امنیت و نقش آن در رشد علمی جامعه از دیدگاه شریعت اسلام

چکیده

صلح و امنیت ضامن بقای بشر، توسعه رشد علمی و تمدن است، در عصر حاضر موانع و مشکلات فراوانی در راه بر قراری و استمرار صلح و امنیت پایدار در سطح جهان وجود دارد. ارزش و حیاتی بودن صلح و امنیت تنها هنگامی بوضوح آشکار می شود که تهدید و نقض شده باشد، از جمله مواردیکه میتواند رشد علمی جوامع را با خطر مواجه میسازد، تهدیدات،  سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، نظامی و زیست محیطی میتوان نام برد که در این مقاله علمی و تحقیقی راجع به این پدیده موضوعات بشکل تفصیلی  بحث شده است.

واژه های کلیدی: امنیت، جامعه، زندگی

مبحث اول

ثبات و امنیت گمشده بشریت

برای تامین و امنیتی که آدمیان در طول عمر خود خواهان آن هستند کافی نیست که ایشان تنها برای مدت محدود تحت حکومت در آیند و یا اینکه امور شان تنها به موجب حکمی واحد رتق و فتق شود، زیرا اگر چه ممکن است ایشان به واسطه کوشش ویکپارچگی خود بر دشمنی خارجی غلبه کنند، لیکن بعداً وقتی دشمن مشترک نداشته باشند و یا بخشی از ایشان دولتی را دشمن و بخشی دیگری آن را دوست بشمارد در آن صورت جرم بر اساس حکم اختلاف منافع از هم گسیخته می¬شود و در بین خود به جنگ می¬پردازند. (اصغر، افتحاری، تاثیر امنیتی، 1381: شماره 34). جهانی که در آن بسر می بریم امروزه مملو از وحشت و نگرانی برای ساکنین خود شده و با همه وسعتش برای اهل خویش تنگ گردیده است. الله متعال در سوره توبه آیه( 118 ) می¬فرماید.

ترجمه: همچنین آن سه نفر که از شرکت در جنگ تبوک تخلف جستند و مسلمانان با آنان قطع رابطه نمودند تا آن حد که زمین با همه وسعتش بر آنها تنگ شد حتی در وجود خویش، جایی برای خود نمی یافتند، در آن هنگام دانستند پناهگاهی از خدا جز بسوی او نیست، سپس خدا رحمتش را شامل حال آنها نمود، و به آنان توفیق داد تا توبه کنند، خداوند بسیار توبه پذیر و مهربان است.

جایگاه امنیت در قرآن کریم

قرآن کریم به عنوان آخرین کتاب الهی تمام نیازهای بشریت را مورد توجه قرار داده و برای فراهم کردن یک زندگی مناسب که در بستر آن انسان بتواند به اوج کمال ، رفاه و آسایش برسد وسایل لازم را فراهم دیده است. الله متعال منت گذاری برای مخاطبان اول قرآن و کسانیکه انواع نعمات الهی را بدست فراموشی سپرده بودند چنین سخن می گوید{سوره قریش، آیه: 4} ترجمه: همان کس که آنها را از گرسنگی نجات داد و از ترس و نا امنی ایمن ساخت. در آیه فوق الله متعال از دو اصل اساسی که همه انسانیت بدون استثنا به آن نیاز دارند یاد آوری می نماید، که اول آن رفاه اقتصادی است و دیگری آن امنیت و آرامش است، در جای دیگر قرآن کریم از قومی سخن به میان می آید که برخوردار از نعمت، امنیت و رفاه اقتصادی بوده و زندگی بسیار خوش و آرامی را سپری می نمودند{سوره، نحل، آیه: 112}. ترجمه: خداوند مردم آن شهری را مثل می¬زند که در امن و امان بسر می بردند و از هر طرف روزیشان به گونه فراوان به سویشان سرازیر می شد، اما این قوم فراموش نمودند که هر گاه قدر این عطای الهی را ندانسته و از کنار آن غافلانه و بی پروا عبور کنند و پشت به این نعمات نمایند و یا حتی از این دو وسیله سو استفاده ابزاری صورت گیرد. ذاتی که یکی از نام هایش رقیب است و همه امور زندگی انسان را زیر نظارت بسیار دقیق و مدبرانه خویش دارد، به این حالت پایان داده و عطایای خویش را از کف مردمی که قدر ناشناسی و ناسپاسی نموده کشیده و دمار از روزگار شان بر آورده است(حاجی زاده، محمد علی. فرهنگ تفسر ایسم ها: 1384 ).

امنیت در لغت

واژه امنیت security از واژه secure گرفته شده است، در زبان فارسی معادل های همچون امن، محفوظ، مطمٌن، تامین کردن و… برای آن آورده شده است. بطور کلی امنیت عمدتاً به نوع احساس روانی گفته می¬شود که در آن به خاطر مبرا بودن از ترس، وضعیت آرامش و اطمینان خاطر حاصل می¬شود(دهخدا، علی اکبر. (1377). فرهنگ دهخدا. تهران).

امنیت از نظر مفهومی

امنیت از نظر مفهومی به وضعیتی اطلاق می¬شود، که نیرو های حفظ کننده وضع موجود توان این محافظت را از نیروهای شناخته شده برهم زننده آن داشته باشند. امنیت به سطوح مختلف مانند: امنیت فردی، امنیت اجتماعی، امنیت ملی و امنیت جهانی تقسیم می¬شود(جیوکار،کیوان،کارشناس ارشد، مطالعات منطقه ، 1390: ص13).

نتیجه گیری

بشریت امروز همه نیازمند امنیت است، در جامعه ای که امنیت نباشد رشد علمی و توسعه فرهنگی امکان پذیر نیست. نیاز ضمیر فردی به آرامش، سکون، اعتماد و اطمینان است، در نهایت برای آنکه بتوانیم صلح و امنیت را در حیات اجتماعی خویش بر گردانیم اولاً باید به آن ایمان کامل داشته و در قدم دوم نقاط مشترکی که سبب می¬شود تا بر آن اتفاق نظر صورت گرفته و همه در محور آن جمع گردند شناسایی و برای تقویه آن گام های عملی برداشته شود.

منابع

1- قرآن الکریم

2- افتخاری، اصغر.(1381). تاثیر رخداد11 سپتامبر. دیدگاه و تحلیل پژوهشکده مطالعات و راه بردی. تهران: ص341

3- جیوکار، کیوان. کارشناس ارشد مطالعات منطقه و مهدی، غلام رضا. کارشناس ارشد بین المللی: 1390 تروریسم و امنیت بین الملل پس از 11 سپتامبر. تهران

4- حاجی زاده، محمد علی. فرهنگ تفسر ایسم ها(1384). تهران. نشر جامعه داران، چاپ اول

5- دهخدا، علی اکبر. (1377). فرهنگ دهخدا. تهران. انتشارات دانشگاه تهران. چاپ اول

پوهنمل څارمن «وفائی»