنعت قالین افغانستان است.
محمد موسی، یکی از قالی بافان حرفه‌ای و سابقه دار در ولسوالی آقچه ولایت جوزجان می‌گوید که بیش از بیست سال مصروف قالین بافی بوده اما از دو سال به این سو این حرفه را ترک کرده است.
تاریخی قالین‌بافی به تمدن آریایی‌ها در افغانستان بر می‌گردد. گفته می‌شود که در آن زمان هم افغانستان با درنظرداشت تولید بهترین پشم گوسفند، انواع قالین‌ها و فرش‌های زینتی جهان را می‌ساختند. تجارت قالین افغانستان در زمان آریایی‌ها، یکی از برزگ‌ترین تجارت در جهان و منطقه را می‌ساخت.
صنعت قالین‌بافی و فرصت‌ها و چالش‌ها فرا راه آن در افغانستان
صنعت قالین می‌تواند فرصت‌های بزرگ کارآفرینی در افغانستان باشد، اما اکنون این صنعت با مشکلات زیادی روبه‌رو است.
یک گزارش نشان می‌دهد که اکنون کارگران فنی بخش قالین در کشور، با مزد اندک توانسته‌اند بهترین قالین‌های جهان را تولید کنند. اکنون هم قالین‌های افغانستان در بازارهای جهان علاقه‌مندان بسیار دارد.
پیشینۀ تاریخی قالین‌بافی
قالین از صنایع باستانی افغانستان است که در درازای ۹۰۰۰ سال پیشینۀ تاریخی‌اش، صادرات این صنعت در افغانستان، حتا در برخی موارد، در بهبود اقتصاد ملی کشور تأثیرگذار بوده‌است.
صنعت قالین پس از نظام جمهوری
صنعت قالین در افغانستان در سال‌های پس‌از نظام جمهوری فرازها و نشیب‌های بسیار را تجربه کرده‌است.
در سال‌های پیش‌از جنگ، قالین بازهم یک رقم درشت صادرات کشور را می‌ساخت، اما در سال‌های جنگ صنعت قالین در کشور سخت با رکود روبه‌رو شد و بسیاری از قالین‌بافان افغان به بیرون‌از کشور، به‌ویژه به پاکستان رفتند.
با آغاز کار این قالین‌بافان در پاکستان، این کشور از این فرصت بزرگ به سود خودش استفاده کرد، تا این‌که، به‌گفتۀ اتحادیۀ قالین فروشان کشور، اکنو هم پاکستان حدود شست درصد قالین افغانستان را، پس‌از پروسس، قیچی و بسته‌بندی با نام خودش به بازارهای جهان صادر می‌کند.
هرچند پس‌از سال‌های جنگ، صنعت قالین در افغانستان یکبار دیگر رشد کرد و حتا در بسیاری از ولایت‌های کشور، قالین‌ها با ویژه‌گی‌ها و با نام این ولایت‌ها بافت و روانۀ بازار شدند . اعضای اتحادیۀ قالین‌بافان می‌گویند که از چهار سال به‌این‌سو ۴۰ درصد قالین‌بافانِ حرفه‌یی از ادامۀ کارِ قالین‌بافی دست کشیده‌اند.
از سویی هم، با درنظرداشت رکود صنعت قالین در کشور، مسؤولان اتاق تجارت‌وصنایع می‌گویند که هنوزهم عملی‌شدن برنامه‌ها برای حمایت از صنعت قالین در کشور، به مثابۀ شعار باقی مانده‌است و با گذشت هر روز وضع صنعت قالین در کشور با مشکلات زیادی روبه‌رو می‌شود.
برخی از بازرگان برای ما طرح‌های بهترین قالین‌های کشور را نشان می‌دهد. وی می‌گوید که اگر این قالین‌های افغانستان به بازارهای جهانی برسند، با چند برابر بهای تمام‌شده فروخته خواهند شد
به باور او، اکنون مشکلات اکثر قالین‌بافان، نداشتن دست‌رسی به بازارهای جهانی، از مشکلات اساسی آنان است.
بر بنیاد آمارهای داده‌شده، اکنون سه میلیون نفر، به‌گونۀ مستقیم وغیرمستقیم، در صنعت قالین‌بافی در کشور کار می‌کنند. بیشتر این کارگران با مزد اندکِ «بخور و نمیر!» بهترین قالین‌های جهان را می‌بافند.
مزد روزانۀ یک قالین‌باف در شهرهای کشور تا ۲۵۰ افغانی است، در حالی که در روستا‌های دوردست، مزد روزانۀ یک قالین‌بافِ کارآزموده کمتر از ۱۰۰ افغانی است.
ادامه دارد
