آلودگی هوا شهروندان را به ستوه آورده است

کابل یکی از آلوده‌ترین پایتخت‌ها در جهان است و در فصل زمستان آلودگی هوای این شهر نفس راحت را از مردم می‌گیرد. برعلاوه موترهای کهنه، سوختاندن زغال سنگ، زباله و پلاستیک برای گرمایش به این مشکل در فصل زمستان می‌افزاید.

بسیاری روزها لایه‌ای از غبار و دود فضای شهر کابل را می‌پوشاند. موترهای کهنه و جنراتورهای تولید‌کننده برق بیش از اندازه دود تولید می‌کنند. علاوه بر آن مردم فقیر و همچنان کوره‌های خشت‌پزی، حمام‌های عمومی و برخی نانوایی‌ها از زغال سنگ، زباله، پلاستیک و رابر به عنوان مواد سوخت استفاده می‌کنند. بسیاری ساختمان‌ها سیستم مناسب فاضلاب ندارند و زباله‌ها در کنار جاده‌ها انداخته می‌شوند.بیشتر قربانیان آلودگی هوا در کابل کسانی اند که در داخل خانه‌های شان در اثر تنفس دود مسموم می‌شوند، چون خانواده‌های فقیر برای نجات از سرمای زیر صفر درجه سانتی‌گراد، کاغذ و پلاستیک می‌سوزانند.

دهه‌ها جنگ در افغانستان آسیب‌های محیط زیستی را شدیدتر کرده است و رسیدگی به آن‌ها برای ارگانهای مسئول یک چالش است. چهار دهه پیش «آمدن به کابل و تنفس هوای آن برای مردم یک آرزو بود… اما در نتیجه جنگ‌ها زیرساخت‌های شهری برای آب، برق، ترانسپورت عمومی، ساحات سبز و همه چیزهای دیگر آسیب پذیرشدند.

موترهای کهنه و دودزا یکی دیگر از عوامل اصلی آلودگی هوای کابل است.طوری که دیده می شود زمستان امسال ممکن است سردتر از معمول باشد و استفاده از سوخت‌های آلوده‌کننده نیز افزایش خواهد یافت. شهرداری کابل از مردم خواسته است که سوختاندن زباله را متوقف کرده و برای گرمایش از مواد سوختی مانند نفت و گاز استفاده کنند.

اگر مردم هدایات شهرداری را رعایت کنند، آلودگی هوا تااندازه قابل کنترول است خواهدبود. در غیر آن، برای سال‌های پیش رو با این زخم غیر قابل علاج مواجه خواهیم بود.اما مواد سوخت مانند نفت و گاز برای بسیاری در کابل یا بسیار قیمت است و یا در دسترس نمی‌باشد. بخاری‌های برقی نیز بسیار قیمت تمام می‌شود و از جانب دیگر مردم به تکرار با قطع برق مواجه اند.

داکتران در شفاخانه صحت طفل ایندیرا گاندی در کابل می‌گویند که شاهد افزایش شمار بیماران مرتبط با آلودگی هوا اند، گفته می شود در فصل زمستان همه روزه صدها طفل با مشکلات تنفسی به شفاخانه ها آورده می‌شوند. باشندگان کابل با افزایش روزافزون آلودگی هوا در فصل سرما، می‌گویند که آلودگی هوا بیماری‌های تنفسی را در میان مردم افزایش داده است. هوای کابل در ساعات بامداد و شام بیشتر آلوده می‌شود.احمد جباریکی ازشهریان کابل می گوید: شب وقتی که در خانه می‌روی گلو درد می‌شوی سرفه می‌کنی و بر بدن انسان بسیار مضر تمام می‌شود.

احمد الیاس، باشنده دیگر کابل، می‌گوید: «بعضی مردم که وضعیت اقتصادی شان خراب است از زغال‌سنگ بی کیفیت استفاده می‌کنند و باید زغال‌های تصفیه شده برای آنها داده شود.به قول ازدکتوران آلودگی هوا، بیمارهای تنفسی، قلبی و انتانی را به همراه داشته. در ضعف سیستم دفاعی و در بروز سرطان‌ها و سرطان‌های شش نقص عمده دارد. اداره ملی حفاظت محیط زیست، سوخت‌های غیرمعیاری مانند زغال‌سنگ کم کیفیت، پلاستیک و دیگر مواد سوختی دودزا را عامل افزایش آلودگی هوا می‌داند.

بیشترین آلوده کننده یا همان عناصر آلوده کننده هوا در بین ساعات پنج عصر تا دوازده شب به ثبت رسیده که مانند گازهای اکساید سلفر که ناشی از سوخت زغال‌سنگ و سایر مواد جهت تسخین در منازل رهایشی در ساحات رهایشی می‌باشد.

گرچه مسئولان شهرداری می‌گویند که روند نصب فلترهای تصفیه دود در بلندمنزل‌ها در کابل ادامه داشته کسانی که در این زمینه بی‌پروایی کنند، با برخورد قانونی روبه‌رو خواهندشد.

شماری از خانواده‌ها در فصل سرما به علت فقر و‌ عدم دسترسی به برق از سوخت‌های غیرمعیاری و دودزا استفاده می‌کنند که باعث می‌شود مشکل آلودگی هوا در پایتخت کابل پا برجا بماند.

کمبود برق، استفاده وسیع از زغال سنگ تصفیه ناشده و سوختاندن پلاستیک از عوامل عمده آلودگی هوا محسوب می‌شود.

خامه بودن جاده‌ها، انتشار وسیع گرد و خاک و همچنان استفاده از وسایط نقلیه که مشکل تخنیکی دارند، اینها نیزآلوده کننده هوا استند.ساختمان‌های رهایشی و تجارتی فیلترها را تهیه و نصب بکنند و همیشه فیلترها را فعال نگه بدارند. و تا جایی که ایجاب می‌کند و ممکن است، از سوخت بدیل استفاده کنند، مثلاً حمام‌های کوچک می‌توانند که از گاز مایع به جای زغال سنگ استفاده نمایند. کابل یکی از شهرهای آلوده جهان به شمار می‌رود. با وجودی که درجریان ۲۰ سال گذشته میلیاردها دالر در کشور سرازیر شد و پول‌های هنگفتی هم برای مبارزه با تغییرات اقلیمی به مصرف رسید اما هوای کابل با گذشت هر روز آلوده‌ تر می‌شود.

عتیق الله مبارز