هفت رفتار اشتباه والدین که سبب میشود اطفال بی ادب بار بیایند

ترتیب کننده پوهنیار محمدحامد رامکی
مقدمه:
سال های اولیه زندگی یک کودک، مهمترین دوران زندگی او است، هر چیزی که در این سال ها می آموزد، زمینه ساز رفتار او در آینده خواهد بود بدون شک مهمترین معلمین و آموزگاران اطفال در این دوران، پدر و مادرش، یا هرکسی که از آنها مراقبت میکند هستند، کودکان با دقت به رفتار بزرگترها توجه نموده و همان رفتار را مانند یک آیینه به دیگران نشان میدهند، بنابر این این شما هستید که تعیین میکنید که طفل تان طوری بار بیاید که همه از ادب و شخصیت او تعریف نمایند و یا به دلیل بی ادب بودنش از او دوری کنند، البته والدین همیشه کوشش میکنند در تربیت اولادهای خود کوتاهی نکنند، اما گاهی بعضاً از رفتار آنان هرچند از روی خیر خواهی است، اما نتایج معکوس را در قبال دارد، در این مقاله با 7 رفتار اشتباه والدین که سبب میشود اطفال بی ادب بار بیایند آشنا خواهید شد.
بسیاری از والدین در مورد درست یا غلط بودن یک رفتار یا عمل مدام به کودک توضیح میدهند و به فکر خودشان با این کار به او یاد می‌دهند، اکر این طفل یک بار رفتار اشتباه از خود نشان دهد، اولین جمله که پدران و مادران به آن‌ها می گویند این است که هزاران بار به تو یاد و یا تذکر دادم، اما باز هم چرا اطفال بعد از هزاربار گفتن همان کار اشتباه را تکرار میکنند؟ پس مشکل اساسی در کجاست.؟
مشکل اساسی در اینجاست که اگر هزار بار به کودک بگویید دروغ نگو ولی فقط یکبار خودتان دروغ بگویید، بلکه اطفال نسبت به گفته و عمل شما بیشتر توجه دارد و از رفتار شما تقلید میکند، پس لازم است قبل از تربیت اطفال نخست باید متوجه رفتار خود بود.
1- هرگز از کودک تان نخواهید بخاطر شما دروغ بگوید.
رفتار اشتباه مثلاً : بگویید مادر و یا پدرم در خانه نیست.
پدران و مادران همیشه کوشش میکنند تا اطفال شان صادق و راستگو باشند. اما بعضأ نمی‌خواهند کسی را که دل شان نشود ببینند و یا ملاقات کنند و یا هم تلفنی صحبت کنند از طفل می‌خواهند تا به جانب مقابل دروغ بگوید، این کار سبب میشود تمام زحمات تان هدر برود چون عملاً به اطفال تان دروغ یاد داده اید.
پس در این حالت چه باید کرد؟ وقتی‌که به کودکی میگویید تیلفون شما را جواب بدهد از او بخواهید حقیقت را بگوید، مثلأ از بخواهید بگوید» مادرم و یا پدرم حال مصروف است نمی‌تواند با شما صحبت کند بعداً خودش به شما زنگ میزند» و…
2- هرگز فرزندان تان را با یکدیگر مقایسه نکنید.
رفتار اشتباه مثلأ: بگویید چرا نمی‌توانی مثل برادرت باشی؟
مقایسه فرزندان با یکدیگر یکی از بزرگترین اشتباهات پدر و مادر است، با چنین کار از یک طرف به کودکان تان نشان میدهید که در بین آنها فرق قایل هستید و از طرف دیگر، ممکن است رقابت نا سالم بین آنها شکل بگیرد که تا سالیان سال ادامه پیدا کند، اطفال شما با یکدیگر متفاوت هستند و در هیچ شرایطی منتظر نباشید مانند هم باشند.
معمولاً فرزند اول از نظر باهوش بودن یا گپ شنو تر است به عنوان نوعی از معیار رفتار برای فرزندان دیگر در نظر گرفته میشود، این کار کاملاً اشتباه است، زیرا فرزندان دیگر و یا دومی و سومی تان احتمالأ دارای استعداد های دیگر باشند که میتوانید آنها را تحسین کنید. در مجموع منتظر نباشید اطفال تان مشابه هیچ یک از اعضای خانواده باشد. اگر رفتار یک فرزند تان را به عنوان معیار برای رفتار همه اولاد های تان استفاده کنید، نتیجه مطلوبی نخواهد داشت.
3- اجازه ندهید کودک تان از وجودش احساس گناه کند.
رفتار اشتباه مثلأ : بگویید قبل از این‌که تو تولد شوی زندگی بسیار آسان بود.
چطور میتوانید به یک طفل چنین چیزی بگویید؟ این جمله ممکن است حقیقت داشته باشد، زیرا با تولد هر فرزند زندگی خانواده ها در بعضأ موارد دشوار تر شود، اما شما نباید هرگز این جمله را به اطفال تان بگویید چرا که شما کسی هستید که آنها را به این دنیا آورده اید بنابر این مسئولیت آنها را بپذیرید و پدر و مادر خوبی برای آنها باشید.
