کاربرد و فواید استفاده از عصای کوهنوردی

ماستر سپورت محمد یعقوب

ورزش کوهنوردی به خصوص کوهنوردی حرفه ای نیاز به تجهیزات مناسب برای حفاظت از کوهنوردان در مقابل خطرات احتمالی دارد. استفاده از عصای مخصوص کوهنوردی در پیاده روی و کوهنوردی در مسافت های طولانی کار شما را راحت تر می کند.این وسیله به حفظ تعادل و انرژی کوهنوردان در مسیرهای غیر هموار به خصوص مسیرهای صخره ای کمک زیادی می کند.

استفاده از عصا کوهنوردی باعث می شود فشار وارد شده بر کمر و پاها کم شود و انرژی و توان بدن بیشتر حفظ گردد. ضمن اینکه با این وسیله می توانید موانع را کنار بزنید یا از عمق برف مطلع شوید. از عصای کوهنوردی می توانید برای دفاع در مقابل حیوانات وحشی ، ستون برای تکیه گاه و رفع خستگی یا ستون خیمه استفاده کنید.

راهنمای خرید عصا کوهنوردی

عصای کوهنوردی مناسب قد شما باید باشد. اگر نوک آن را روی زمین قرار بدهید ، آرنج وضعیت قائم و 90 درجه بسازید.عصای کوهنوردی در اندازه ها و اشکال مختلف تولید می شود برخی تلسکوپی ؛ برخی از فیبر کربن ساخته شده اند و برخی از آلومینیوم اند.

عصای کوهنوردی باید سبک و مستحکم باشد و اغلب از جنس آلومینیوم و کربن ساخته می شود. سنگینی عصای کوهنوردی بسته به جنس آلیاژ استفاده شده در آن دارد ، آلیاژ فولاد سنگین و بسیار مقاوم است، آلیاژ آلومینیوم سبک و با مقاومت کم است .

یکی از مهم ترین ویژگی های عصای کوهنوردی قابلیت تنظیم ارتفاع است، هنگام خرید بهتر است عصا هایی که قابلیت تنظیم ارتفاع دارند را بخرید ، این عصا ها ضامن دارند یا با چرخش بدنه عصا ، 2 – 3 مرحله افزایش طول پیدا می کنند.

برخی عصاهای کوهنوردی قابلیت ضد شوک دارد و در هنگام عبور از مسیرهای ناهموار فشار وارده به کمر و پاها را کمتر می کنند، ولی برخی عقیده دارند که این قابلیت فشار وارد بر مچ دست را افزایش می دهد.

دسته عصا کوهنوردی باید حالت ارگونومیک داشته باشد تا استفاده از آن راحت و مطمین باشد. برخی از  دسته های عصای کوهنوردی راست و برخی دیگر مانند دسته عصای چوبی است و شما باید راحتی خودتان را هنگام خرید در نظر بگیرید.

جنسیت دسته باید نرم و خوش دست باشد و باعث تعریق زیاد نشود و هنگام عرق کردن دست از عصا بیرون نریزد. جنسیت خوب دسته چوب می تواند در عین نرم بودن مانع از لخزیدن شود.

مزایای استفاده از عصای کوهنوردی:

استفاده از عصای کوهنوردی فشاری که زمین به بدن شما وارد می کند را کاهش می دهد و فشار زیاد وارد شده به مچ پا و دست را کاهش می دهد ضمن این که پیشاپیش شما را از سخت بودن زمینی که رویش راه می روید مطمئن می کند.استفاده از عصای کوهنوردی باعث مدیریت و کاهش مصرف انرژی می شود.از عصا می توانید به عنوان تکیه گاه برای استراحت کوتاه مدت استفاده کنید.از عصای کوهنوردی می توانید برای محافظت در مقابل حیوانات وحشی استفاده کنید.عصا بخش زیادی از فشار اندام های تحتانی بدن را به دست ها منتقل می کند، انتقال فشار بدن از روی پاها به دست ها باعث ایجاد تعادل و جلوگیری از زمین خوردن کوهنورد در مسافت های طولانی می شود.کمترخسته شدن کوهنورد. استفاده از عصا به عنوان چوپ برای بسته نمودن عضو مجروح شده بدن.

معایب عصا کوهنوردی:

با وجودی که استفاده از عصای کوهنوردی باعث افزایش امنیت کوهنورد می شود از سویی دیگر ، فرد در جاهایی که نمی تواند از آن استفاده کند برای هماهنگی دچار مشکل خواهد شد.راحت نبودن عکاسی و فلم برداری.

