مقدمه
هر گاه ممکن باشد، یک فرو رفتگی طبیعی زمین که خاک نرم داشته باشد را به حیث حفره برای انفجار انتخاب کنید.
تا حد امکان حفره انفجار باید عاری از سنگ ها و سایر موادی باشد که می‌توانند در زمان انفجار به اجسام پرتاب تبدیل شوند و بقایا را از خود به جا بگذارند.
خاکی که در جریان حفاری حفره بدست آمده است باید در اطراف لبه های بیرونی قسمت بالای آن انداخته شده و سخت شود تا ازشدت انفجار کاسته و تا حدی از پراکنده شدن چره ها جلوگیری نماید.
قواعد استفاده از حفره های انفجار : تا حد امکان باید از حفره های موجود استفاده صورت گیرد، در زمان استفاده از حفره های انفجار در داخل یک محل مرکزی تخریب مهمات قواعد ذیل باید رعایت گردد:
* حفره باید قبل و بعد از هر بار استفاده شدن بازرسی گردد تا دیده شود که آیا مهمات منفجر ناشده در آن وجود دارند یا خیر؟
* برای جلوگیری از پرتاب شدن پارچه ها به بیرون از حفره انفجار در جریان تخریب مهمات حداکثر تلاش باید خرج داده شود.
* هر گاه قرار بر آن باشد که فاسفورس سفید تخریب گردد، موضوع باید در فورمه در خواستی ریزرف محل به مرکز ساحوی امور ماین پاکی اطلاع داده شود.
* از حفره ها حد اقل الی ۲۴ ساعت پس از انفجار نباید استفاده صورت گیرد، مگر اینکه زمین کاملاً توسط آب مرطوب شده باشد.
* لازم است مسیر های مصئون که به حفره ها منتهی می‌شوند ساخته شده و تمام ساحات کاری در حفره ها باید مصون و ثابت باشند.
* تدابیر لازم باید اتخاذ گردد تا اطمینان حاصل شود که پرسونل بالای لبه های کنار حفره ها ایستاده نشوند و قدم نزنند.
پر نمودن حفره انفجار: بمنظور حصول اطمینان از تخریب کامل تمام موادی که در حفره جابهجا می‌گردند و کاهش تاثیرات انفجار و پرتاب چره های ناشی از آن، لازم است در زمان پر نمودن حفره انفجار نکات ذیل در نظر گرفته شوند:
* حین پر نمودن حفره اشیا باید در چهار طبقه قرار ذیل روی یکدیگر قرار داده شوند: طبقه زیرین باید حاوی مقدار کمی از مواد انفجاری مانند فیوز و نارنجک باشد، در طبقه دوم باید مهماتی که دارای پوش ضخیم هستند جابهجا گردند، بعد از آن در طبقه سوم باید مهمات قوی دارای پوش نازک جابهجا گردند و بالآخره در طبقه چهارم باید مواد انفجار دهنده قرار داده شوند.
* برای ایجاد یک موج انفجاری موثر و حصول اطمینان از موفقیت انفجار لازم است خالیگاه ها تا حد امکان کاهش داده شوند، فلهذا مهمات باید در تماس مستقیم با مواد انفجار دهنده و یا هم در تماس با یکدیگر قرار داده شوند.
* حفره های پر کاری شده و زنجیره های انفجاری شان باید به حد کافی با ثبات و دارای سپر دفاعی باشند تا از انفجاراتی که در سایر حفره ها صورت می‌گیرند متاثر نشوند.
* بعد از جابه جا ساختن مواد انفجار دهنده، می‌توان آنها را با پلاستیک پوشانده و حفره را دوباره توسط خاک پرکاری و سخت نمود.
* تمام مهماتی که قرار است تخریب گردند، در صورتی که برای سلسله انفجارات مورد استفاده نباشند، باید بیرون از فاصله ایمنی پرتاب چره ها انتقال داده شوند.
* حین پرکاری حفره انفجار باید ازکمترین تعداد پرسونل استفاده شود.
* حفره باید هیچگاهی بیشتر از نصف گنجایش خود توسط مهمات انفجاری پر نشود.
* وسایل انفجار دهنده تحت هیچ شرایطی نباید دفن شوند.
نقاط کنترولی محل مرکزی تخریب مهمات: موجودیت یک تعداد نقاط کنترولی در محل مرکزی تخریب مهمات ضروری است و نقاط مذکور قرار ذیل اند:
* ساحه پاکینگ وسایط.
* ستاد فرماندهی.
* مرکز کمک های اولیه.
* محل نشست هلیکوپتر در صورت امکان.
* استراحت‌گاه.
* ساحات ایمنی.
