تحقیق: بیش از نیمی از دریاچه‌های جهان در حال خشک شدن اند

بر اساس نتایج یک تحقیق بیش از ۵۰ درصد از دریاچه های بزرگ و مخازن آب در جهان دنیا آب خود را به طور دائمی از دست می دهند. یافته های این تحقیق نشان می دهد که آب ۵۳ درصد از دریاچه ها در حال کاهش است.

بر بنیاد یک مطالعه آب بیش از ۵۰ درصد از دریاهای بزرگ در سراسر دنیا به صورت دائمی از دست می رود. براساس این تحقیق که روز پنج شنبه در مجله تخصصی «Science» نشر شده، دلایل آن تغییرات اقلیمی و استفاده بیش از حد از آب توسط انسان ها اعلام شده است. بنیاد این گزارش حدود ۲۵ درصد از جمعیت جهان در نزدیکی یکی از دریاچه هایی زندگی می کنند که به صورت دائمی آب خود را از دست می دهد.

پژوهشگران از ایالات متحده امریکا، فرانسه و عربستان سعودی برای انجام این تحقیق بزرگترین دریاها و سدها یا مخازن سراسر دنیا را که تعدادشان به ۱۹۷۲ عدد می رسد و تصاویر ماهواره ای از سال های ۱۹۹۲ تا ۲۰۲۰ را مورد ارزیابی قرار دادند.

براساس یافته های این تحقیق، آب ۵۳ درصد از دریاچه ها در حال کاهش است و آن ها با سرعت مجموعاً ۲۲ گیگاتن در سال آب شان را از دست می دهند.

مجموعاً در طی مدت زمانی که این کار تحقیقاتی جریان داشت، ۶۰۳ کوبیک متر آب از بین رفته است که ۱۷ برابر میزان آب «Lake Mead» بزرگترین مخزن آب ایالات متحده امریکا است.

خشکسالی: آیا اروپا خشک می‌شود؟

در پایان زمستان و شروع فصل بهار، در بسیاری مناطق اروپا به خصوص در جنوب این قاره سطح آب پایین آمده و خشکسالی وجود دارد. کمبود بارندگی در آلمان نیز باعث کاهش سطح آب رودخانه‌ها و دریاچه‌ها شده است.

بستر خشک رودخانه در آغاز بهار

بیشتر از یک ماه می شود که دیگر در فرانسه باران نباریده است. از زمان آغاز ثبت رویدادهای آب و هوایی در سال ۱۹۵۹ تا کنون هرگز در زمستان در فرانسه چنین نبوده است. یکی از دلایل آن منطقه پرفشار یا پادچرخند در غرب اروپاست که جبهه های باران را دور می کند. با تغییرات اقلیمی می تواند این پدیده افزایش یابد. لوآر که طولانی ترین رود در فرانسه است، در ماه مارچ در اینجا در «Montjean-sur-Loire» تقریباً خشک است.

کمبود مجدد انرژی؟

سطح آب در مخزن سد بزرگ دریاچه «du Chambon» در کوه های آلپ فرانسه که ساحه‌ای ۱۴۰ هکتار را در بر می‌گیرد، در ماه مارچ به شدت کاهش یافت. فرانسه ۱۵ درصد انرژی مورد نیازش را از نیروگاه های برق آبی مانند این بند تأمین می کند. در این کشور نگرانی از کمبود بیشتر انرژی افزایش یافته است. در تابستان سال ۲۰۲۲ برخی نیروگاه های هسته یی تعطیل شدند، چرا که در رودخانه ها آب کافی برای خنک کردن آنها جریان نداشت.

چشم انداز تیره

«Pont des Catalans» در شهر تولوز فرانسه از بستر رودخانه گارون می آید. در بعضی مناطق  فرانسه دیگر آبی در نل ها جریان ندارد. پاریس اقدامات عاجل را برای خشکسالی دوباره در تابستان روی دست گرفته است. بناءً براین در برخی از بخش ها، حوض‌های آب نباید پر و یا موترها شست و شو شوند. قرار است یک طرح ملی آب در ماه مارچ ارائه شود.

