علل ایجاد زخم پای دیابتی

داکتر گل رحمن طاهری

زخم‌های دیابتی به دلایل مختلفی رخ می‌دهند که شایع‌ترین آن‌ها قرارذیل اند:

گردش ضعیف خون:

1- گردش ضعیف خون از یک بیماری عروقی نشأت گرفته که در آن جریان‌خون به طور موثر به پاها نخواهد رسید.

2- شکر خون بالا (هیپرگلیسمی):

سطح بالای قند خون می‌تواند روند بهبود زخم پا را کاهش دهد، از این رو مدیریت میزان قند خون، امری مهم و ضروری محسوب می‌شود. افراد مبتلا به دیابت نوع 2 برای مبارزه با عفونت ناشی از زخم‌ها، زمان بیشتری را صرف می‌کنند.

3- آسیب عصبی:

آسیب عصبی یک وضعیت بلند مدت بوده که می‌تواند منجر به از دست دادن بیحسی کامل در پاهای فرد گردد. عصب‌های آسیب دیده ممکن است در ابتدا منجر به احساس سوزن شدن و درد در پاها شود اما به مرور زمان حساسیت به درد پا را کاهش می‌دهد، در نتیجه زخم‌های بدون درد منجر به بروز عفونت می‌گردند.

4- پای زخمی و تحریک شده:

زخم‌ها می‌توانند توسط جاری شدن خون از ناحیه آسیب‌دیده شناسایی شوند و یا اینکه به صورت یک توده که الزاماً همیشه هم دردناک نیستند، ظاهر گردند.

توجه داشته باشید که خشکی پوست در بیماری دیابت بسیار شایع می‌باشد، از این رو ممکن است پای فرد بیشتر در معرض ترک خوردگی و علایمی مانند زخم، خونریزی، پینه و میخچه قرار بگیرد.

بررسی روش‌های درمان

برای جلوگیری از درد و زخم پا، از پاهای خود محافظت کنید، این عمل تخلیه کردن نامیده شده و برای همه انواع زخم‌های دیابتی مفید است. فشار و راه رفتن می‌تواند عفونت را بدتر کند و زخم را گسترش دهد. افرادی که دارای اضافه وزن هستند نیز باید بسیار مراقب باشند زیرا اضافه وزن می‌تواند موجب فشار بر روی پایی شده و درد را به همراه داشته باشد. داکتران ممکن است برای محافظت از پاها، موارد نامبرده شده زیر را توصیه کنند:

-کفش‌های دیابتی (مناسب برای افراد مبتلا به دیابت)

-تغذیه مناسب

– قرار دادن کفش ها در جایی به دور از آلودگی برای جلوگیری از پینه و میخچه پا یکی از عوارض جدی زخم پای دیابتی، عفونت است و نیاز به درمان فوری دارد، البته درمان همه عفونت‌ها به یک شکل نمی‌باشد، از این رو معمولاً بافت اطراف زخم به آزمایشگاه فرستاده شده تا مشخص شود کدام یک از انواع آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان این وضعیت به کار گرفته می‌شوند. اگر عفونت جدی باشد، ممکن است داکتر اشعه ایکس را برای یافتن علایم عفونت استخوانی به فرد توصیه کند. جلوگیری از عفونت زخم پای دیابتی با رعایت نکات زیر امکان پذیر است:

– شستشوی پا

– تعویض مکرر جراب

– ضد عفونی کردن پوست اطراف زخم

– تعویض پانسمان برای خشک نگه داشتن زخم

– داکتر همچنین ممکن است برای درمان زخم، آنتی‌بیوتیک‌ها، ضدپلاکت‌ها و داروهای ضدانعقاد را تجویز کند. برخی از درمان‌های موضعی نیز برای درمان زخم پا وجود دارند که در این قسمت به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

– پانسمان حاوی نقره یا کرم سیلور سولفادیازین

– پماد یا ژل‌های مخصوص

– یکی دیگر از روش‌های درمان زخم پای دیابتی، جراحی می‌باشد. جراحی می‌تواند فشار موجود در اطراف زخم را کاهش داده و با اصلاح کردن استخوان یا از بین بردن ناهنجاری‌های پا به درمان زخم پای دیابتی کمک کند. در اکثر مواقع نیاز به عمل جراحی نیست، اما اگر هیچ روش درمانی به بهبود وضعیت کمک نکرد و یا حتی موجب پیشرفت عفونت نیز شد، جراحی می‌تواند برای جلوگیری از عفونت زخم و قطع عضو، بسیار کمک کننده باشد.

زمان مناسب جهت مراجعه به داکتر

افراد مبتلا به دیابت باید به محض بروز هر گونه زخم بر روی پاهای خود، به داکتر مراجعه کرده و به دنبال درمان زخم باشند، در غیر این صورت زخم‌ها عفونت کرده و در نواحی دیگر پا نیز گسترش می‌یابند. زخم‌ها اغلب توسط جراحی، قطع عضو یا جایگزین کردن پوست مصنوعی بر روی پوست آسیب دیده درمان می‌شوند.