چالشها و دستآوردهای دوسالۀ امارت اسلامی
امارت اسلامی یکی از جمله نظامهای حکومتداری است که بعد از رحلت پیامبر اسلام (ص) صحابه و پیروان دین مبین اسلام برای اداره کردن سرزمینهای اسلامی بکار برده است و نظام فعلی افغانستان نیز امارت اسلامی است.
مهربانو
امارت اسلامی یکی از جمله نظامهای حکومتداری است که بعد از رحلت پیامبر اسلام (ص) صحابه و پیروان دین مبین اسلام برای اداره کردن سرزمینهای اسلامی بکار برده است و نظام فعلی افغانستان نیز امارت اسلامی است.
در نتیجۀ تفحص علمی در آثار و تألیفات اسلامی و کاوش در وضعیت و شرایطی که فعلاً امارت اسلامی افغانستان در آن قرار دارد به این نتیجه میرسیم که امارت اسلامی، نظام حکومتداری است که به اساس اجماع، کلام الهی وسنت نبوی از مشروعیت لازم با درنظرداشت شرایط آن برای اداره و حکومت کردن بر جامعۀ اسلامی، برخوردار است.
نظام امارت اسلامی افغانستان دقیقاً در 24 اسد سال 1400 ه. ش توانست بزرگترین ابرقدرت جهان را با حامیان و مزدوران آن به زانو در آورد و زعامت کشور خویش را بعد از مبارزه بیست ساله به عهده بگیرد. همچنان تأکید براین دارند که باید بیست سال دیگر نیز برای آبادانی کشور تلاش شود.
حالانکه با گذشت دوسال از حاکمیت، امارت اسلامی توانست در عرصههای مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، آبادانی وغیره پیشرفت های فراوانی داشته باشد که دولت قبل با وجود همه حامیان مالی بین المللی نتوانست در 20 سال گذشته انجام دهد.
در این گزارش دستآوردها و چالشهای حاکمیت دو سالۀ نظام امارت اسلامی را مورد تحلیل و بررسی قرار داده ایم.
مولوی نثار احمد نویسنده و استاد پوهنتون در مورد دستآوردهای دو سال حکومت کنونی، چنین ابراز نظر مینماید:
بدون شک مردم متدین این سرزمین جز حاکمیت اسلام هیچ نظام شرقی یا غربی نمیخواهند و همگان شعارهای شیطانی و مظاهر شرکی و غیر اسلامی و مغایر طبیعت آنان را شنیده و دیده اند.
امارت اسلامی افغانستان هم در دورۀ حاکمیت چند سالۀ قبلی وهم در این دوره ثابت ساخته است که در حفظ حدود و ثغور کشور، تأمین امنیت، ریشه کن ساختن فساد و حفظ شیونات دینی که از لازمههای یک کشور اسلامی است، به معنی واقعی آن موفق بوده است.
برخی ازاین دستآوردهای مهم چنان برجسته و آفتابی است که حتی مخالفین امارت هم نمیتوانند آن را انکار نمایند.
دربخش امنیت: با آمدن حکومت کنونی در سراسر کشور امنیت تأمین شده و امنیت کنونی با امنیت زمان حکومتهای روسای پبیشین قابل مقایسه نیست.
قبل از حاکمیت امارت اسلامی امنیت بکلی در کشور دیده نمیشد و مردم حتی بخاطر یک مبایل جانهای خویش را از دست میدادند، اما امارت اسلامی توانست ریشۀ این ناامنیها را از بین ببرد.
در بخش سیاست خارجی: با وجود اینکه امارت اسلامی از سوی کشورهای جهان تا هنوز به رسمیت شناخته نشده است، اما توانسته است با برقراری روابط دیپلماتیک، نمایندگیهای افغانستان را در برخی کشورها به کنترول خود بگیرد.
همچنان قابل ذکر است که امارت اسلامی با رعایت اصل بیطرفی بین کشورهای جهان، در سیاست خارجی خود توانسته است که قناعت اکثر کشورهای منطقه را برای برقراری روابط بدست بیاورد واین رفت وآمد دیپلماتهای خارجی نشان میدهد که اکثر کشورها در تلاش برقراری روابط با امارت اسلامی اند.
