رهنمایی کودکان، یکی ازمسئولیت های والدین است

آموزش خودکفایی در سن پایین به کودک کمک ‏می‌کند تا در بلندمدت بتواند هیجان‌ها و ‏رفتارهایش را مدیریت کند. کودک مستقل با ‏احتمال بیشتری در درس‌هایش موفق می‌شود، ‏مهارت‌های اجتماعی بهتری دارد و دست به ‏انتخاب‌های مناسب‌تری می‌زند که همه‌ی این موارد ‏می‌توانند باعث موفقیت او در زندگی آینده‌اش ‏شوند. ‏

یک داکتر روان‌شناس آموزشی می‌گوید: «اگر واقعاً ‏می‌خواهید کودک مستقلی داشته باشید که بدون ‏شما هم از عهده کارهای خودش بر‌آید، بهتر ‏است به‌جای انجام دادن کارهای کودک، فقط او را ‏راهنمایی کنید.» در مواقعی که کودک به کمک نیاز ‏دارد، به‌جای این‌که داوطلبانه کارها را برایش انجام ‏دهید، با تبدیل کارهای بزرگ به کارهای کوچک ‏چندمرحله‌ای، به او کمک کنید. ‏

در این صورت، نه‌تنها کودک احساس می‌کند ‏خودش کار را به انجام رسانده است، بلکه سطح ‏اعتماد به‌نفس و احساس استقلالش هم افزایش ‏می‌یابد. اگر کودک‌تان خواهر یا برادر بزرگ‌تر ‏دارد، از او بخواهید راهنمای عمل کودک کوچک‌تر ‏باشد، این کار باعث می‌شود هر دو از این تعامل ‏سود ببرند‎.‎

فرصت و زمان فراهم کنید

هیچگاهی کاری را که کودک خودش می‌تواند ‏انجام دهد برایش انجام ندهید. توانایی‌های کودک ‏را دست‌کم نگیرید.‏

‏ مرتب کردن اتاق بازی، تمیز کردن خرده ‌نان‌ها یا ‏بیسکیت ‌های خورده‌شده و مرتب کردن تخت ‏خواب از جمله کارهایی‌اند که کودک می‌تواند به ‏طور مستقل انجام دهد‎.‎

برای تربیت کودک مستقل و تشویق او برای ‏مستقل شدن، محیط دوستانه ایجاد کنید. برای ‏مثال، شستن و تمیز کردن دست‌ها را به کودک ‏واگذار کنید، وسایل مورد نیاز این کار مثل آب، ‏دستمال و سایر مواد لازم را در اختیارش بگذارید. ‏اگر برای تمام کردن کارش به وقت بیشتری نیاز ‏داشت، با گشاده‌رویی و صبوری این زمان را در ‏اختیارش بگذارید. ‏

برنامه روزمره کودک را طوری طراحی کنید که ‏وقت کافی برای انجام مستقل کارهای شخصی‌اش ‏داشته باشد‎.‎کودک را به تصمیم‌گیری مستقلانه تشویق کنید.با اعمال محدودیت‌های منطقی، به کودک اجازه ‏تصمیم‌گیری و انتخاب دهید.‏‏ با توجه به سن کودک، با تعیین دو یا سه انتخاب، ‏از کودک بخواهید یکی را انتخاب کند. برای مثال، ‏انتخاب غذای ظهر را به عهده او بگذارید یا انتخاب ‏یک صنف آموزشی از بین چندین صنف یا انتخاب ‏محل تفریح، این کار به کودک احساس کنترول ‏می‌دهد. وقتی کودک گزینه‌ای را انتخاب کرد، با او ‏درباره مزایا و معایب آن صحبت کنید، اجازه دهید ‏بفهمد انتخاب کردن عواقب و نتایجی دارد و حتی ‏احتمال شکست نیز دارد‎.‎

