رویدادهای طبیعی ۱۴۰۱؛ بیش از سه هزار کشته و زخمی در ۱۳ ولایت
کوهستانی‌بودن افغانستان و دیگر عامل‌های محیطی و طبیعی، سبب شده که همه‌ساله به ویژه در بهار و تابستان، به دنبال بارش تند باران، در شماری از ولایت‌ها، سیلاب‌های ویران‌گر سرازیر شود، خانه‌ها، خیابان‌ها و کشت‌زارها را ویران نموده و شماری از هموطنان ما قربانی این حوادث طبیعی گردند. در کنار این، زمین‌لرزه‌ها نیز در سال گذشته، هزاران خانه‌های رهایشی را در ولایت‌های مختلف ویران کرده و بیش از دو هزار کشته و زخمی بر جا گذاشته است.
قسمت نخست
مجیب ارژنگ
کوهستانی‌بودن افغانستان و دیگر عامل‌های محیطی و طبیعی، سبب شده که همه‌ساله به ویژه در بهار و تابستان، به دنبال بارش تند باران، در شماری از ولایت‌ها، سیلاب‌های ویران‌گر سرازیر شود، خانه‌ها، خیابان‌ها و کشت‌زارها را ویران نموده و شماری از هموطنان ما قربانی این حوادث طبیعی گردند. در کنار این، زمین‌لرزه‌ها نیز در سال گذشته، هزاران خانه‌های رهایشی را در ولایت‌های مختلف ویران کرده و بیش از دو هزار کشته و زخمی بر جا گذاشته است.
تغییر آب‌وهوایی درجهان و گرم شدن کره زمین باعث شده ت اینرویدادها رخ بدهد.
در زمستان ۱۴۰۱، سرمای کم‌پیشینه‌ای را برای افغانستان به هم‌راه داشت که در نتیجه، ده‌ها شهروند در اثر سرماخوردگی در ولایت‌های مختلف جان باختند.
در این گزارش، به پیامدهای رویدادهای طبیعی در ۱۶ ولایت و کمک‌های انجام‌شده به آسیب‌دیدگان پرداخته شده است. این ولایت‌ها؛ شامل پکتیکا، خوست، پکتیا، بدخشان، تخار، بغلان، لغمان، پروان، کاپیسا، پنجشیر، دایکندی، بامیان، ارزگان، میدان‌وردک، غزنی و غور است. بر اساس داده‌هایی که سلام‌وطندار از ریاست‌‌های مبارزه با حوادث طبیعی این ۱۶ ولایت گردآوری کرده، در اثر رویدادهای طبیعی در ۱۳ ولایت در سال گذشته، یک هزار و ۲۷۷ تن جان باخته و یک هزار و ۷۹۹ تن زخم برداشته است. رویدادهای طبیعی در سال ۱۴۰۱، در تخار، کاپیسا و بامیان، تلفات انسانی به هم‌راه نداشته است. در اثر رویدادهای طبیعی در این سال در ۱۶ ولایت نام‌برده، هزار و ۹۳۲ خانه‌ی رهایشی به گونه‌ی کامل و نُه هزار و ۷۷۸ خانه به گونه‌ی قسمی ویران شده است؛ همین گونه، ۱۶ هزار و ۹۶۶ خانه‌ی رهایشی دیگر بدون تفکیک، به گونه‌ی کامل و قسمی تخریب شده است. در اثر رویدادهای طبیعی در سال گذشته در این ۱۶ ولایت، ۷۲ هزار جریب کشت‌زار، ۳۵ هزار باغ میوه و ۱۶ هزار و ۵۲۱ درخت مثمر و غیر مثمر جداً ویران شده است. از سویی هم، در اثر رویدادهای طبیعی در سال ۱۴۰۱ در این ولایت‌ها، بیش از سه هزار پل و پلچک و هزار و ۹۲۵ کیلومتر جاده ها ویران شده است.
محمدعباس آخوندزاده، سرپرست وزارت دولت در امور رسیدگی به حوادث اما، در ماه حوت ۱۴۰۱، به رسانه‌ها گفته بود که در اثر رویدادهای طبیعی در این سال در سراسر افغانستان، هزار و ۱۵۲ تن جان باخته و دو هزار و ۲۵۹ تن زخمی شده است؛ رقمی که کم‌تر از تلفات ۱۳ ولایتی است که در این گزارش به آن پرداخته شده است.
آخوندزاده، گفته است که در اثر رویدادهای طبیعی در سال گذشته در سراسر افغانستان، ۸۰ هزار رأس مواشی نیز تلف شده است؛ هم‌چنان در این رویدادها، نُه هزار و ۸۰۸ خانه‌ی رهایشی و ۱۴۷ هزار و ۷۴۷ جریب کشت‌زار ویران شده است.