در بخش اقتصاد: حکومت کنونی در بخش اقتصادی گامهای خوبی برداشته است . در طول این مدت افغانستان بیشتر از دومیلیارد دالر صادرات داشته است و دراین مدت امارت اسلامی در عرصههای مختلف اقتصادی دستآوردهای چشمگیری داشته است. یکی از کارهای بزرگ و بنیادی در بخش اقتصاد، افتتاح کانال قوش تیپه و امضای قرارداد با شرکت گاک میباشد.
همچنان با وجود تحریمها از سوی امریکا و جامعه جهانی امارت اسلامی توانسته است تا کشور را از لحاظ اقتصادی به مسیر خودکفایی سوق دهد.
با آنکه بعد از سقوط حکومت پیشین کمکهای جامعه جهانی با افغانستان قطع شد، اما امارت اسلامی توانست که در این دو سال معاشات کارمندان پیشین و فعلی را پرداخت و بودجۀ خود را نیز از عواید داخلی تأمین کند و ارزش افغانی را در برابر دالر تا حدی ثابت نگهدارد.
یک روز قبل از سقوط حکومت پیشین (23 اسد سال 1400) یک دالرامریکایی در بازار به 88 افغانی تبادله میشد، اما درماه قوس همان سال، ارزش دالر در برابر افغانی به گونۀ بی سابقه افزایش یافت و قیمت یک الر امریکایی به بالاتر از 130 افغانی رسید، اما امروز یک دالر امریکایی به 84.50 افغانی تبادله میشود.
همچنان امضای قرارداد نفت حوزۀ دریای آمو، جمع آوری گداها،استرداد زمین از کام غاصبین، جمع شدن پایگاههای نظامی خارجی، برچیدن سلاحهای غیرقانونی و ختم جنگهای داخلی، ریشه کن شدن اختلاس و رشوت، پایین آمدن گراف مفاسد اخلاقی و مشروبات الکلی، برچیده شدن مراکز فعالیت برای ترویج مسیحیت، حاکمیت خود افغانها بر معادن و منابع طبیعی شان، کنترول ابتذالات غیر اخلاقی رسانهها، جمع آوری و تداوی معتادین، اعمار چهار راهها در شهر و جمع آوری دیوارهای سنگی که از زیبایی شهر کاسته بود وهمواره سبب راه بندان میگردید ازجمله دستآوردهای دوسال حاکمیت امارت اسلامی است که درخور ستایش و قابل نگرش میباشد.
ابواحمد احمدی استاد وآگاه مسایل سیاسی در رابطه به چالشهای عمدهای که امارت اسلامی با آن مواجه است، چنین ابراز نظر می نماید:
امارت اسلامی در شریعت اسلام دارای جایگاه و اعتبار خاص است چون به اساس اصول وارزشهای اسلامی بنا یافته است و از اینکه جدیداً مسئولیت حکومتداری را بدست گرفته است، طبیعتاً با چالشهایی مواجه میباشد.
چالشهای عمدهای را که امارت اسلامی با آن مواجه است را میتوان در زمینههای مختلف بررسی کرد، ولی در اینجا به چند چالش مهم و عمده آن میپردازیم:
– عدم به رسمیت شناختن حکومت کنونی از سوی جامعه جهانی؛ خواستههای جامعه جهانی؛ رقابتهای موجود منطقهای؛ آثار بجا مانده از نیم قرن جنگ؛ وجود صدها هزار یتیم،بیوه، معیوب و بی سرپناه؛ وجود تعدادی انبوهی از مهاجرین در کشورهای بیگانه؛ وجود جامعۀ کثیراالقومی و نژادی؛ مشکلات اقتصادی؛ کاهش کمکهای جامعه جهانی؛ بیکاری و عدم وجود مشاغل کافی برای اعضای جامعه از جمله چالشهایی است که امارت اسلامی با آن مواجه است.
همچنان وی افزود: ضمن این که حکومت کنونی به رسمیت شناخته نشده، اما با برخی کشورها رفت وآمدهای خوبی دیپلوماتیک دارد واین کار به نحوی به معنای به رسمیت شناختن میباشد.
اما وی کارکرد حکومت در این راستا را بسنده نمیداند و میافزاید که حکومت کنونی باید تلاش کند تا رابطۀ خود را با کشورهای جهان گسترش دهد، کشورهای جهان را به افغانستان دعوت کند وبرای آنها زمینۀ سرمایه گذاری را فراهم نماید، زیرا این امر سبب میشود تا آهسته آهسته زمینه برای به رسمیت شناختن مساعد شود.