علت خون دماغ چیست؟
خونریزی بینی که به آن خون دماغ هم گفته می‌شود، امری شایع است. این مشکل شاید ترسناک به نظر برسد اما به ندرت حاکی از مشکل جدی است.
تهیه: احمد ساحل
خونریزی بینی که به آن خون دماغ هم گفته می‌شود، امری شایع است. این مشکل شاید ترسناک به نظر برسد اما به ندرت حاکی از مشکل جدی است. بینی مویرگهای زیادی دارد که نزدیک به سطح جلو و عقب بینی هستند. این مویرگها بسیار نازکند و بهسادگی دچار خونریزی میشوند. خون دماغ شدن در بین بزرگسالان و کودکان بین سنین 3 تا 10 سال شایع است.
دو نوع خونریزی بینی وجود دارد. زمانی که مویرگهای جلوی بینی پاره و دچار خونریزی شود، خونریزی قدامی رخ میدهد.
خونریزی خلفی در انتها یا عمیقترین قسمت بینی اتفاق میافتد. در این صورت، خون به انتهای حلق میرود. خونریزی خلفی می‌تواند خطرناک باشد.
خونریزی بینی دلایل مختلفی دارد. به ندرت پیش میآید که خون دماغ ناگهانی یا نامتناوب، جدی باشد. اگر مرتبا خون دماغ می‌شوید، ممکن است مشکل جدی داشته باشید و بهتر است به داکترمراجعه کنید.
خشکی هوا شایعترین علت خون دماغ شدن است. زندگی در آب وهوای خشک و استفاده از سیستم گرمایش مرکزی باعث خشک شدن غشای بینی می‌شود که بافت درون بینی است.
این خشکی باعث سفت شدن فضای داخل بینی می‌شود که خارشآور و آزاردهنده است. اگر بینی‌تان را بخارانید یا تمیز کنید، خونریزی میکند.
استفاده از داروهای ضد حساسیت و ضد احتقان برای درمان حساسیت، سرماخوردگی یا مشکلات سینوسی هم ممکن است باعث خشکی غشای بینی و خون دماغ شود. پاک کردن مکرر بینی با دستمال نیز از دیگر علتهای خونریزی بینی است.
عوامل زیر در بروز خونریزی بینی شایع است:
– فرو کردن شی خارجی در بینی
– حساسیت به مواد شیمیایی
– واکنش آلرژیک
– ضربه دیدن بینی
– عطسههای مکرر
– تمیز کردن بینی
– هوای سرد
– عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
– دوز بالای آسپرین
خون دماغ شدن در اکثر موارد به مراقبت طبی نیاز ندارد. با این حال، اگر خونریزی بینی بیشتر از 20 دقیقه طول بکشد یا بعد از بروز صدمه رخ دهد، فرد باید تحت مراقبت قرار بگیرد زیرا این امر می‌تواند نشانه خونریزی خلفی باشد که موضوع جدیتر است.
صدماتی که باعث خونریزی بینی می‌شود عبارتند از: افتادن، تصادف یا مشت خوردن به صورت. دراین حالت، خونریزی بینی می‌تواند ناشی از شکستگی بینی، ترک برداشتن جمجمه یا خونریزی داخلی باشد.
تشخیص خون دماغ:
اگر به دلیل خون دماغ شدن تحت مراقبت قرار بگیرید، داکتراز طریق معاینه فیزیکی علت را تشخیص میدهد. او آثار شی خارجی را در بینی بررسی میکند و درمورد سابقه طبی و داروهایی که در حال حاضر مصرف میکنید از شما سوال میپرسد.
سایر علائم و صدماتی را که اخیرا به شما وارد شده با داکتردر میان بگذارید. با یک تست مشخص نمیتوان دلیل خون دماغ را تشخیص داد. با این حال، ممکن است داکتربرای پیدا کردن علت از تست تشخیصی استفاده کند. از جمله این تستها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
– شمارش کامل خون (CBC) که نوعی آزمایش خون برای تشخیص اختلالات خونی است.
– تست انعقاد خون (PTT) که نوعی آزمایش خون برای تعیین مدت زمان تشکیل لخته خون است.
– آندوسکوپی بینی
– سی تی اسکن بینی
– عکسبرداری با اشعه ایکس از صورت و بینی
چگونه خون دماغ را درمان کنیم؟
درمان خون دماغ بسته به نوع و علت خونریزی متغیر است.
1- خونریزی قدامی:
اگر دچار این نوع خونریزی شده باشید، از جلوی بینی (معمولاً سوراخ بینی) خون دماغ می‌شوید. میتوان این نوع خونریزی را در خانه درمان کرد. درحالیکه نشسته اید، قسمت نرم بینی را فشار دهید.
مطمئن شوید کاملاً جلوی سوراخ بینی گرفته شود. به مدت ده دقیقه سوراخ بینی را بسته نگه دارید، کمی به جلو خم شوید و با دهان نفس بکشید.
برای بند آمدن خون دماغ دراز نکشید. دراز کشیدن منجر به قورت دادن خون می‌شود و معده را اذیت میکند. بعد از ده دقیقه بینی را ول کنید و بررسی کنید ببینید خونریزی بند آمده یا خیر. اگر خونریزی ادامه دارد، این مراحل را تکرار کنید.
همچنین میتوانید روی بینی یخ بگذارید یا برای بسته شدن مویرگهای کوچک بینی از اسپری بینی ضد احتقان استفاده کنید.
اگر به تنهایی کاری از دستتان ساخته نیست، فوراً به داکترمراجعه کنید. ممکن است دچار خونریزی خلفی شده باشید که به درمان جدیتری نیاز دارد.
2- خونریزی خلفی:
در این حالت بخش انتهایی بینی دچار خونریزی می‌شود. معمولاً خون از انتهای بینی به سمت حلق میرود. خونریزی خلفی خیلی شایع نیست و اغلب جدیتر از خونریزی قدامی است.
نباید خونریزی خلفی را در خانه درمان کرد. اگر فکر میکنید دچار این نوع خونریزی شدهاید، فوراً به داکترتماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه کنید.
3- خونریزی ناشی از جسم خارجی:
اگر جسم خارجی باعث بروز خونریزی شده، داکترمتخصص گوش و حلق و بینی می‌تواند آن را بیرون بیاورد.
4- سوزاندن مویرگ ها:
نوعی تکنیک پزشکی به نام سوزاندن مویرگ نیز باعث متوقف شدن خونریزی مداوم و متناوب می‌شود. داکتردر این روش مویرگهای بینی را با استفاده از دستگاه گرمایشی یا نیترات نقره (ترکیب مخصوص برداشتن بافت) میسوزاند.
ممکن است داکتردر بینی شما پنبه، گاز یا فوم بگذارد. همچنین می‌تواند برای فشار آوردن به مویرگها و جلوگیری از خونریزی از کاتر استفاده کند.