رویدادهای طبیعی در پکتیکا:
مرگ‌بارترین رویداد طبیعی در افغانستان در ۱۴۰۱، زمین‌لرزه‌ای بود که در سرطان این سال گذشته، پکتیکا، خوست و ننگرهار را تکان داد. محمدامین حذیفه، رییس اطلاعات‌وفرهنگ پکتیکا، در ماه سرطان ۱۴۰۱، به سلام‌وطندار گفته بود که در این زمین‌لرزه در ولسوالی‌های گیان، برمل و نکه‌ی این ولایت، بیش از هزار تن جان باخته و یک هزار و ۵۰۰ تن زخم برداشته است.
مطیع‌الله منصوری، رییس مبارزه با حوادث طبیعی پکتیکا، می‌گوید که در زمین‌لرزه‌ی سال گذشته در این ولایت، نزدیک به سه هزار و ۶۰۰ خانه در ولسوالی‌های گیان و برمل، به گونه‌ی کامل و قسمی ویران شده است. بیش از هفت هزار خانواده، خانه‌های شان را از دست داده اند. به گفته‌ی منصوری، سال گذشته ۷۰۰ خانه‌ی رهایشی در اثر رویدادهای طبیعی دیگری مانند سرازیرشدن سیلاب و آتش‌سوزی در ولایت پکتیکا که بیش‌تر آن در ولسوالی‌های متاخان، ارگون، جانی‌خیل و خیرکوت ، ویران شده است. منصوری، می‌افزاید که از میان خانه‌های ویران‌شده در پکتیکا، هزار و ۲۱۹ خانه در ولسوالی برمل بازسازی شده، نزدیک به صد خانه در ولسوالی گیان ساخته شده و کار ساخت باقی خانه‌ها جریان دارد. به گفته‌ی او، تا اکنون، برای خانوادههای آسیب‌دیده، مواد خوراکی و غیرخوراکی توزیع شده و در هم‌کاری با سازمان‌های بین‌المللی، خدمات بهداشتی نیز به آن‌ها ارائه شده است.
در همین حال، شماری از باشندگان «گیان» در یک‌سالگی زمین‌لرزه‌ی مرگ‌بار در این ولسوالی، گفته اند که هنوز زیر خیمه‌ها زندگی می‌کنند؛ خیمه‌هایی که سال گذشته برای شان توزیع شده بود و در اثر وزش باد، فرسوده شده و آن‌ها را در گرمای تابستان سال روان در وضعیت اذیت‌کننده‌ای قرار داده و از سرمای زمستان پیش رو نگران می باشند.
نذیر، باشنده‌ی ولسوالی گیان پکتیکا، می‌گوید: «ما در این خیمه‌ها زندگی می‌کنیم. خانه‌ها هنوز ساخته نشده است. ما با مشکلات زیادی روبه‌رو استیم. یو‌ان‌اچ‌سی‌آر ثبت نام کرد؛ اما خانه‌ها را نساخته است. حالا هوا گرم است، ما در این خیمه‌ها زندگی می‌کنیم؛ زیرا اتاق نداریم.»
اردوگاه باشندگان پکتیکا که در زمین‌لرزه‌ی سال گذشته، خانه‌های شان را از دست داده اند.
ساخته‌نشدن خانه برای همه‌ی آن‌هایی که خانه‌های شان را در اثر زمین‌لرزه در پکتیکا از دست داده اند، سبب شده که شماری از بزرگ‌سالان و کودکان در زمستان سال گذشته، از سرماخوردگی جان های شان را از دست بدهند.
فضل‌الرحمان بلال، ولسوال گیان، با تأیید این موضوع، می‌گوید: «در مجموع، هفت هزار و ۴۶۱ خانه تخریب شده بود که هنوز ساخته نشده است. دو هزار و ۵۵۳ خانه ساخته شد. چهار هزار و ۹۰۸ خانه های دیگر ویرانه باقی مانده و هیچ کاری روی شان انجام نشده است.»
رویدادهای طبیعی در خوست: بر اساس داده‌هایی که ریاست مبارزه با حوادث طبیعی خوست، به رسانه ها شریک کرده، در زمین‌لرزه‌ی تابستان سال گذشته در ولسوالی سپیری این ولایت، ۲۹ تن جان باخته و ۶۰ تن زخم برداشته است.