عصا کوهنوردی ثابت : این عصا همان چوب اسکی است که قابلیت تغییر اندازه ندارد و هنگام خرید باید متناسب با قد فرد انتخاب شود و معمولاً برای استفاده در مسیر های مسطح مناسب اند.

عصا کوهنوردی تلسکوپی : عصا تلکسکوپی مطمین تر است و کارایی بیشتری دارد، چرا که قابلیت تنظیم ارتفاع دارد و در شرایط مختلف می توانید با توجه به محیط ارتفاع اش را تنظیم کنید.  در کوهپیمایی ها معمولا از یک جوره عصا تلسکوپی استفاده می شود.

عصای کوهنوردی عادی : این عصاها ساختار محکمی  دارند و کمتر آسیب می بینند و برای کوهنوردی های سنگین بهترین مدل هستند ولی ضربه های متوالی زمین را به دست منتقل می کنند و باعث خستگی می شوند و فقط برای افراد با توانایی بالا و شرایط بدنی خوب مناسب اند.

عصا کوهنوردی آنتی شک : عصا کوهنوردی آنتی شک دارای فنرهایی است که باعث کاهش ضربه و فشار روی دست می شود و خستگی را به دست منتقل نمی کند ، اگر توانایی بدنی مناسبی ندارید میتوانید از این عصا استفاده کنید..

اجزای عصا کوهنوردی

بدنه : بدنه عصای کوهنوردی شامل سه قسمت دسته ، بند و بدنه اصلی است. دسته عصا جایی است که کوهنورد عصا را در دست می گیرد که معمولا از پلاستیک ساخته می شود. بدنه اصلی باتوم از آلیاژ آلومینیم ، تیتانیوم ، فولاد یا الیاف کربن است.

سیستم قفل : سیستم قفل عصا کوهنوردی وظیفه تنظیم ارتفاع را بر عهده دارد و با چرخاندن به طرف چپ باز شده و با چرخاندن به طرف راست قفل می شود.

محافظ عصا : قطعه ای پلاستیکی در عصا است که مانع از فرو رفتن آن در شکاف صخره ها ، برف ، گل و … می شود.

سخمه : این بخش از یک الماس یا سایر مواد تشکیل شده و به راحتی در زمین فرو می رود و مانع از لغزش عصا می شود و استفاده از آن را مطمین تر می کند.

محافظ سخمه : زمانی که از عصای کوهنوردی استفاده نمی شود، محافظ را روی سخمه قرار می دهند تا به جایی آسیب نرساند.

تنظیم طول عصا در کوهنوردی عادی : برای کوهنوردی عادی طول عصا را به گونه ای تنظیم کنید که اگر نوک آن روی زمین قرار بگیرد ، آرنجتان زاویه 90 درجه بسازد. این زاویه برای اغلب صعودها صحیح و مناسب است. اگر عصا شما 3 قسمتی است بهتر است بخش متعیر بالایی را در وسط محدوده تنظیم بگذارید و بخش متغیر پایین را نسبت به طولی که آرنج زاویه صحیح بسازد ، تنظیم کنید . به این ترتیب زمانی که بخواهید در طول میسر تغییری در طول عصا بوجود بیاورید به راحتی فقط بخش بالایی عصا را تنظیم می کنید.

تنظیم طول عصا کوهنوردی در مسیر بلند سربالایی : بهتر است طول عصا را بین 5 – 10 سانتی متر از حالت عادی کوتاه تر کنید تا تکیه گاه و تعادل بیشتری داشته باشید.

هنگام استفاده از عصا کوهنوردی شانه ها نباید احساس غیر طبیعی داشته باشند یا به سمت پشت تحت فشار قرار بگیرند. در صورت چنین احساسی باید طول عصا را کوتاه تر کنید.

تنظیم طول عصا کوهنوردی در مسیرهای سرپایینی طولانی : در مسیرهای سرپایینی طولانی باید  طول آن را به اندازه 5 – 10 سانتی متر از حالت عادی بیشتر کنید. این کار باعث می شود که بدن زاویه عمودی خودش را حفظ کرده و تعادل تان بهتر شود.

تنظیم طول عصای کوهنوردی در مسیر های مختلف : در مسیرهای سربالایی طول باتوم را افزایش داده و در مسیرهای سرپایینی طولش را افزایش دهید