* ذخیره گاه مواد انفجاری ساحه.
* تشناب ها.
* نقطه رهبری انفجارات.
* نقاط دیده بانی (یا ترصد).
* موقعیت های نصب لوحه های هشدار دهنده.
نگهبانان (پهره دار) جابهجا نمودن نگهبانان:
جابهجا نمودن نگهبانان باید مطابق با مقتضیات ذیل صورت گیرد:
* نگهبانان باید بمنظور کنترول تمام راه های که احتمالاً به ساحه تخریب منتهی می‌گردند، جابه جا گردند.
* نگهبانان باید خارج از ساحه خطر اخذ موقعیت نمایند، در مواردی که موقعیت گیری نگهبانان در خارج از ساحه خطر امکان نداشته باشد، لازم است برایشان امکانات حفاظتی کامل در مقابل خطر انفجار و چره ها مهیا گردد، تدابیر حفاظتی مذکور نباید باعث اخلال در اجرای موثر وظایف نگهبان گردند.
* نگهبانان باید قادر به دیده بانی و ترصد تمام ساحه خطر بشمول پستی ها و دره ها باشند.
* ساحه دیده بانی هر نگهبان باید مشخص گردد و ساحات مذکور باید جهت حصول پوشش کامل با هم تداخل داشته باشند.
* نگهبانان باید اصولاً با نقاط رهبری انفجار ارتباطات رایویی داشته و علاوه بر آن یک وسیله ارتباطی بدیل نیز باخود داشته باشند.
* آمر عملیات تخریب ماین ها و مهمات باید ارتباطات با نگهبانان را بصورت منظم آزمایش نماید، در صورت قطع شدن ارتباط آمادگی برای تخریب باید الی تامین دوباره ارتباط به تعویق انداخته شوند.
ارائه معلومات برای نگهبانان(پهره دار) آمر عملیات تخریب ماین ها و مهمات مکلف است تا قبل از جابجا نمودن نگهبانان، برای آنها راجع به وظایف و مسوولیت های شان معلومات کافی بدهد، در جریان اریه معلومات برای نگهبانان، حد اقل موضوعات ذیل باید روشن ساخته شوند:
* محل دقیق نگهبانی و ساحه مسئولیت فردی ایشان.
* موقعیت سایر نگهبانان.
* ضرورت به هوشیاری و بیدار بودن در تمام اوقات.
* طرز العمل تامین ارتباطات و علامت ها و سیگنال های مخابراتی که باید بکار برده شوند.
* وسیله بدیل تامین ارتباط در صورت غیر فعال شدن سیستم مخابره.
* اقداماتی که نگهبان باید در صورت انفجار های ناکام، بروز حوادث، قطع شدن ارتباط و داخل شدن اشخاص غیر مسئول در محل تخریب ماین و مهمات اتخاذ نماید.
طرزالعمل ها برای شخص مسئول (آمر عملیات)
شخص مسئول انفجارات که در محل مرکزی تخریب ماین ها و مهمات صورت می‌گیرد باید به طرز العمل های ذیل پابند باشد:
طرزالعمل های قبل از انفجار: طرزالعمل های قبل از انفجار شامل موارد ذیل اند:
* ساحه خطر باید از وجود تمام پرسونل، وسایط نقلیه، وسایل و مواشی که حضور شان ضروری نباشد، پاک گردد.
* به نگهبانان باید هشدار داده شود که انفجار عنقریب رخ می‌دهد.
* در صورت که سیستم انفجار دهنده برقی مورد استفاده باشد، تمام طول سرکت انفجار باید قبل از استعمال چک شود تا قطع شدگی نداشته باشد.
* لحظه قبل از وقوع انفجار، آمر عملیات باید یکبار دیگر با نگهبانان تماس گرفته و اطمینان حاصل نماید که ساحه هنوز پاک است و همچنان به آنها خبر بدهد که اینک انفجار رخ می‌دهد.
طرز العمل ها در صورت انفجار ناکام:
در صورتیکه انفجار ناکام شود سوپروایزر/آمر تیم باید قبل از حرکت از نقطه رهبری انفجار و نزدیک شدن به مواد انفجار دهنده (زمان انتظار) زا ذیلآ رعایت نماید:
* انفجار به شیوه برقی:۱۰ دقیقه
* انفجار به شیوه غیر برقی:۳۰ دقیقه
در جریان زمان انتظار هیچ‌کس باید ساحه امن را ترک نکند و هم نباید بدون اشخاص مؤظف به دیگران اجازه ورود به ساحه تخریب ماین ها و مهمات داده شود.
