هوش مصنوعی؛ ابزاری دولبه برای آینده

شرکت «OpenAI» اخیراً پیشرفته‌ترین مدل هوش مصنوعی خود به نام «Sora» را معرفی کرده است. برخلاف مدل‌های فعلی در زمینه تولید ویدیو توسط هوش مصنوعی که ویدیوهای تولیدشده محدود به چند ثانیه است، مدل «Sora» قادر به تولید ویدیوهای طولانی تا یک دقیقه می‌باشد.

اگر ویدیوهای ساخته‌شده توسط هوش مصنوعی در سال گذشته با استفاده از مدل «Stable Diffusion» را با این مدل مقایسه کنید، از پیشرفت حاصل‌شده در این حوزه شگفت‌زده خواهید شد. تصور اینکه این تکنالوژی طی چند سال آینده تا چه حد گسترش می‌یابد، واقعاً هیجان‌انگیز است. اما سوی دیگر این ماجرا که شاید در این هیجان و شور نادیده گرفته شده، این است که آیا در آینده این تکنالوژی باعث نمی‌شود مرز میان واقعیت و فریب از هر زمان دیگری کمرنگ‌تر شود؟

در میانه قرن بیستم، اصطلاح «عصر اطلاعات» رواج یافت. عصر اطلاعات دورانی تعریف می‌شود که دسترسی آسان به اطلاعات به عنوان منبعی حیاتی، به تحرک و پیشرفت در تمام جنبه‌های زندگی بشر کمک می‌کند. این دوران با ویژگی‌هایی همچون دیجیتل سازی اطلاعات، گسترش شبکه‌های اجتماعی، توسعه اینترنت و فناوری‌های پیشرفته ارتباطی و ذخیره‌سازی اطلاعات مشخص می‌شود. اینترنت به عنوان محور اصلی عصر اطلاعات، امکان دسترسی به دانش جهانی را فراهم کرده و مرزهای جغرافیایی را در اشتراک‌گذاری دانش و اطلاعات از میان برده است. در عصر اطلاعات، هوش مصنوعی به عنوان ابزاری قدرتمند در پردازش و تحلیل دیتاها ظهور کرده است. هوش مصنوعی با توانایی‌های فراانسانی خود در الگوشناسی، یادگیری ماشینی و پردازش زبان طبیعی، انقلابی در صنایع مختلف به پا کرده و افق‌های جدیدی را در برابر بشر گشوده است.

اما با وجود این، تذویر، فریبکاری، پروپاگند و گمراه‌سازی افکار عمومی نیز از هر زمان دیگری بیشتر شده است. شاید بهترین نمونه آن گسترش تئوری‌های توطئه باشد. اکنون با استفاده از تکنالوژی‌هایی مانند «Deepfake» می‌توان از رویدادهای جهانی، سیاستمداران و افراد مشهور،… ویدیوهای جعلی ساخت. کیفیت این ویدیوها تا حدی است که هر ساله مسابقاتی با جایزه میلیون دالری توسط وبسایت« Kaggle» برای یافتن راه‌های تشخیص آن‌ها برگزار می‌شود. اما هنوز استفاده از تکنالوژی‌هایی مثل «Deepfake» تا حدودی هزینه‌بر و نیازمند مهارت‌های فنی است. مدل «Sora» توسط « OpenAI » احتمالاً در آینده این محدودیت‌ها را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.

پس میتوان به دسترسی فهمید، که احتمال تحریف تاریخ و وارونه نشان دادن حقایق از هر زمان دیگری در دسترس‌تر خواهد بود و ما در مسیر حرکت به سمت جهانی قرار داریم که در آن دیگر به هیچ چیز نمی‌توان اعتماد کرد.

بنابراین، در حالی که هوش مصنوعی و تکنالوژی‌های مرتبط می‌توانند منافع فراوانی برای بشریت داشته باشند، اما همزمان پوتانشیل سوءاستفاده از آن‌ها نیز وجود دارد. باید راه‌هایی برای تقویت اعتماد عمومی و جلوگیری از بهره‌برداری‌های مخرب از این تکنالوژی‌ها اندیشید. آگاه‌سازی مردم، تدوین چارچوب‌های اخلاقی و حقوقی، و نظارت بر کاربرد هوش مصنوعی می‌تواند راهکارهای مؤثری باشد تا فناوری‌های نوین همچنان در خدمت به انسان و پیشرفت جوامع باشند و نه علیه آن‌ها.