داکتر سام داشتاین، نویسنده کتاب ‏دایرة ‌المعارف رشد کودک، می‌گوید: «قرار نیست ‏کودک را از انتخاب کردن بترسانید، او باید بفهمد ‏اشتباه کردن بخشی از زندگی است. در مواقعی که ‏کودک موفق نمی‌شود، مطمین باشید به روش حل ‏مسأله با او گفتگو می‌کنید. به‌جای گفتن “به تو ‏گفته بودم این کار را انجام نده”، بگویید: بیا این ‏قسمت را دوباره انجام دهیم و ببینیم چطور ‏می‌توانیم درستش کنیم‎.«‎

غیر از این‌که کودک را تشویق می‌کنید، در مقابل ‏دیگران از کارهای مثبتی که انجام داده و می‌دهد ‏تعریف کنید، این کار باعث افزایش عزت‌نفس و ‏استقلال در او می‌شود‎.‎یکی از روش‌هایی که به کودک در درک مدیریت ‏زمان و انجام منظم کارهایی مثل انجام تکالیف ‏مکتب، برس کردن دندان ها و انجام امور شخصی ‏کمک می‌کند نوشتن برنامه روزمره است. می‌توانید ‏از شب قبل با کمک کودک برنامه فردا را بنویسید. ‏برای این کار، می‌توانید کارها را بنویسید و او زمان ‏انجام آن‌ها را انتخاب کند. فهرستی از کارها را ‏بنویسید و با انجام هرکدام، به کودک اجازه دهید ‏آن را خط بزند، این کار اجازه می‌دهد کودک ‏کارهای تکمیل‌شده خود را ببیند، مفهوم مدیریت ‏زمان را درک کند و خودکفایی در او افزایش یابد‎.‎

از تلاش‌های کودک تعریف کنید تقویت مثبت و تحسین کردن روش‌های موثری در ‏ایجاد و افزایش خودکفایی در کودک‌اند. اجازه ‏دهید کودک بداند تلاش‌هایش، هرچند کوچک، ‏قدر دانسته می‌شود. دوران کودکی زمان حیاتی و ‏پیش‌درآمد بزرگ‌سالی است، بنابراین، بهتر است ‏والدین برای ایجاد و پیش‌برد خودکفایی، ‏کوچک‌ترین دست‌آوردهای کودک مثل پوشیدن ‏جوراب‌ها و ریختن آب‌میوه در گیلاس را تحسین ‏کنند‎.‎غیر از تحسین مستقیم کودک، عادت داشته باشید ‏جلوی دیگران هم از کارهای او تعریف و تمجید ‏کنید. این کار باعث بالا رفتن عزت نفس و تقویت ‏استقلال در او می‌شود. به جملاتی که برای تعریف ‏کردن از او انتخاب می‌کنید دقت کنید، مثلا نگویید: ‏‏«دخترم امروز رفتار خوبی داشت»، بلکه بگویید: ‏‏«دخترم امروز خودش به‌تنهایی همه کارخانگی‌اش ‏را نوشته است» یا «بدون این‌که من از او بخواهم، ‏اتاق را تمیز کرده و من واقعاً به او افتخار می‌کنم.» ‏دلیل تعریف و تمجید را بگویید، به این معنی که ‏حتماً به کار مثبتی که کودک انجام داده است اشاره ‏کنید‎.‎در نهایت، عشق و صبر بی‌پایان را به کودک ارزانی ‏کنید، آنگاه شگفت‌زده خواهید شد که چقدر زود ‏می‌توانید  کودکان مستقل تربیت کنید‏‎.‎شما با چه راهکار‌هایی برای افزایش استقلال و ‏خودکفایی در کودکان آشنایی دارید؟ فراموش ‏نکنید با به اشتراک گذاشتن تجربه‌ها و معلومات ‏خود در وب‌سایت‎ ‎کودک ،‎ ‎به والدین جوان کمک ‏می‌کنید فرزندان بهتر و موفق‌تری برای آینده ‏تربیت

کنند‎.‎‏