تأثیرفقردر ارتکاب جرایم

زند گی اجتماعی تحت تأثیروحاکمیت قواعد یا هنجارهای اجتماعی است ، هنجارها به صورت ساده، راهنمای رفتارهای مناسب و نامناسب افراد جامعه درموقعیت‏های معین تعریف می‏شوند ،هنجارها به عرف، آداب، رسوم و قانون طبقه‏بندی می‏شوند جرم به آن دسته از اعمال اشاره دارد که از لحاظ هنجارهای حقوقی یا اجتماعی مربوطه به منزله اعمال انحرافی یا ضدّ اجتماعی تعیین و ارزیابی می‏گردد و مجازات به دنبال دارد، جرم یک موضوع ترسناک و جدی برای عموم مردم در سراسر دنیاست. امروزه، موارد مجرمانه زیادی مثل: سرقت، تجاوز و جرائم جنسی، دزدی شبانه از منزل، قتل، آدم ربایی وغیره از رسانه‏ها گزارش می‏شوند. این موارد می‏توانند هر کجا دیده شوند و تعداد آن‏ها براساس مناطق مختلف، متفاوت است. میزان بالای جرم، احساس ناامنی در مردم ایجاد می‏کند، بنابراین، جرم یک مشکل بزرگ در جامعه است.

یک دیدگاه در میان برخی نظریه پردازان و نیز،مردم عوام وجود دارد که فقرازعواملِ محرک در فرد برای رویکردِ مجرمیت دروی می باشد، این دیدگاه امری معقول به نظر می رسد، اما باید تامل کرد که تا چه حد و حدودی می تواند این نظریه در واقعیت صدق کرده و مصداق های عینی داشته باشد. یعنی هر فقیری را باید به دیده ی یک مجرمِ احتمالی دانست؟ بدین ترتیب باید از هر فقیری واهمه داشت و به او بی اعتماد بودعناصرِ تدابیرِ پیشگیرانه ی جنایی نیز باید اکثرِ برنامه ها و طرح های شان را در محلاتِ فقیر نشین به انجام رسانده و تدابیرِ فردی را تنها در موردِ اشخاصی که در طبقاتِ پایینِ اقتصادیِ اجتماع قرار دارند اعمال نمایند. اما مبین است که همیشه فقر، مترادف با جرم و گناه  نیست و فقر مترادف با جرم بودن به چگونگیِ علت ها و معلول ها بستگی دارد و از این رهگذر باید به این مسایل توجه داشت، به هرحال درمختصر نوشتاری سعی بر این می گردد تا تاثیرفقررا درارتکاب جرایم و رابطه میانِ پدیده ی فقر و مجرمیت به سانِ دو واقعیت و معضلِ اجتماعی را به بررسی بگیریم تا به معلوماتی کلی در زمینه تاثیرگذاری بین این دو پدیده دست یابیم.

رابطه فقرووقوع جرم : پدیده ی فقر از دیرباز در کلیه جوامع بوده است؛ فقر به عنوان یک پدیده اجتماعی و اقتصادی باعث بوجود آمدن بسیاری از معضلات در جامعه شده است که ناشی از رشد و نابرابری می باشد، یکی از مهم ترین تاثیرات فقر در اجتماع بالا رفتن وقوع جرایم وگناه های مختلف است.

چند دهه اخیر دیدگاه  جدیدی در میان عوام مردم بوجود آمد که فقر یکی از عواملی است که در وقوع جرم می تواند موثر باشد؛ آری تا حدودی این دیدگاه معقول است اما باید در نظر بگیریم که این دیدگاه تا چه اندازه در واقعیت می تواند صدق کند، یعنی هر فقیری را به عنوان یک مجرم احتمالی باید دید؟ بدین ترتیب باید پیشگیری های لازم برای عدم وقوع جرم را تنها در محلات فقر نشین و برای اشخاصی که از  طبقه ی اقتصادی و اجتماعی پایین هستند، اعمال کنیم.

فقرمترادف با جرم وگناه نیست : مسلم است که همیشه فقرمترادف با جرم وگناه نیست و وقوع جرم تنها به علت فقر نیست وعلت ومعلول های گوناگونی دارد.

