نقش فضای آرام در آموزش بهتر

عبدالحلیم باخرد

آموختن و فراگیری دانش و همین گونه آموزش به دیگران مانند،انجام امور و فعالیت های دیگر نیاز به مکان و جای مناسب دارد. بدون انتخاب مکان، جای مناسب و ایجاد فضای آرام،آموزش به شیوهی بهتر ناممکن است. زیرا، اگر صنف آموزشی و تدریسی در محلی واقع گردیده باشد که آنجا سر و صدا و مکان برای انجام فعالیت های روزانه و معاملات باشد  نمی تواند فضای آرام و مناسب برای آموزش و تدریس باشد، در صورتی که در چنین فضایی برای دانش آموزان یا دانشجویان تدریس صورت گیرد،دانش آموزان یا دانشجویان نخواهند توانست به خوبی درس را فرا گیرند، زیرا سر و صدا و آلودگی صوتی باعث می گردد حواس آنها پرت شده و متوجه درس،نشوند و نتوانند درسی را که استاد ارائه می کند،  استماع نمایند. بنابراین نیاز است برای تدریس و آموزش بهتر مکان درست در نظر گرفته شوداز جانب دیگر، موقعیت صنف درسی در محل ازدحام و سر وصدا باعث می گردد، دانش آموزان یا دانشجویان نتوانند خود را به وقت معین به درس برسانند و این باعث ضیاع وقت می گردد.از این رو، نیاز است که کوشش گردد تدریس در محیط آرام و بدون سر و صدا صورت گیرد تا آنان به گونه‌ِی بهتر دروس خود را فرا گیرند و آن را به حافظه بسپارند. همین گونه کوشش گردد هوای صنف معتدل باشد،یعنی هوای صنف درسی نه باید بسیار سرد یا گرم باشد، سردی بیش از حد هوا باعث می گردد تا دانش آموزان سرما بخورند و همین گونه، گرمی بیش از حد باعث  بی حال شدن آنها می گردد،  در این صورت است که نمی توانند دروس را بگونه‌ی بهتر فراگیرند.ازاین گذشته،استاد باید کوشش نماید فضای صنف را نیز آرام سازد دیگر،کوشش گردد فضای صنف روشن باشد،یعنی، دیوارها،  دروازه وکلکین صنف با رنگ روشن رنگ شود تا نور خورشید که از بیرون داخل صنف می شود، فضای صنف را روشن کند،زیرا در عدم موجودیت روشنی مشکل است استاد بتواند چیزی را بالای تخته بنویسد و دانش آموزان بتوانند آن را یادداشت نمایند.گذشته ازاین،باید کوشش گردد تا هوای تازه به داخل صنف راه پیدا کند، زیرا در عدم موجودیت هوای تازه و فضای بسته ممکن است رطوبت در صنف بوجود آید،  هوای بسته باعث ایجاد سرگیچی و سر دردی دانش آموزان می گردد، پس باید کلکین ها را باز ماند تا هوای تازه داخل صنف شود، رطوبت از بین برود و دانش آموزان بتوانند هوای تازه را تنفس کنند.هم چنان کوشش گردد صنف بگونه‌ی مرتب بعد از ختم هر ساعت درسی  پاک گردد،  زیرا عدم توجه به نظافت و پاکی صنف می تواند باعث ایجاد تعفن و بد بویی در صنف گردد که این می تواند باعث آزار و اذیت استاد و دانش آموزان یا سبب شیوع بیماری‌های مختلفی در میان آنها گردد.افزون براین موارد،کوشش گردد حویلی یا حیاط بیرون از صنف سر سبز و شاداب باشد، زیرا سرسبزی و شادابی باعث می گردد دانش آموزان هوای پاک را استشمام کنند،دلتنگی را احساس نکنند و از درس خسته نشوند.

موجویت فضای سبز، شادابی و طراوت می تواند در تازگی و طراوت روح آنها تأثیر گذارد، بخصوص زمانی که،  بعد از ختم ساعت درسی دانش آموزان به بیرون می برآیند، خستگی شان به زودی رفع خواهد شد و آماده برای ساعت دیگر  درسی خواهند شد.  از جانب دیگر، توجه به نظافت و پاکی محوطه‌ی بیرون از صنف درسی نیز مهم است،  پس نیاز است که محوطه‌ی  صنف درسی را  نیزپاک نگهداشت. حیاط و محوطه‌ی  صنف درسی باید داری چهاردیواری باشد،زیرا عدم چهارد یواری باعث می گردد، افراد غیر مسئول حتا اطفال نیز وارد محوطه‌ی آن شده، مزاحمت ایجاد کنند و بی نظمی را خلق کنند.بنابر این برای جلو گیری از ورود افراد غیر مسئول بر اطراف صنف درسی بر علاوه چهاردیواری دروازه و دروازه بان نیز باید داشته باشد،  در این صورت است که می‌توان یک فضای آرام را برای تدریس بهتر و آموزش بهتر برای دانش آموزان ایجاد کرد. در فرجام می توان گفت که بدون موجودیت فضای آرام نمی توان به آرامش رسید،بل فضای ناآرام می‌تواند باعث عدم تمرکز ذهن روی درس و کار شود، در نتیجه این می تواند باعث آن گردد که زمان بدون فراگیری درس سپری شود و ما نتوانیم از گذر زمان بهره ببریم. بنابراین نیاز است که برای جمع کردن حواس، ابتدا فضای آرام را ایجاد کرد تا بتوان به درس و کاری که مشغول هستیم؛ آن را به درستی انجام دهیم و یاد گیریم. از اینجا گفته می توانیم موجودیت  فضای آرام یکی از اساسی ترین و  مهم ترین اصل در تدریس و آموزش است که باید در مکاتب و نهادهای تحصیلی در نظر گرفته شود، در غیرآن تدریس به وجه بهتر نمی تواند صورت گیرد.