فضيلت روزه

ابو صهیب

قسمت نخست

عبادت و فضیلت

عبادات در مجموع همه دارای فضایل است؛ زیرا عبادت فرمان‌بری از امر الهی است و خدای متعال از امتثال کنندگان و فرمان‌بران امر خود اظهار رضایت نموده‌، آنجا که می‌فرماید:

«خداوند از مؤمنان -هنگامی‌که در زیر آن درخت با تو بیعت کردند- راضی و خشنود شد؛ خدا آنچه را در درون‌دل‌های‌شان (از ایمان و صداقت) نهفته بود می‌دانست؛ ازاین‌رو آرامش را بر دل‌های‌شان نازل کرد و پیروزی نزدیکی به‌عنوان پاداش نصیب آن‌ها فرمود.» (الفتح: 18)

عبادات همه سراسر فضیلت‌اند؛ زیرا عبادت ادای حق خدای متعال است و حق خدای عزوجل بر ما بس بزرگ است؛ زیرا خیر و برکت از طرف خدای متعال همواره بر ما فرود می‌ریزد و برعکس از ما همواره به‌سوی او تعالی شر و بدی بالا می‌رود، او تعالی با نعمت‌هایش با ما محبت می‌کند و ما با گناهان مان با او مخالفت می‌ورزیم.

عبادات همه سراسر فضایل است؛ زیرا عبادت وظیفه ایست که خدای غنی، ما را به آن موظف گردانیده است. الله متعال که از طاعت هیچ فرمان‌بری، سود نمی‌برد و از معصیت هیچ گنه‌کاری، زیان نمی‌بیند، اگر همه مخلوق متقی و پرهیزگار شوند، در ملک خدا هیچ‌چیزی نمی‌افزایند و اگر همه بدکاره شوند، ازملک خدا هیچ‌چیزی نمی‌کاهند.

عبادات همه فضایل است؛ زیرا عبادت عمل فرشتگان است که همواره شب و روز در تسبیح و یاد خدا بسر می‌برند.

عبادت وسیله حفاظت از شیطان مردود است، شیطانی که همواره در ضایع سازی اعمال بشر می‌کوشد و انسان را از جاده انسانیت بیرون نموده رهسپار جاده حیوانیت می‌کند.

همچنان عبادت وسیله حفاظت از گناه و معصیت است، ایمنی از حسرت و ندامت، حافظ شب و روز، حفاظ بدن و جوارح، حافظ افراد و جوامع.

روزه یکی از این عبادات دارای فضایل است، عبادتی مملو از فضایل و عاری از رذایل، اگر مردم فضایل روزه را می‌دانستند تمنا می‌کردند که کاش تمام سال روزه می‌بود، روزها را در تشنگی و گرسنگی سپری می‌کردند و هیچ‌گاهی افطار نمی‌کردند تا اینکه به آخرت می‌رسیدند، از ین جهت است که معاذ بن جبل رضی‌الله‌عنه به هنگام وفاتش از فراق روزه می‌گریست ومی‌گفت: «انقطع عنی الصیام، فمن یصوم عنی: روزه از من قطع شد، آیا کسی هست از جانب من روزه بگیرد؟».

در ادامه این جستار سی و سه فضیلت از فضایل روزه  بیان شده است که در زیر به گونه‌ی مرتب و شماره وار می‌آید.

فضیلت اول: روزه منسوب به خدا است

خدای متعال روزه را به‌سوی خود اضافه و نسبت داده و بقیه اعمال را به بندگان خود نسبت داده‌است، این اضافه و نسبت برای آن است که بنده روزه‌دار محبوب خدا (گرسنگی روزه) را بر محبوب نفس (غذا و شکم‌سیری) مقدم داشته است، خدایش را راضی نموده و نفس اماره به سوء اش را ناراحت کرده است، غذای روح باقی را بر غذای بدن فانی و عمل آخرت همیشگی را بر عمل دنیای فناپذیر، مقدم داشته است.

این نسبت روزه به‌سوی خدا، نسبت تشریفی است، همانند نسبت ماه محرم، ازاین‌جهت ماه محرم‌الحرام بهترین ماه‌ها پس از ماه مبارک رمضان شمرده‌شده، در حدیث قدسی الله(ج) می‌فرماید:

«خدای متعال فرموده‌: هر عمل فرزند آدم برای اوست، به‌جز روزه که برای من است و من خودم پاداش او را می‌دهم یا من خودم پاداش روزه او هستم، چون روزه‌دار غذا، نوشیدنی و شهوتش را به خاطر من رها می‌کند.» (ابن خزیمه، صحیح ابن خزیمة، ج 3 ص 197)

در احادیث صراحت شده که هر عمل بنی‌آدم تا هفت‌صد درجه اجر دارد، به‌جز روزه که بالاتر از آن را خدای متعال در بدل روزه برای شخص روزه‌دار می‌دهد، پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله و سلم فرموده‌اند:

«هر عمل فرزند آدم چند برابر می‌شود، یک نیکی ده برابر اجر می‌گیرد، تا هفت‌صد برابر، خدای متعال فرموده‌اند: به‌جز روزه، روزه برای من است و من اجر آن را می‌دهم یا من خود اجر و پاداش روزه هستم.» (ابن ماجه قزوینی، سنن ابن ماجة، ج5 ص723)

ادامه دارد