نگرانی‌ها از وضعیت آبدات تاریخی در ولایت فاریاب

آزادبیگ رسولی

شماری از فعالان فرهنگی در ولایت فاریاب از وضعیت آبدات تاریخی در این ولایت ابراز نگرانی نموده و می‌گویندکه طی 80 سال گذشته، هیچ توجهی به نگهداری بناهای تاریخی در این ولایت صورت نگرفته است.

آنان از مسئولان محلی و مرکزی امارت اسلامی می‌خواهند که برای حفظ و نگهداری بناهای تاریخی در این ولایت اقدام جدی نمایند.

سید تاج الدین تاشقین بهایی، یک تن از فعالان فرهنگی می‌گویدکه میراث‌های تاریخی ولایت فاریاب درحال از بین‌ رفتن است و مسئولان مکلف به حفظ و مراقبت این آثار می‌باشند.

وی افزود:” تقریباً همه زیارتگاه‌هایی که در فاریاب وجود داشت تخریب شده است. بسیاری از آثار باستانی و تاریخی طی 20 سال گذشته ازسوی خارجی‌ها تاراج شد. هیچ زیارت و هیچ مکان تاریخی نیست که کندن‌کاری نشده باشد.”

فیروز غفوری، یکی دیگر از فعالان فرهنگی نیز وضعیت آبدات تاریخی را در ولایت فاریاب نگران کننده خوانده و می‌گوید که طی 20 سال گذشته به  آثار باستانی این ولایت هیچ توجهی صورت نگرفته است.

وی از مسئولان محلی این ولایت می‌خواهدکه هرچه زودتر به مرمت آبدات تاریخی این ولایت اقدام کنند.

غفوری گفت:” آبده‌های تاریخی از میراث‌های فرهنگی مردم افغانستان است که ما دراین اواخر شاهد از بین رفتن آن هستیم. دولت مکلف است که آبده‌های تاریخی را ترمیم کند تا ما به آنها افتخار کنیم.”

از سویی هم محمدکاظم امینی، یکی از کارشناسان فرهنگی می‌گویدکه از حدود یک قرن به اینسو، اکثریت مکان‌ها و آثار باستانی و هنری در فاریاب، به دلیل نبود توجه کاملاً منهدم و به فراموشی سپرده شده است.

به گفتۀ آقای امینی، از اکثرآبده‌های تاریخی تنها نامی باقی مانده است و اگر در مورد آنها تحقیق صورت نگیرد، نسل‌های آینده از این آثار تاریخی بی‌خبر خواهند ماند.

امینی افزود:” فاریاب بسیار مناطق تاریخی، گردشگری و جازبه‌های توریستی دارد، اما متأسفانه در 80 سال گذشته به تاراج رفته است. چیزی که از 40 سال به اینسو باقی مانده، مورد بی‌توجهی قرار گرفته

است.”

آقای امینی همچنان می افزاید که حکومت کنونی برای معرفی آثارهنری و مکان‌های باستانی فاریاب و جذب گردش‌گران داخلی و خارجی، این مکان‌ها را مرمت و حفاظت کند.

با این حال مسئولان در ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت فاریاب می‌گویندکه به تعداد 163 آبده تاریخی در این اداره ثبت می‌باشند که اکثر آنان در اثر بی‌توجهی حکومت‌های گذشته، طعمه حوادث طبیعی شده ویا در معرض نابودی قرار گرفته‌اند.

مولوی شمس‌الله محمدی، رئیس اطلاعات و فرهنگ ولایت فاریاب با تایید  وضعیت نامطلوب آبدات تاریخی این ولایت، می‌گوید که این اداره تلاش دارد با هماهنگی وزارت اطلاعات و فرهنگ، در قسمت حفظ و مراقبت بناهای تاریخی این ولایت گام‌های موثری بردارد.

رئیس اطلاعات و فرهنگ ولایت فاریاب گفت:” تااکنون که اقدامات عملی صورت نگرفته، لیکن ما از وضعیت آن عده آبده‌های تاریخی که روبه تخریب استند و نیاز به مرمت دارند، مرکز را درجریان قرار دادیم، امید است که آنها دراین بخش توجه کنند.”

به‌گفتۀ فعالان فرهنگی ولایت فاریاب، طی 4 دهه گذشته صدها آثار تاریخی به تاراج رفته و ده‌ها آبدات تاریخی دیگر در اثر حوادث طبیعی و جنگ‌های داخلی تخریب و یا به طور کامل از بین رفته‌اند.

این درحالیست که طی چندماه اخیر یک مسجدی با قدامت بیش از هزار سال، در ولسوالی قیصار این ولایت از اثر لغزش یک کوه پدیدار شده است که توجه گردشگران خارجی را نیز به خود جلب کرده است.