وقتی‌که احساس خستگی می‌کنید و یا اطفال تان مشکل را ایجاد کردند، بجای اینکه عکس العمل را انجام دهید که احساس گناه کنند از کلمات محبت آمیز برای صحبت کردن با آنها استفاده نمایید، طور مثال بگویید: مادرتان برای چند دقیقه سکوت و آرامش نیاز دارد یا چند دقیقه برایم وقت بدهید تا به مشکلی که پیش آمده فکر کنم در این صورت اطفال متوجه می شوند که از نظر شما، آنها منبع تمامی مشکلات نیستند.
4- کار را نکنید تا کودک تان در باره چیزی احساس گناه کند.
رفتار اشتباه مثلأ: بگویید تو بسیار خود خواه هستی.
فراموش نشود کودکان از همان نخستین روزهای تولد، هر چیزی را که از رفتار و اعمال شما می‌فهمند یاد می گیرند، اگر با طفل رفتار همدلانه داشته باشید و احساسات او را درک کنید، او نیز همین رفتار را در پیش خواهد گرفت.
پس اجازه بدهید اطفال تان ببینند و درک کنند که چه کار های خوبی را برای دیگران انجام میدهید، زیرا احتمالاً از اعمال شما تقلید خواهند کرد. طور مثال کمک به افراد مسن یا کمک به همسایگان را به آنها نشان دهید. از کلمات مؤدبانه استفاده نمایید، اگر با دیگران به خوبی رفتار کنند پس آنها را تحسین کنید.
5- نگذارید کودک رفتار حق به جانب داشته باشد.
رفتارهای اشتباه مثلأ: بگویید وقتی کسی فکراش نیست، از فرصت استفاده و در اول صف ایستاده شو. یا فقط به خودت فکر کن لازم نیست به فکر دیگران باشی. و یا برایش بگویید تو در هر حالت حق به جانب هستی.
از لحاظ روانشناسی معمولأ نگرش حق به جانب بودن از همان اوایل دوران کودکی شروع می‌شود. اگر به اطفال تان بگوئید که در همه حال حق با آنها است بعدها این موضوع سبب نا امیدی، خشونت و بی ادبی شان خواهد شد.
اطفال را تشویق کنید که در صف ها نوبت را مراعت کنند و منتظر بمانند، به آنها بگویید: «اگر می‌خواهید در پیش روی صف باشید، باید زودتر از دیگران به آنجا برسید». اطفال تان نباید احساس کنند که چون فرزندان شما هستند برای همه چیز حق دارند.
یکی از بهترین نمونه ها در این مورد، داستان تاجر ثروتمندی است که یک بار در سال اطفالش را برای کار در آشپزخانه می برد. وقتی‌که فرزندانش بزرگ شدند، به شهروندان بسیار خوبی تبدیل شدند که به دیگران اهمیت میدادند و هرگز از موقعیتی که داشتند سوء استفاده نکردند.
6- به کار ها و رفتار های زشت و ناپسند کودک خود نخندید و او را تشویق نکنید.
رفتار اشتباه مثلأ: هرقدر که نازدانه باشد اگر کار بدی را انجام دهد و یا همیشه میدانید که چه میخواهد و هرگر جواب منفی را قبول نمی کند.
تشویق یا توجیه رفتارهای بد کودک، سبب می شود بی ادب بار بیاید این طفل در نوجوانی همیشه با اطرافیانش درگیر خشونت است و در بزرگسالی نیز کسی تمایل ندارد با او هم کلام شود و همه از او دوری می کنند.
والدین با حس خندیدن و یا عذر خواهی کردن در چنین موقعیت ها را در خود کنترول کنند. به جای آن، باید کودک را از آنجا خارج کنند و کاری که میخواهند و یا انتظا دارند
برایش تکرار کنند و منتظر بمانند تا طفل قبل از آنکه به او اجازه دهند برگردد، آرام شود.
7- صحبت کردن با تیلفون و یا هم پیام کردن به دیگران را به کودک خود ترجیح ندهید.
رفتار اشتباه مثلأ: بگویید مگر نمی بینی در تیلفون مصروف هستم و صحبت می‌کنم.
والدینی که اطفال شان را به دلیل مکالمه تیلفون نادیده میگیرند، باید کمی هم به پیامد های جدی این کار فکر کنند، اگر هنگامی که طفل به شما نیاز دارد، همیشه در حال صحبت کردن با تیلفون، ارسال پیام و یا هم مصروف فیسبوک باشید، طفل احساس خواهد کرد که به اندازه ای یک وسیله کوچک ارزش ندارد و احتمالا طوری رفتار خواهد کرد که توجه همه به خوداش جلب کند و شاید هم کمی بی ادبانه رفتار کند.
در هنکام شب و یا که وقتی با فرزندان تان وقت می‌گذارنید، تیلفون را روی پیغام گیر بگذاریدو یا هم اینکه به شخص تماس گیرنده بگویید یا می گیرید بعداً با او تماس میگیرید
منابع و مأخذ:
1- اکبری، ابوالقاسم، مشکلات نوجوانی و جوانی، انتشارات رشد و توسعه 1384
2- جعفری، کلی، والدین و بدرفتاری کودکان، ترجمه مینا ملکی معیری، اختران 1382
3- جری و ریکوف و باربارا پونل، تربیت کودک بدون تنبیه، ترجمه منصور بهرامی، تهران انتشارات مادر 1383.