طرزالعمل های پس از انفجار: طرزالعمل های پس از انفجار قرار ذیل اند:
* قبل از حرکت بسوی ساحه خطر (زمان انتظار) تعیین شده که به نوع عملیات تخریبی که در دست اجرا قرار دارد فرق میکند، باید به پایان رسیده باشد.
* مسئول عملیات باید شخصاً بررسی نماید که تمام مواد انفجار دهنده بگونه که توقع می‌رفت انفجار نموده اند و درساحه کدام خطر باقی نمانده است.
* نظر به نوع مهمات که تخریب می‌گردند، هر نوع فعالیت لازمه پس از تخریب باید اجرا شود، مانند کشیدن
) تا از عدم موجودیت مهمات حاوی فاسفورس سفید raking شانه بر روی زمین (خرخر کردن زمین
اطمینان حاصل گردد.
* زمانیکه آمر مطمئن شود که هیچ نوع خطر در ساحه باقی نمانده است، زمین را (کاملاً پاک) اعلان خواهد نمود، تا زمانیکه آمر (کاملاً پاک) بودن زمین را اعلان ننموده باشد هیچ کس باید ساحه مصون را ترک نکند و نیز به ساحه تخریب نزدیک نشود، زمانیکه تیم به حفره انفجار رسید، می تواند جهت حصول اطمینان از عدم موجودیت فاسورس سفید آنرا شانه بزند.
مقتضیات عمومی ایمنی: مقتضیات ایمنی ذیل در حصه تمام عملیات های تخریب ماین ها و مهمات صدق می کند:
* در صورتی که در حوالی ساحه تخریب رعد و برق جریان داشته باشد، اجرای عملیات تخریبی ممنوع است.
* آمر باید حصول اطمینان نماید که فاصله های ایمنی مورد نیاز برای عملیات تخریبی رعایت شده میتواند.
* هر نوع شعله برهنه آتش و کشیدن سگرت الی فاصله ۳۰ متری مواد انفجار ممنوع می باشد.
* در صورت قطع ارتباطات تمام کار باید متوقف گردد، زمانیکه ارتباط دوباره برقرار گردید، کار دوباره باید آغاز شود.
* در صورتی که کارمند صحی واجد شرایط، راننده مخصوص امبولانس و وسایل طبی مورد ضرورت در ساحه وجود نداشته باشند، شروع نمودن کار تا زمان بر آورده شدن هر سه شرط ممنوع می باشد.
جلوگیری از وقوع حادثه و طرزالعمل های آن: تدابیر ذیل برای آمادگی در برابر وقوع حوادث اجباری میباشد:
* در ترکیب تیم تخریب ماین ها و مهمات باید حداقل یک شخص که در حصه ارائه کمک های اولیه طبی و داوی جراحات تر ضیضی آموزش دیده و وسایل مورد نیاز را در اختیار داشته باشد، (کارمند صحی مخصوص) موجود باشد.
* کارمند صحی مخصوص باید همراه با وسایل خویش در حال آماده باش اما در بیرون از ساحه خطر قرار داشته باشد و آمادگی رسیدگی عاجل به قربانیان را داشته باشد، مگر اینکه با وسایل حفاظتی کافی مجهز گردیده باشند.
* یک طرزالعمل عملی انتقال قربانیان و امکانات کمک های عاجل طبی در حال آماده باش باید وجود داشته باشد.
* یک امبولانس فعال یا واسطه نقلیه دیگر که مانند امبولانس تجهیز گردیده و به کارمند صحی امکان آنرا بدهد که حد اقل یک قربانی را که در تذکره آورده شده تداوی نماید، و قربانی را بگونه مصون به شفاخانه یا یک مرکز صحی انتقال داده بتواند، باید وجود داشته باشد.
طرزالعمل ها در صورت بروز یک حادثه: طرزالعمل هایی که در صورت وقوع یک حادثه باید رعایت گردند قرار ذیل اند:
* عملیات تخریب ماین ها و مهمات را متوقف سازید، مواد انفجاری را که آماده کرده اید مصون سازید، کمک های اولیه را اجرا نمایید، قربانیان را انتقال داده و کمک طبی اضافی را درخواست نمائید.
* به مرکز هماهنگی امور ماین پاکی افغانستان اطلاع دهید.
* تمام جزئیات مربوط به تحقیقات نهایی را یادداشت کنید.
* محل وقوع حادثه را نشانی نموده و آنرا حفاظت کنید.
* تمام مهمات و مواد انفجاری را که باز نموده و برای انفجار آماده نموده بودید دوباره خنثی ساخته و بسته بندی نمایید.
مآخذ ومنابع:
معیار های امور ماین پاکی بین المللي .
