بررسی کیفیت زندگی افراد مبتلا به اعتیاد انترنت

پوهیالی باقر شیدایی استاد دیپارتمنت داخل خدمت شبانه ننگرهار
چکیده
اعتیاد به انترنیت پریشانی روانی، مشکلات رشد شخصیت، مشکلات اجتماعی و عملکرد ضعیف در مدرسه را ایجاد می‌کند. اعتیاد به انترنیت با اضطراب رابطه مثبت و با کیفیت زندگی رابطه منفی دارد. از طرف بین خود گسستگی و افسردگی با اعتیاد به انترنیت رابطه مثبت معناداری وجود دارد و هرچه خود گسستگی و افسردگی بالاتر باشد میزان اعتیاد به انترنیت بالاتر می باشد. اعتیاد به انترنیت استفاده بصورت غیر قابل کنترول از انترنیت است و باعث مشکلات فردی، اجتماعی و تحصیلی می‌گردد که بر کاهش کیفیت زندگی موثر است.
کلیده واژه: کیفیت زندگی، اعیتاد به انترنیت، استفاده از انترنیت
مقدمه
در عصر حاضر همزمان با دسترسی روز افزون افراد به انترنیت، نوع جدیدی از اعتیاد به انترنیت یعنی اعتیاد انترنیتی پیدا شده است که موضوع رو به رشد عصر اطلاعات است (یانگ، 1996، به نقل از محسنی تبریزی، هویدا و امیدی، 1389). اعتیاد به انترنیت را وابستگی رفتاری به انترنیت، استفاده مرضی از انترنیت، استفاده مشکل زا از انترنیت، استفاده بیش از حد انترنیت، سوۀ استفاده از انترنیت تعریف کرد. به طور کلی این اختلال را می توان به عنوان نوعی استفاده از انترنیت که بتواند مشکلات روان شناختی، اجتماعی، درسی یا شغلی در زندگی فرد ایجاد کند، تعریف کرد (جعفری، 1393). اعتیاد انترنیتی، انسان¬ها را به افرادی رها شده تبدیل کرده و بر روابط اجتماعی آنان تأثیر می گذارد.
علایم اعتیاد به انترنیت
مانند تمامی انواع اعتیاد¬های دیگر، اعتیاد به انترنیت نوعی اختلال و بی نظمی روانی – اجتماعی با مشخصه هایی چون عمل (نیاز به افزایش زمان لازم برای کسب مطلوبیت برابر با زمان¬های اولیه استفاده)، علایم کناره گیری (به خصوص ارتعاش، اضطراب، بی‌حوصلگی)، اختلالات عاطفی (افسردگی، تند خویی، بد خلقی) و از هم گسیختگی روابط و مناسبات اجتماعی (کاهش و یا فقدان روابط اجتماعی به لحاظ کمی یا کیفی) است (نیکولاس، 1393).
کیفیت زندگی
کیفیت زندگی علاوه بر آن که در زمینه¬های مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی استفاده می شود، اغلب در مطالعات کاربرد دارد و دارای ابعاد مختلف جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی می باشد. بنابرین کیفیت زندگی نیروی قدرتمندی در راستای راهنمایی، حفظ و پیشبرد سلامتی و تندرستی در جوامع و فرهنگ-های مختلف می باشد (عزیزی، 1391).

رابطه اعتیاد به انترنیت با کیفیت زندگی
مطالعات اخیر در مورد اعتیاد به انترنیت به طور عمده بر روی سه دسته عوامل موثر تأکید می کند که عبارتند از عوامل فردی، عوامل روان شناختی اجتماعی و عوامل مربوط به انترنیت، عوامل فردی مانند خود اتکایی با درجه پایین، خصوصیات رفتار¬های غریزی و تمایلات آنی و نقص مهارت¬های ارتباطی عوامل اجتماعی مانند حمایت ضعیف خانواده از اعضای خود و عوامل روانشناختی اجتماعی که از ارتباط ضعیف بین افراد خانواده با یکدیگر سرچشمه می گیرد. (به نقل از میرزاییان و همکاران).
تحقیقات پیرامون کیفیت زندگی و اعتیاد به انترنیت حکایت از آن دارد که این اختلال، نوعی اختلال روانشناختی – اجتماعی است که از مشخصه های آن علایم کناره گیری، اختلالات عصبی و از هم گسیختگی روابط اجتماعی است که نشان از افت سطح کیفیت زندگی دارد. کسانی که مدت زمان زیادی از انترنیت استفاده می کنند این استفاده بیش از حد عامل مشکلات بین فردی و اجتماعی آنان می شود. بطور کلی آن دسته از افرادی که استفاده اعتیادی از انترنیت می کنند احساس مسئولیت کمتری نسبت محیط پیرامون خود دارند، بیشتر دچار انزوای اجتماعی می گرند و دچار ناکامی تحصیلی و کاری بیشتری می شوند. از حمایت اجتماعی کمتری برخوردار می باشند و احساس خود ارزشی نیز پایین تر است (بولن و هاره، 2009).
نتیجه گیری
اعتیاد به انترنیت یک عادت است و از لحاظ آسیب شناسی، حذف دشوار است، چرا که با لذت همراه است. مشاهده خصوصیات شبیه علایم وابستگی دارویی، تحمل، ترک و احساس اجبار در استفاده از انترنیت در برخی از کاربران انترنیت باعث شد که محققین در ابتدا معیارهای اعتیاد به انترنیت را از معیار¬های راهنمایی تشخیصی و آماری اختلالات روانی برای سوه استفاه مواد اقتباس کنند.