کشت زعفران حاصل خوبی به دهاقین در کشور دارد

گلب الدین برومند

زراعت ومال داری پیشه اکثریت مردم ما درافغانستان است و نقش بارزی را در اقتصاد کشور  بازی می کند. گرچه  رشد بخشهای خدمات و صنعت همه ساله درحالت صعود بوده و علت اصلی این رشد را میتوان توجه بیشتر مردم به این بخشها دانست. باآنکه افزایش تقاضا در بازار زیاد می باشد  توجه دولت به رشد و توسعه این دو بخش بیشتردانسته می شود. اما با درنظر داشت شرایط آب و هوا و اقلیم مناسب کشورمابرای زراعت، می توان ازمساعد بودن زمینه کشاورزی بهره بیشترگرفت. داشتن منابع آبی فراوان، زمین کافی و خاک مناسب برای تربیه انواع مختلف اشجارمیوه دار وغیرمثمرلطف بیکران خالق هستی است که برای مردم ما ارزانی داشته است. زراعت میتواند عامل مهم در افزایش در آمد دهاقین کشور از طریق صادرات محسوب شود. این درحالیست که بستر زراعت افغانستان برای سرمایه گذاری داخلی وخارجی کاملاً بکر و دست نخورده است. قابل تذکاراست که تاکنون سرمایه گذاری خیلی بزرگ در این بخش انجام نشده و اندک سرمایه گذاری که توسط بخش خصوصی صورت گرفته تاکنون به خوبی از آن استقبال شده است. گرچه ذخیره خانهها و سردخانه هایی که در سایر ولایت ها فعالیت دارند اکنون با چندین برابر ظرفیت خود مشغول به کار هستند، اما نظر به پیداوار دهاقین ناچیز محسوب می گردد. همه ساله درفصل تابستان خربوزه، تربوز، انار واکثریت میوه های کشور، از نبود سردخانه ها وذخیره گاها مفسد می شوند.

زمانی که می خواهند پیداوار دست اول را به کشورهای خارجی به خصوص پاکستان انتقال دهند دراثر تعرفه بلندویا بندش راه های تجاری هفته ها، توسط مسئولین سرحدی پاکستان کیفیت خودرا ازدست می دهند. به این اساس هم تجار وهم دهاقین کشور زیان های بیشماری را متقبل می گردند. بنابرین اگرامارت اسلامی درساختن سردخانه های بزرگ بادهاقین همکاری کرده بتواند ازیک طرف ازخساره مند شدن آنان می کاهد وازجانب دیگر درفصل های متفاوت هموطنان ما ازپیداوار کشور خود بهره مند می گردند.  این نشان دهنده مهیا ساختن فرصتهای مناسب برای سرمایه گذاری در عرصه زراعت برای دهاقین کشوراست. باهمکاری ومساعدت بازارعین، زراعت می توانددرين كشور به حیث ماشین انکشاف اقتصادی عمل کند. به طور مثال زراعت وصدوراقلام آن به کشورهای منطقه فعلاً در صادرات و تهیه عواید اسعاری پیشگام است. صادرات زعفران، میوه های خشک و تازه، قالین،  سنگ های قیمتی و پوست قرقل اقلام عمده صادرات کشور ما را تشکیل می دهند. پس از احجار قیمتی، دومین عواید کشور را اقلام زراعتی تشکیل می دهد، اما تا هنوز از مصونیت غذائی و رسیدن به درجه خودکفائی به دور مانده است. درحالي كه بخش زراعت برای مردم روستاها ومراكزولايات یک محیط پاک درست مصون و زیبا به تناسب  محیط شهری فراهم نموده و به کیفیت زندگی شان بهبود بخشیده است.  اما باتأسف بايد يادآورشدكه  مسئله کشت کوکنار وخرید فروش آن یک مشکل ديگريست كه ضربه مهلكي برپيكرزراعت كشورما واردساخته است. اين درحاليست كه  افغانستان ازدودهه به این سو به بزرگترین ساحه کشت گیاهان مخدر ( تریاک، چرس ، تنباکو، ) تبدیل شده بود. مواد مخدر اکثراً درروستاهاي ولايات کشت می شدند و کسانی که به کشت، جمعاوری، آبیاری و پروسس آن سر وکار داشتند، فيصدي بيشترآنان هم معتاد شده زندگي آيندة خودرابه خطرجدي مبتلانموده بودند که بعد از حاکم شدن دوباره امارت اسلامی در افغانستان، کشت، تولید، ترافیک و استفاده آن ممنوع قرار گرفت این ممنوعیت برای مردم ما نهایتاً موثر واقع شد بنأً

برای حل این مشکل  برخی پروژه های زراعتی موثر واقع می شود كه بايد به آن متوصل گرديد. مثلاً کشت نبات زعفران که اهمیت آن بسيار بلند است مي تواند جانشين كشت ترياك درکشور گردد. ازيك طرف سطح توليدات زراعتي را دركشور بلندبرده وازجانب ديگر ازمعضل اعتياد دركشور جلوگيري به عمل می آید. بر بنیاد آمارها، ولایت‌های هرات، بلخ، فاریاب، قندهار، ارزگان، دایکندی و سرپل به ترتیب بیش‌ترین تولید زعفران را داشته‌اند و بیش‌ترین کشت‌زارهای زعفران در ولایت هرات قرار دارد که تقریباً به هفت‌هزار هکتار زمین می‌رسد. چنانکه دهاقین می گویند امسال تولید زعفران تنها درهرات به بیست تن خواهد رسید.  افزایش ساحات زیر کشت، خدمات وزارت زراعت مانند آموزش‌دهی به کشاورزان، توزیع پیازهای خوش‌کیفیت و ساخت مزرعه‌های نمایشی زعفران به کشاورزان از عمده‌ترین علت‌های افزایش تولید زعفران در کشور شده می تواند. گفته می شود که صد نمونه از زعفران تولیدشده  به منظور سنجش کیفیت در آزمایشگاه‌های معیاری آزمایش شده‌اند که کیفیت آن بالاتر از معیارهای جهانی ثابت شده است. به این طریق زعفران‌کاران کشور می توانند از کاروبارشان  میلیون ها دالر به دست  آورند. زعفران افغانستان از نظر کیفیت و مرغوبیت بهترین زعفران در سطح جهان شناخته شد است. گفته می شودکه فعلاً بازار تعداد زیادی از ممالک به‌خصوص کشورهای عربی در اختیار زعفران افغانستان قرارگرفته است. دليل افزايش محصول زعفران درآینده درگرو همکاری و حمايت مالي وتخنيكي حكومت ازدهاقين خواهدبود. اگردرسال های آینده درین بخش توجه دولت مداران کشور بیشتر شود،ممکن به سهولت جای کشت کوکناررا، ترویج کشت پیاز زعفران خواهد گرفت.