جامعه شناسان وقوع جرم را برآمده ازعوامل اجتماعی می دانند که مسائل ومشکلات اقتصادی مانند فقر، تورم، اعتیاد، بیکاری، فشارهای زندگی وامثال این ها زمینه های اجتماعی وقوع جرم هستند، هرکدام ازاین عوامل فرد را میتواند به یک مجرم تبدیل کند اما مجرم متعلق به یک طبقه ی اجتماعی خاص نیست، اما بر اساس گزارش های  احتمال بروز جرم در طبقات پایین اجتماعی بسیار است ، البته این احتمال بیشتر در جوامع شهری و شهر های بزرگ صدق می کند.

مهم ترین عوامل فقر: فقردرجوامع مختلف دارای عوامل وعلت های گونا گون است که ریشه های عمیق درفقرفرهنگی ،فقرمذهبی ، فقرتربیتی وآموزشی دارد؛ اما درکشورعزیزما افغانستان فقرعلت های زیاد دارد که بطورخلاصه ازمهم ترین عوامل آن نام می بریم:

عدم مساوات وبرابری عادلانه درتوزیع ثروت

بیکاری وعدم اشتغال زایی اکثریت مردم

بی سوادی وعدم تخصص ومسلک

مهاجرت ها وآوار گی های مردم دراثرجنگ

کثرت جمعیت وعدم رسیده گی خانواده ها درتعلیم وتربیت درست فرزندان

جنگ وناامنی های اجتماعی ،سیاسی واقتصادی طولانی درکشور

اعتیاد به مواد مخدر، کشت وقاچاق آن

عدم ایجاد زمینه کاری وفرصت های شغلی ازطرف دولت

را هکارهای موثردرکاهش فقر: برای اینکه فقررا درجامعه کاهش داده باشیم درقسمت زیرچندین راهکار موثر در این زمینه را بیان خواهیم کرد.

• کنترول جمعیت
• ایجاد شغل
• زمینه های ایجاد شغل مبتنی بر آموزش و یادگیری مهارت
• جلوگیری از مهاجرت های بی رویه روستا نشینان به شهر
• شناسایی عمیق فقر در جامعه
• بررسی تعداد فقرا و جمعیت زیر خط فقر در جامعه
• تامین بودجه و درآمد حداقلی برای تامین نیاز های مردم
• بررسی علل فقر اقشار فقیر
• شناسایی نیازها و کمبود های آنها و تلاش برای رفع فقر
• تنظیم سیاست ها و برنامه های اجرایی هدفمند برای افراد زیر خط فقر

سخن آخر: با توجه به شرایطِ حاکم و مسایلِ مطرح شده باید هرچه سریع ‌تر درصددِ زدودنِ زوایای فقر از جامعه ی خویش باشیم. به نظر می رسد یکی از اقداماتِ لازم در این زمینه، کنترولِ جمعیت است و زمینه ‌های لازم را جهت ایجادِ اشتغال و ایجاد فرصت‌های شغلیِ مبتنی بر آموزش‌ها و مهارت‌های قابل عرضه در بازار کار برای نیروی کار فراهم آوریم. جلوگیری از مهاجرت ‌های بی‌رویه ی روستانشینان به شهر به وسیله ی سیاست‌ها و تدابیرِ اصولی و عملی، شناسایی عمیقِ فقر در جامعه، بررسی تعدادِ فقرا و درصدِ جمعیت زیر خطِ فقر، تحولات و نوسانات این گروه، تامین بودجه و درآمد لازم برای تامین حداقلِ زندگیِ مردم، بررسی عللِ فقیر بودن اقشار فقیر، شناسایی نیاز ها و کمبود هایِ آنان و تلاش در جهت رفعِ آن کمبودها، تنظیمِ سیاست‌ ها و برنامه ‌هایِ اجراییِ هدفمند برای هر گروه از طبقاتِ زیر خط فقر، از جمله مسایلِ قابل توجه برای کاهشِ آسیب ‌های ناشی از فقر در جامعه است که می بایست به آن توجه صورت گیرد.