سخنرانی مولوی امیرخان متقی وزیر امور خارجۀ امارت اسلامی افغانستان در نشست فارمت مسکو
بسم الله الرحمن الرحیم حامداً و مصلیاً و بعد، قبل از همه، از حکومت فدراسیون روسیه، به ویژه آقای سرگی لاوروف، وزیر امور خارجه تشکری می‌کنم که آمادگی این نشست را اتخاذ کردند و از ما دعوت نمودند تا به نمایندگی از امارت اسلامی افغانستان درین نشست اشتراک کنیم تا بتوانیم با اشتراک کنندگان این نشست در مورد تحولات اخیر سیاسی، امنیتی و اقتصادی افغانستان بحث کنیم.
بسم الله الرحمن الرحیم
حامداً و مصلیاً و بعد،
قبل از همه، از حکومت فدراسیون روسیه، به ویژه آقای سرگی لاوروف، وزیر امور خارجه تشکری می‌کنم که آمادگی این نشست را اتخاذ کردند و از ما دعوت نمودند تا به نمایندگی از امارت اسلامی افغانستان درین نشست اشتراک کنیم تا بتوانیم با اشتراک کنندگان این نشست در مورد تحولات اخیر سیاسی، امنیتی و اقتصادی افغانستان بحث کنیم.
حاضرین محترم،
دو سال قبل، به تاریخ ۱۶ اکتوبر ۲۰۲۱، هیأت ما در حالی در نشست فارمت مسکو اشتراک کردند که اشغال امریکا و ناتو و ادارۀ متکی به آن در افغانستان از بین رفته بود و امارت اسلامی افغانستان تازه به کار آغاز نموده بود. در آن زمان، در مورد حکومت¬داری آینده، احیای نهادهای حکومتی به ویژه فعال‌سازی وزارت‌های سکتور امنیتی، وضعیت امنیتی و مواد مخدر نگرانی عمیق و سوال‌های جدی نزد بعضی طرف‌ها مطرح بود.
اما ما با نصرت خاص الله متعال، با حمایت مردم و با عزم راسخ خویش باور داشتیم که با پایان اشغال، بنیاد یک افغانستان مستقل، امن و مرفه را می‌گذاریم، که الحمدالله این امر تحقق یافت و کار روی تقویت آن جریان دارد.
ما طی دو سال گذشته در چارچوب این فارمت و سایر فارمت‌ها به کشورهای منطقه و جهان در مورد وضعیت امنیتی افغانستان اطمینان دادیم و وعده سپردیم که امارت اسلامی افغانستان به‌عنوان حکومتی مسوول اجازه نمی‌دهد از خاک افغانستان تهدیدی برای جهان، منطقه و به‌ویژه کشورهای همسایۀ افغانستان متوجه باشد، که این وعده به‌خوبی عملی شده است.
طی دو سال گذشته، ما هم‌زمان با احیای بنیادهای سیاسی، امنیتی و اقتصادی حکومت خویش، مبارزه علیه گروه‌های فتنه‌گری که زیر چتر اشغال‌گران آموزش دیده بودند را تسریع نمودیم و توانستیم مخفی‌گاه‌های داعش را در سراسر کشور به‌طور مسلکی از بین ببریم و آخرین تلاش‌های توطئه‌ای بزرگ علیه امنیت منطقه به‌شمول افغانستان را نیز خنثی سازیم.
حاضرین محترم،
طی تقریباً نیم قرن گذشته، افغانستان با بحران سیاسی، امنیتی، اقتصادی، اجتماعی و به‌ویژه مشروعیت داخلی مواجه بود که منتج به چالش‌های متعدد شد؛ تجارب علمی و عملی نشان داد که ریشۀ اصلی بحران تطبیق نسخه‌ها، مادل‌ها و فرمایشات بیرونی در امور داخلی بود که در آن جغرافیا، تاریخ، فرهنگ و ارزش‌های دینی و اجتماعی ما نادیده گرفته شده بود.
نمودنۀ خوب این ادعای ما حکومتداری دوسال گذشته است که باوجود تحریم‌ها و بدون کمک و حمایت جهتی جنگ را خاتمه دادیم و امنیت مطمئن ایجاد کردیم؛ حکومت را مرکزی ساختیم؛ بودیجه را مستقل ساختیم؛ از کشور ما به کسی تهدید مواجه نشد؛ مبارزۀ مؤثر با مواد مخدر کردیم؛ فرصت‌های کاری در حکومت و سکتور خصوصی را وسعت دادیم؛ دسترسی به عدالت به هر ولسوالی و قریه امتداد یافت؛ برای تجارت، ترانزیت و سرمایه‌گذای تسهیلات ایجاد کردیم؛ پروژ‌های متعدد بازسازی را در نقاط مختلف کشور آغاز کردیم و شفافیت در فراهم‌سازی خدمات برای طبقۀ محروم مردم را تضمین نمودیم.
این همه را حکومت به اصطلاح همه‌شمول طی بیست سال گذشته با صدهاهزار نیروی خارجی و داخلی، تسلیحات پیشرفته، حمایت مالی گسترده و حمایت سیاسی کشورهای منطقه و غربی نتوانست بدست آرد که علت اساسی فروپاشی آن ایجاد بحران مشروعیت در پیشگاه مردم در نتیجۀ پذیرفتن فرمایشات بیرونی و برخاستن مردم در مقابل آن بود.
