مشکل ترانزیتی با پاکستان؛ زخم کهنه‌ای که بار بار، باز شده است
مشکل ترانزیتی افغانستان با پاکستان زخم کهنه‌ای است که پاکستان هر از گاهی، آن را باز می‌کند تا دردی و رنجی را بر مردم افغانستان تحمیل کرده باشد.
مشکل ترانزیتی افغانستان با پاکستان زخم کهنه‌ای است که پاکستان هر از گاهی، آن را باز می‌کند تا دردی و رنجی را بر مردم افغانستان تحمیل کرده باشد.
مبصر آژانس باختر می‌نگارد؛ گذرگاه مرزی تورخم اوایل هفته گذشته بار دیگر به روی افغانان بسته شد، بدنبال بسته شدن این گذرگاه مرزی، گذرگاه‌های دیگر هم مرز با پاکستان، با سرعت از سوی مقام‌های آن کشور بسته شد، مسئولان مرزی پاکستان از رانندگان وسایط باربری افغان تقاضای پاسپورت و ویزا کردند، در حالی که تردد رانندگان دو کشور از خط مرزی، بدون پاسپورت و ویزا، از گذشته‌ها یک سنت بوده است.
حالا پاکستان از رانندگان افغان تقاضای پاسپورت و ویزا را می‌کند، در حالی‌که خود توقع دارند که رانندگان پاکستانی با وسایط باربری شان، شاهراه‌های افغانستان را تا سرحدات شمالی کشور آزادانه سیر کنند تا تجارت و ترانزیت پاکستان با آسیای میانه با اخلال مواجه نشود.
در حقیقت پاکستان، به فکر استفاده شاهراه‌های افغانستان به گونه یک طرفه و یک جانبه است، بیشتر امتیازگیر است تا یک شریک خوب ترانزیتی.
پاکستان همیشه از مسئله ترانزیت و تجارت به عنوان حربه علیه افغانستان کار گرفته است و دراین خصوص در هیچ مقطع زمانی رویکرد مثبت نداشته است و با هیچ حکومت در افغانستان تعامل سازنده ترانزیتی نداشته است و همیشه راهکار دَرهای بسته در برابر افغانستان را دنبال کرده است.
راهکار ترانزیتی پاکستان در قبال افغانستان ازابعاد و زاویه‌های گونه‌گون قابل تعریف است، یکی از آن وابستگی مستمر اقتصادی افغانستان با پاکستان است، راهکاری که افغانان آن را خصمانه می‌دانند، در حالی که بر ایده باز و مثبت در تجارت و ترانزیت تاکید دارند و جداً باورمند به این اند که نباید تجارت و ترانزیت و مسایل دیگر چون مهاجرت با برنامه‌های سیاسی گره خورند، با همین خوشبینی و دیدگاه بازاست که مسیر افغانستان برای ترانزیت پاکستان امن و سهل نگه داشته شده است و هیچ‌گاهی افغانستان مسیر کشور را به روی ترانزیت پاکستان بسته نکرده‌اند.
بر عکس پاکستان، هر از گاهی، برای وارد کردن حداکثر فشار بر نظام‌ها در افغانستان، از سیاست‌های دَرهای بسته استفاده کرده است و امارت اسلامی که بیشتر از هرنظام دیگر در افغانستان رشد اقتصادی و خود کفایی اقتصادی را در اولویت کاری خود قرار داده است، با بی مهری مواجه شده است و در طول دوسال و چندماه گذشته، پاکستان بارها گذرگاه‌های مرزی با افغانستان را بسته است تا به گونۀ امارت اسلامی را که داد و ستد تجاری را با بسیاری کشور ها گسترش داده است، تنبیه کرده باشد.
این‌که، اسلام‌آباد، داشتن پاسپورت و ویزا را برای تاجران و رانندگان وسایط باربری افغان به دلایل امنیتی الزامی می‌داند، بهانهای بیش نیست،زیرا هیچ مشکل امنیتی از سوی تاجران و رانندگان افغان در پاکستان ایجاد نشده است و پاکستان هم در این خصوص، هیچ مدرکی ندارد، این کار با مقاصد سیاسی که همانا قرار دادن امارت اسلامی در تنگنا است دنبال می‌شود.
انسداد مرزها و اعمال سیاست دَرهای بسته، یکی از آخرین گزینه‌های پاکستان برای آوردن فشار بر امارت اسلامی است.
در جهان بیشتر از ۴۰ کشور محاط به خشکه وجود دارد، مگر هیچ یک از این کشورها مشکلات را که افغانستان در ناحیه ترانزیت متقبل شده است، نکشیده اند، در حالی که کنوانسیون‌های جهانی صراحت دارند، کشورهای محاط به خشکه نیازمند کمک‌های منطقه‌ای می‌باشند، مگر پاکستان تمامی تعهدات خود را در کنوانسیون‌های جهانی فراموش کرده و تنها تنبیه افغانستان را با اعمال فشار های ترانزیتی بلد است و بس.
پاکستان بداند که خیر و صلاح دو کشور در حل مشکلات دو جانبه نهفته است وگرنه، این مناسبات درشت و نامطلوب و غیر دوستانه پیش خواهد رفت و در چنین وضعیت، نه تنها ثبات سیاسی و اقتصادی هر دو کشور، بل ثبات منطقه‌یی هم آسیب خواهد دید. تنها همکاری‌های صمیمی است که ناهنجاری‌ها را دور کرده می‌تواند، لازم است که حکام پاکستان خود را به چنین یک معقولیت برسانند.