دوست‌محمد هلال، رییس مبارزه با حوادث طبیعی خوست می‌گوید که در زمین‌لرزه‌ی سال گذشته در این ولایت، چهار هزار و ۷۰۰ خانه به گونه‌ی کامل و نسبی ویران شده است. به گفته‌ی او، سه هزار و ۸۵۰ خانه و یک هزار و ۱۸۰ جریب کشت‌زار نیز در اثر سرازیرشدن سیلاب‌ها در خوست ویران شده است.
هلال می‌افزاید که به همه خانوادههای زیان‌دیده از رویدادهای طبیعی، از سوی ریاست مبارزه با حوادث طبیعی خوست، کمک‌های خوراکی و غیرخوراکی انجام شده و مؤسسه‌های امدادرسان، به همه‌ی آن‌ها کمک نقدی توزیع کرده است.
رویدادهای طبیعی در پکتیا: در اثر بارندگی‌ها و سرازیرشدن سیلاب‌ها در سال ۱۴۰۱ در پکتیا، ۲۲ تن جان باخته و ۱۷ تن زخم برداشته است. در این سیلاب‌ها، ۶۳۵ منزل رهایشی به گونه‌ی کامل و یک هزار و ۲۶۴ خانه به گونه‌ی قسمی ویران شده است.
نثاراحمد نجات، رییس مبارزه با حوادث طبیعی پکتیا، می‌گوید که در اثر سرازیرشدن سیلاب‌ها در پکتیا در سال گذشته‌ی خورشیدی، بیش از ۸۰ درصد کشت‌زارهای این ولایت و فرآورده‌های آن از بین رفته است. به گفته‌ی او، مؤسسه‌های بین‌المللی به ۸۰ هزار خانواده‌ی زیان‌دیده از رویدادهای طبیعی در بخش‌های مختلف پکتیا و ریاست مبارزه با حوادث طبیعی این ولایت، به بیش از دو هزار خانواده کمک توزیع کرده است.
از سوی دیگر، زمین‌لرزه‌ای که سال گذشته در پکتیکا و خوست رخ داد، در پکتیا نیز خانه‌های زیادی را ویران کرده که باشندگان آن، هنوز زیر خیمه‌ها به سر می‌برند.
رویدادهای طبیعی در بدخشان: پس از پکتیکا، ولایت بدخشان، بیش‌ترین تلفات انسانی را در اثر رویدادهای طبیعی در سال ۱۴۰۱ داشته است. برف‌کوچ، زمین‌لرزه و سرازیرشدن سیلاب‌ها، مهم‌ترین رویدادهای طبیعی این سال در بدخشان بوده است.
محمد کامگار، رییس مبارزه با حوادث طبیعی بدخشان، می‌گوید که در اثر رویدادهای طبیعی در سال گذشته در این ولایت، ۵۸ تن جان باخته، ۴۷ تن زخم برداشته و یک هزار و ۱۹۰ رأس مواشی، تلف شده است.
در ماه حمل و ۲۵ دلو ۱۴۰۱، زمین‌لرزه در بدخشان رخ داده که در مورد دومی، ۵۰۰ خانه‌ی رهایشی به گونه‌ی کامل و قسمی ویران شده و ۷۰۰ خانه‌ی دیگر نیز از اثر رویدادهای طبیعی در همین سال در بدخشان ویران شده است.
سرازیرشدن سیلاب‌ها در بدخشان در سال گذشته، صدها خانه را ویران کرده است.
بر اساس گفته‌های کامگار، در هم‌کاری با مؤسسه‌های بین‌المللی فعال در بدخشان، به شمار زیادی از زیان‌دیدگان از رویدادهای طبیعی در این ولایت، مواد خوراکی و غیرخوراکی توزیع شده؛ اما برای بازسازی منازل که به گونه‌ی کامل ویران شده، کمکی انجام نشده است. به گفته‌ی کامگار، «تنها بدیل یک مقدار پول از طرف مؤسسات هم‌کار از جمله دفتر اکتید، ۱۴ هزار افغانی برای هر فامیل کمک شده است.»
رویدادهای طبیعی در غزنی: در سال گذشته، رویدادهای طبیعی در غزنی نیز، اثرهای مرگ‌باری بر جا گذاشته است. بر اساس داده‌های ریاست مبارزه با حوادث طبیعی این ولایت، در کم‌تر از یک سال گذشته، ۴۰ تن در اثر رویدادهای طبیعی به ویژه سرازیرشدن سیلاب در مرکز و ولسوالی‌های غزنی، جان باخته است. در این سیلاب‌ها، دو هزار و ۵۰۰ منزل رهایشی به گونه‌ی کامل و قسمی ویران شده. همین گونه، ۱۰۰ هزار جریب کشت‌زار و باغ، ویران شده و فرآورده‌های آن از میان رفته است. ادامه دارد