به همین اساس، با درنظرداشت دین، تاریخ و فرهنگ مردم خویش و به‌ویژه واقعیت‌های نزدیک سیاسی، بنیاد حکومتی را نهادیم که ضمن حکومتداری خوب، از مشروعیت دینی و ملی نیز برخوردار باشد. امیدوارم که کشورهای منطقه و جهان نیز روی این واقعیت مهر تأیید بگذارند، چرا که طی ۴۵ سال گذشته هیچ نسخه‌ای بیرونی مانند همه‌شمولیت تعریف‌ناشده، نه‌توانسته است مشکلات افغانستان را حل کند.
ما از همه کشورها، به‌ویژه کشورهای همسایۀ خویش توقع داریم، طوری که ما برای نحوۀ حکومتداری دیگران نسخه پیشنهاد نمی‌کنیم، آنها نیز به‌جای پیشنهاد نسخه برای نحوۀ حکومتداری برای افغانستان، با امارت اسلامی افغانستان در همه عرصه‌ها کار رسمی را آغاز کنند تا از یک‌سو دست‌های حلقات شریر قطع گردد و از سویی دیگر، از ظرفیت یورو-آسیا که نزدیک به هفتاد فیصد نفوس، اکثریت سرمایه و ثلث منابع انرژی جهان را در بر دارد، برای ثبات و رفاه منطقه درین فرصت تاریخی به منفعت اعظمی همه استفاده شود.
حاضرین محترم،
در اخیر به شماری ار موارد مشخصاً اشاره می¬کنم:
اول: اکنون که اشغال افغانستان به پایان رسیده است، امنیت برگشته است و ارادۀ قوی سیاسی وجود دارد – وقت آن رسیده که پروژه‌های اتصال منطقه‌یی به محوریت افغانستان تطبیق شوند. ما بر اساس سیاست خارجی اقتصاد‌محورد خویش برای اتصال منطقه‌یی – چه به شکل ترانسپورتی و چه به شکل انتقال انرژی – آماده هستیم تمامی تسهیلات لازم را مهیا سازیم. پس از انکشافات تازۀ سیاسی، اکنون بیشتر از هر زمانی، شرایط برای تعمیل “دهلیز تجاری شمال و جنوب” مساعد است. درینجا از اظهارات جلالتمآب میخائیل میشوستین، نخست‌وزیر فدراسیون روسیه حمایت میکنیم که گفته که “روسیه آماده است روی گسترش مسیرهای تجاری یورو‌آسیا به-شمول افغانستان و آسیای جنوبی تمرکز داشته باشد”. این باید برای کشورهای همسایه نیز مهم باشد که چگونه منافع خویش را تأمین و از فرصت‌ها استفاده کنند.
دوم: افغانستان ظرفیت قوی همکاری‌های اقتصادی، تجاری و سرمایه‌گذاری دارد و ما بدون هر نوع تبعیض آماده هستیم تا تسهیلات لازم را برای پروژه‌های زیربنایی، انرژی، معادن، زراعت، خطوط مواصلاتی و به‌ویژه خط آهن که تمامی منطقه را از طریق افغانستان به طور کوتاه وصل می‌کند، فراهم کنیم.
سوم: در بخش همکاری‌های سرحدی با کشورهای همسایه، یک بار دیگر آمادگی خویش را برای جلوگیری از رفت‌و‌آمد قاچاقبران و سایر عناصر مخرب اعلام میکنیم. دفع چنین تهدیدات نیاز به همکاری جمعی دارد. ما درین بخش تلاش‌های مؤثری انجام داده‌ایم و به‌منظور کاهش کشت و قاچاق مواد مخدر به صفر در داخل کشور مبارزه کرده ایم، اما در بخش قاچاق که نیاز به همکاری‌های دوجانبه دارد به همکاری کشورهای مربوطه نیاز داریم.
چهارم: افغانستان طی دو سال گذشته شاهد آغاز روابط گستردۀ سیاسی و دیپلوماتیک با کشورهای متعدد، به‌ویژه با کشورهای منطقه بوده است. درین زمینه، کشورهای منطقه بسیار پیشتاز بودند که از آنها تشکری میکنیم.
ما این امر را فصلی جدید در روابط دیپلوماتیک افغانستان با منطقه و جهان می‌پنداریم. به طور مثال، جمهوری خلق چین با تشریفات کامل سفیر جدید به امارت اسلامی افغانستان معرفی کرد. امیدواریم این اقدام چین، مثالی خوب برای سایر کشورها باشد و سفرای ما را نیز بپذیرند تا زمینه را برای تعامل مثبت بادرنظرداشت منافع دوجانبه مساعد کند.
پنجم: گردشگران، دیپلوماتان، کمک‌کنندگان، خبرنگاران و محققین از کشورهای مختلف جهان با اطمینان کامل به افغانستان سفر می‌کنند و آزادانه در سراسر کشور سفر می‌کنند. بناً یک بار دیگر اعلام میکنیم که هر آنکه در مورد امنیت یا مواد مخدر در افغانستان نگرانی دارد، به‌جای گوش‌دادن به تبلیغات حلقات مغرض و ابراز واکنش مبتنی بر آن، خود به افغانستان سفر کند، هیأت بفرستد و همه چیز را از نزدیک مشاهده کند تا تشویش آنها رفع و اطمینان حاصل کنند.در اخیر، ضمن سپاس‌گزاری از ابتکار فدراسیون روسیه، بار دیگر بالای کشورهای همسایه و منطقه صدا می¬کنم که افغانستان بر مبنای منافع مشترک و مشروع آمادۀ تعامل مثبت با همه است و امیدواریم که همه کشورها بادرنظرداشت منافع ملی خویش از این فرصت استفاده کنند.
از توجه تان تشکر، اوقات خوش داشته باشید.
