اهدای خون موجب نجات جان مردم می‌شود

لیلما

14 جون مطابق به 24 جوزا روز اهدای خون است. درماه می سال ۲۰۰۵ و در حین برگزاری پنجاه و هشتمین مجمع بهداشت جهانی، وزرای بهداشت کشورهای جهان بیانیه‌ی مشترکی را در زمینه‌ی تعهد و حمایت از اهدای خون داوطلبانه به امضا رساندند و طی قطعنامه‌ای روز ۱۴ جون  را به نام روز جهانی اهداکنندگان خون نام‌گذاری کردند.

هدف از این رویداد که به صورت سالیانه برگزار می‌شود، تقدیر از اهداکنندگان بدون چشمداشت خون و همچنین افزایش آگاهی مردم از نیاز مستمر به اهدای خون است. سازمان بهداشت جهانی در هر سال شعاری را برای این روز انتخاب کرده و به منظور اطلاع‌ رسانی نسبت به انتشار آمار و اطلاعات اقدام می‌نماید.

دسترسی به فرآورده‌های خونی سالم، از اهدا تا انتقال: انتقال خون موجب نجات جان افراد زیادی در سراسر دنیا می‌شود. اما بسیاری از بیمارانی که به خون نیاز دارند، به خون سالم دسترسی ندارند و این کمبود تهدیدی برای جان انسان‌ها تلقی می‌شود. به همین دلیل است که تأمین خون ایمن و کافی باید در دستورالعمل‌ها و زیرساخت‌های بهداشتی هر کشوری قرار گیرد و بخش جدایی‌ناپذیری از سیاست دولت‌ها باشد.

به توصیه‌ی سازمان بهداشت جهانی (WHO) و برای اطمینان از ایمنی فرآورده‌های خونی، کلیه فعالیت‌های مربوط به جمع‌آوری خون، آزمایش، پردازش، ذخیره و انتقال آن باید بر اساس استانداردهای ملی و از طریق سازمان‌ها و شبکه‌های یکپارچه،تأمین خون انجام شود و تحت نظارت ملی و چارچوب قانونی باشد.

چه کسانی می‌توانند خون اهدا کنند؟اکثر افرادی که در سلامتی کامل به سر می‌برند، می‌توانند خون اهدا کنند. به طور کلی در سراسر جهان ۳ گروه افراد وجود دارند که خون خود را اهدا می‌کنند:

1-داوطلبین اهدای خون 2-خانواده و بستگان شخصی که به خون نیاز دارد 3-کسانی که خون خود را در برابر گرفتن پول اهدا می‌کنند.

بر اساس بررسی‌های انجام شده، داوطلبین اهدای خون در بین این ۳ دسته، امن‌ترین گروه اهدا کنندگان هستند و میزان شیوع عفونت‌های خونی در این گروه کمتر از سایرین است. به همین دلیل بر اساس یک قطعنامه، سازمان بهداشت جهانی خواستار این است که دولت‌ها، سیستم انتقال خون کشور خود را بهبود بخشند و  افراد را برای اهدای خون داوطلبانه و نجات جان هم نوعان خود تشویق کنند.

به منظور اینکه شخصی بتواند خون اهدا نماید، الزاماتی وجود دارد. در زیر به بررسی برخی از این الزامات پرداخته‌ایم.

1-سن شخص اهدا کننده‌ی خون باید بین ۱۸ تا ۶۵ سال باشد.قوانین ملی برخی از کشورها به افراد ۱۶ الی ۱۷ سال در صورتی که دارای شرایط فیزیکی و هماتولوژی مورد نیاز باشند، اجازه می‌دهد تا خون اهدا نمایند.

در برخی از کشورها شخص بالای ۶۵ سال در صورت صلاح‌دید پزشکان به عنوان اهدا کننده‌ی خون پذیرفته می‌شود.در برخی دیگر از کشورها حداکثر سن اهدا کننده‌ی خون، ۶۰ سال تعیین شده است.

۲-فرد اهدا کننده‌ی خون باید حداقل ۵۰ کیلوگرم وزن داشته باشد.تا بتواند ۳۵۰ میلی‌لیتر خون اهدا نماید.

۳- وضعیت سلامتی:شخص در زمان اهدای خون باید در وضعیت سلامت مناسبی قرار داشته باشد. چنانچه شخصی مبتلا به سرماخوردگی، گلو درد، آنفلونزا، تبخال و دیگر عفونت‌ها باشد، نمی‌تواند خون اهدا نماید.در صورتی که میزان هموگلوبین خون ازحد مینیمم کمتر باشد، نباید خون اهدا نمایید.دربسیاری از کشورها میزان مینیمم هموگلوبین خون برای خانم‎ها g/dl۱۲ برای آقایان g/dl۱۳ تعیین شده است.

درافغانستان وزارت صحت عامه کشور،روز جهانی اهدای خون را به منظور بلند بردن سطح آگاهی مبنی برضرورت خون سالم وفرآورده های خونی از اهداکننده گان داوطلبانه خون بدون مزد که در نجات زندگی هموطنان نیاز مند شان همکاری می نمایند قدردانی می کند.

اهدای خون ضرر برای صحت ندارد، بل سیستم خون سازی عضویت بدن رابیشتر فعال ساخته ومقدار خون اخذ شده را دوباره جبران می کندونیز درتصفیه خون باجگر وگرده ها مساعدت نموده از بلند رفتن فشار وکلسترول خون جلوگیری می نماید.

درافغانستان اهدای خون در انتقال خون سالم برای بانوان مبتلا به عوارض بارداری، کودکان دچار کم خونی شدید،قربانیان جنگ،انفجارات وتصادفات که خونریزی  فراوان داشته اند. ونیز برای بیماران مبتلا به سرطان مورد استفاده قرار میگیرد که متأسفانه در افغانستان این رویدادها میزان بلندی را دارد.

براساس آمار بانک مرکزی خون، شماریازاهداکنند گان داوطلبانه خون درافغانستان از سال های اخیر بدینسو افزایش قابل ملاحظه را دارد و واحدهای خون جمع آوری شده را به مریضان تزریق نموده است، تجلیل از روزجهانی اهدای خون یک فرصت مناسب جهت جمع آوری خون برای مریضان نیاز مند میباشد.