با استفاده از آیات و روایات، به روشنی ثابت می شود: روزه اگر چه عبادت مهمی است و دارای ثواب بسیار است؛ اما مقدمه ای برای رسیدن به مرحله تقوا است:
الله متعال می فرماید ترجمه: «ای کسانی که ایمان آورده اید! روزه بر شما مقرر شده است، همان گونه که بر کسانی که پیش از شما (بودند) مقرر شده بود، باشد که پرهیزگاری کنید».{البقرة: 183}.
هدایت کامل متقین، وابسته به بهره مندی از قرآن است:
در جای دیگر می فرماید ترجمه:
« این کتابی است که در (حقانیت) آن هیچ تردیدی نیست (و) مایه هدایت تقواپیشگان است».{البقرة: 2}.
از این رو فضیلت مهم ماه رمضان، به نزول قرآن در این ماه است:
{البقرة: 185}.
خداوند در این باره می فرماید: ترجمه: «ماه رمضان (همان ماه) است که در آن، قرآن فرو فرستاده شده است که مردم را راهبر است».
از این رو رابطه خاصی بین قرآن کریم و ماه رمضان وجود دارد. همان طور که در فصل بهار، عالم طبیعت و انسان شادابی خاص و حیات مجددی پیدا می کند، قرآن نیز بهار دل ها است که با خواندن، یادگیری و فهمیدن معارف آن، دل ها همواره زندگی ویژه ای می یابد.
رابطه قرآن کریم با ماه رمضان، خیلی عمیق است و انسان با خواندن و یادگیری آن و تدبیر و تعمیق در آن، در این ماه می تواند به حیات طیبه رسیده و حقیقت قرآن عظیم الشأن را درک کند.
ماه رمضان یکی از ماه‌های پر فضیلت و با برکت است که بین مسلمانان جهان از ارزش و اهمیت بالایی برخوردار است که در قرآن کریم نیز به آن اشاره شده است. این نشانه ارزش بالا و اهمیت این ماه نزد خداوند می‌باشد.
از آن جایی که ماه رمضان ماه نزول قرآن، ماه خدا و ماه تهذیب است، و از همه مهم‌تر آن که شب قدر در این ماه قرار دارد نتیجه مى‌گیریم که ماه رمضان تجلى گاه قرآن و ماه انس با قرآن است. روزه داران در این ماه با تدبر در آیات قرآن و بهره گیرى فکرى و عملى از مفاهیم قرآن بر رشد و تکامل ملکوتى خود می‌افزایند.
فواید خواندن قرآن کریم در رمضان
در ماه مبارک رمضان، قرآن کریم به ویژه اهمیت بیشتری پیدا می‌کند و خواندن آن با ثواب و پاداش فراوانی همراه است. از جمله مزایای خواندن قرآن کریم در ماه رمضان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ضربت روحانیت: خواندن قرآن کریم در این ماه، روحانیت و ارتباط عمیق‌تر با خداوند را تقویت می‌کند.
ثواب بیشتر: طبق احادیث و روایات معتبر، اجر خواندن قرآن کریم در ماه مبارک رمضان بسیار بیشتر است نسبت به سایر ماه‌ها.
پاکسازی روح: خواندن قرآن مجید، باعث پاکسازی روح و دل شخص می‌شود و او را از گناهان و اشکالات روحی خود آزاد می‌کند.
ارتقاء دینی و اخلاقی: مطالعه و تدبر در آیات آن، باعث ارتقاء دینی و اخلاقی شخص می‌شود و او را به راه رشد و پیشرفت در مسیر اسلام هدایت می‌کند.
زنده کردن قلب: قرآن نوری است که قلب را زنده می‌کند و احساس آرامش و امنیت را در دل انسان به وجود می‌آورد.
آرامش و امنیت روانی: خواندن قرآن می‌تواند به فرد آرامش و امنیت روانی بیشتری بدهد و او را برای شروع زمانی خوب و آرامش‌بخش بعد از افطار آماده کند.
برکت در زندگی: آیات خوانده شده قرآن در این ماه می‌تواند برکت و پویایی بیشتری به زندگی فرد ببخشد و او را به سوی رضایت و خشنودی الهی هدایت کند.
ماه رمضان، بهار انس با قرآن
این ماه ویژگى هاى برتر زیادی نسبت به دیگر ماه‌ها دارد؛ از جمله اینکه ماه نزول قرآن است؛
این ویژگى که در ماه رمضان واقع شد تصادفى نیست؛ چرا که ماه رمضان ماه تربیت (روزه) است و تربیت بدون تعلیم میسر نمی‌شود. قرآن تعلیم دهنده است و باید آن در این ماه نازل شود و بهار تلاوت قرآن باشد.
اینکه در این ماه تلاوت قرآن کریم سفارش شده، علت این است که به سبب روزه، قلب انسان پاک شده و آماده پذیرش پند است و قرآن هم بهترین پند است. پس مراد این می‌باشد که در ماه رمضان قرآن بخوانیم که هم قلبمان آن را بپذیرد و نیز هدایت و تربیت گردد.
مومنان و روزه داران باید در ماه پر فیض و با برکت رمضان انس خود با قرآن مجید را هرچه بیشتر کنند؛ زیرا انس با این کتاب الهی و آسمانی نجات بخش انسان هاست.
همچنین باید دانست که بهترین اعمال در شب‌ها و روزهاى ماه مبارک رمضان تلاوت کلام پروردگار است.
ای دوست! با دهانی پاک، با دلی روشن و خاطری خداجوی به تلاوت قرآن بپرداز.
هنگامی که قرآن می خوانی، شمرده و با تأمل و اندیشه بخوان و تصور کن که در محضر خدایی و خداوند با تو سخن می گوید و تو را مخاطب آیات قرار می دهد.
اگر ماه رمضان است و قرآن می خوانی، بکوش تا کیفیت را بر کمیّت مقدم بداری. حساب صفحات و چند جزء قرآن را مکن. بیندیش که در آیه ها، خدای متعال چه گفته و چه خواسته است.
هرگز مباد که شیوه تلاوت و اسلوب قرائت، تو را از معنی و توجه به پیام های آیات باز دارد.
قرآن، گنجینه گران بهای الهی است. مگر می شود کسی گنجینه ای را بگشاید، ولی ننگرد که در آن چیست و به چه کاری می آید؟
هرگز مباد از آنان باشیم که «حروف» قرآن را حفاظت کنیم، ولی «حدود» آن را ضایع سازیم.
خانه هایتان را با نور قرآن روشن کنید و صدای قرآن و آهنگ روح نواز و جان بخش آن را در فضا بگسترید.
باید پیوسته در محضر قرآن بود و همچون شاگردی در مکتب استاد، از نکته ها و آموزه هایش درس ها آموخت.
بنابراین، خواندن قرآن کریم در ماه مبارک رمضان علاوه بر تقویت روحیه و ارتباط با خداوند، با ثواب و پاداش فراوانی همراه است که مسلمانان باید از این فرصت برای بهبود و تحول در زندگی خود استفاده کنند.
یکی از بزرگ‌ترین دلایل تلاوت قرآن کریم در این ماه مبارک بهبود تمرکز و ارتباط با خداوند است. در این زمان، بدون توجه به مسائل غذایی، فرد می‌تواند تمرکز بیشتری بر روی قرآن داشته باشد و ارتباط عمیق‌تری با خداوند برقرار کند.
محمد نسیم عمری
