این نمایشگاه نظر به کرنولوژی دوره های تاریخی توسط کارمندان مسلکی ریاست موزم ملی تنظیم شده که در این نمایشگاه از دوره ماقبل التاریخ و دوره های تاریخی آثار به نمایش گذاشته شده است. آثار دوره ماقبل التاریخ آن مربوط به دوره سنگ و دوره برنز است، آثار دوره های تاریخی آن مربوط فرهنگ یونان باختری و فرهنگ کوشانی است . آثار این دوره اکثرا از ساحات باستانی سمت شمال افغانستان است که شامل ساحه باستان تپه فلول ولایت بغلان، قلعه آهنگران ولایت قندوز، شورتوغی ولایت تخار ، آی خانم ولایت تخار ،سرخ کوتل ولایت بغلان و دلبرجین تپه بوده که این نمایشگاه طی چندین سال باعث غنامندی، شکوفایی و جلب و جذب هزاران بیننده و علاقمند به تاریخ و فرهنگ شده است. نمایشگاههای موزیم ملی افغانستان یک تصویر خوبی برای تبلور فرهنگ افغانستان در اذهان عامه دارد.
هزار شهر باختر:
ایوتیدم درمیان پادشاهان یونان و باختری نه تنها فاتح ووحدت بخشنده خاک مملکت و بانی اوصول اداری دولت یونان باختری بشمار میرود بلکه از نقطه نظر آبادی و عمران هم شهرت بسزائی دارد پس از وحدت خاک و طرح نقشه های اداری سومین کاربزرگ آن آبادی شهرها و کشیدن راه ها، ایجاد زراعت و اصول آبیاری منظم است، که بجای خود از نقطه نظر اقتصاد ، زراعت وتجارت در تحکیم مبادی استقلال باختر خیلی موثر ثابت شده چنانکه در آبادانی باخترزمین زبان زد خاص و عام گردید . نویسنده گان یونانی چه جغرافیه نگار چه مورخ اصطلاح (هزارشهر) را در مورد باختر استعمال کردند . این جمله موجز و کوتاه دلیل بزرگی است بروسعت آبادی و کثرت شهرها و تمرکز نفوس، داشتن جلگه ها و وادی هی حاصل خیزباعث کثرت نفوس، انبساط آبادی وازدیاد شهرها میشود وبنای وجود شهرها بر بلندی سویه اجتماعی اهالی دلالت میکند زیرا شهر هستۀ مدنیت و کانونی است که حیات اجتماعی درآن انبساط میابد . باختر از قدیمترین زمانه های که خاطره بشر سراغ داده میتواند همه وقت سرزمین زرخیز، آباد ومستعد بود و این استعداد با حسن تدبیر و میل آبادی شاهان یونان باختری مخصوصا ایتدیوم آشکار شد.«اندرۀ برتلو» در تبصرئی که بر جغرافیای بطلیموس نوشته دلیل اول شهرت آبادی بلخ استعداد طبیعی خود خاک این جلگه وسیع را میداند و می نویسد که قرار حدودی که بطلیموس به این علاقه داده سطح خاک آنرا (290000) کیلومتر مربع میتوان تخمین کرد و تنها باختر که بدخشان در آن حساب نیاید با وادی میمنه بیش از صدهزار کیلومتر مربع مساحه دارد.
بطلیموس از جمله هزار شهر عده ئی را نام میگیرد که تعین موقعیت صحیح آنها هم خالی از اشکال نیست بهترین شاهدی که مفهوم هزار شهر و رونق آبادی صفحات باختر را در عرص ایوتیدم و سائر شاهان یونان باختری در ذهن می نشاند مشاهده خود بقایای ساختمان های فروریخته است که امروز در تمام صفحات باختر موجود است از پلخمری گرفته بطرف خان آباد و از آنجا در امتداد راه موجوده و در طول جریان آمو تا خلم (تاشقرغان) شهربانو و بلخ ، اندخوی و میمنه و بطرف جنوب گفته تا سرپل و در امتداد این مناطق به هر طرف که چشم افگنده شود تپه های مصنوعی با بقایایی آبادی های قدیم مشاهد میشود مساحه این تپه های متفاوت است بعض خورد بعضی ها کلان و برخی خیلی بزرگ است. وقتیکه این تپه ها تعداد و موقعیت آنها مشاهده شود مفهوم هزارشهر یا حتی (5) هزار شهر که به باختر نسبت داده میشود در تصور شکل حقیقت به خود میگیرد.