قایق‌های به گِل نشسته

قایق ها در ونیز در اواخر ماه فبروری به گل نشستند. کانال های کوچکتر دیگر قابل کشتیرانی و رفت و آمد قایق ها نبودند. اما وضعیت در این شهر از آن زمان به حالت عادی برگشته است. در سال گذشته خشکسالی به خصوص در جنوب ایتالیا خسارات شدیدی به بخش کشاورزی وارد کرد. و حالا نگرانی های زیادی از وقوع وضعیت بدتر از سال ۲۰۲۲ وجود دارد.

آب کمتر، گردشگران کمتر؟

شمال ایتالیا کاملاً از خشکسالی متاثر شده است. به اساس گزارش ها دریاچه ماجیوره حالا فقط ۳۸ درصد آب قبلی خود را دارد. در کوه های آلپ ایتالیا در ماه های گذشته به اندازه نیم میانگین بلند مدت برف باریده است. سال گذشته ایتالیا شاهد بدترین خشکسالی در ۷۰ سال اخیر بود و برفباری امسال به اندازه ای نیست که این وضعیت را بهتر سازد. حالا نگرانی از تاثیرات خشکسالی بر گردشگری نیز وجود دارد.

کمترین سطح آب در طی ۳۰ سال

در پایان ماه فبروری سطح آب دریاچه گاردا در ایتالیا به حدی پایین رفت که مردم بدون این که پای شان به آب بخورد می‌توانستند به جزیره سان بیاجیو بروند. کمبود باران و برف باعث شده که سطح آب این بزرگترین دریاچه ایتالیا در ماه های زمستان به کمترین سطح در ۳۰ سال اخیر برسد. حکومت ایتالیا نیز اقداماتی را در جهت مقابله با کمبود آب و خشکسالی برنامه ریزی کرده است.

«تغییرات اقلیمی امان نمی‌دهد»

زمین‌های ریگی بیرون زده از رودخانه راین در نزدیکی شهر اوبروزل در راینلندفالتس آلمان: سطح آب این رودخانه در این وقت سال به صورت غیرمعمول بسیار کم است. برعلاوه کمبود بارندگی، آب نشدن برف کوه‌های آلپ نیز باعث کمبود آب این رودخانه شده است. علاوه بر این آلمان از دوازدهمین زمستان گرم پی در پی خبر داده است: اووه کیرشه از سرویس هواشناسی آلمان به خبرگزاری آلمان گفته است: «تغییرات اقلیمی امان نمی‌دهد.»

خشکسالی از شمال تا جنوب

سطح آب سد «Lac de Tolla » در جزیره کرس به شدت کاهش یافته است و در کشورهایی که در آنها در این زمستان برف و باران زیادی نباریده است، خشکسالی وجود دارد. ماه فبروری در بریتانیا خشک ترین ماه در سی سال اخیر بوده است. کارشناسان نگران فصل تابستان پیش رو هستند.

نکته غیرقابل منتظره در این گزارش این است که برخی از این دریاها در مناطق مرطوب مثلاٌ در مناطق آمازون و یا در نواحی پیرامون قطب شمال قرار دارند. به گفته محققان این یافته نشان می دهد که تصور کنونی راجع به تغییرات اقلیمی که براساس آن «خشک همیشه خشک تر و مرطوب همیشه مرطوب تر می شود» همیشه درست نیست.

یکی از نویسندگان این کار تحقیقاتی از دانشگاه کلرادوی بولدر امریکا به خبرگزاری فرانسه «ای اف پی» گفت: «دریاها در سراسر دنیا در وضعیت دشواری هستند و این پیامدهای گسترده ای دارد». او افزود:  «جوامع و بشریت به لطف این دریاها ها است که پابرجا می ماند. اما آن ها احترامی را که شایسته اش هستند، دریافت نمی کنند.»

دریاها تقریباً سه درصد از سطح زمین را تشکیل می دهند. اما ۸۷ درصد از آب جاری شیرین را در سیاره ما تأمین می کنند. وجود آب برای انسان ها به طور مثال برای نوشیدن، زراعت و کسب انرژی برق حیاتی است.