عوامل تغییرات  اجتماعی از دیدگاه جامعه شناسی

پوهیالی لمړی څارن محمد وصیل امانزاده

استاد دیپارتمنت داخل خدمت کندهار

چکیده

زمانیکه ما زندگی انسانها را مطالعه میکنیم می بینیم که همیشه درزندگی انسانها تغییرات رخ داده وما همیشه شاهد تغییرات در ساحات مختلف سیاسی،اقتصادی،اجتماعی،تکنالوژی و…هستیم.

بعضی این تغییرات بنیادین وبعضی سطحی صورت می گیرد . بناءً این روند در تمامی ابعاد زندگی انسان ها رخ میدهد.

موضوع بحث ما تغییرات اجتماعی است؛ پس هر نوع تغییر، تغییر اجتماعی گفته نمیشود .

معمولاْ تغییراتی درازمدت در جامعه رخ میدهد  بنام از تغییرات اجتماعی یاد میشود .

تغییرات اجتماعی عبارت است از پدیده قابل  رویت و قابل بررسی در مدت زمان کوتاه و تبدیلات دگرگونی‌هایی که در طول تاریخ در اصول زندگی جامعه و ملتی روی میدهد، این تغییرات از هزاران  عوامل خارجی و داخلی ونیروهایی که زاینده شرایط داخلی و خارجی گروه است پدید میاید. تغییر شکل زندگی با زمینه فکری و روحی سطح وسیعی از یک جامعه یعنی بیش از چند  نفر  را دگرگون می‌کند.

مقدمه

تلاش برای فهم تغییر و تحول نظام اجتماعی همواره مورد توجه جامعه  شناسان و دانشمندان علوم اجتماعی بوده و پیوسته در کانون توجه آنها قرار داشته است. آنها بر این باور اند که تغییر در پدیده و نظام اجتماعی موجب تنوع وپایداری نظام اجتماعی میگردد:

بر این استدلال هستند که در اثر تغییر اجتماعی ارزشها، هنجارها، افکار، وسازمان های جدیدی شکل میگیرند که به ساختار اجتماعی دوام می بخشد. از اینرو تغییرات را برای ثبات جامعه ضروری میدانند.

بناءً تغییراتی را که در اجتماع رهبری ویا بررسی مینمایند، دانشمندان هستند، که نسبت به سایرین افراد در اجتماع از نفوذ و اقتدار در سطح عالی بر خوردار اند  هستند وبر سایر افراد جامعه اثر می گذارند.

ومیتوانند سبب تغییر شوند، مانع یک تغییر شوند. تغییر را ازمسیر اصلی اش منحرف سازندوبه مسیر اصلی اش رهبری کنند، فلهذا نقش اساسی را جامعه شناسان

در تغییرات اجتماعی دارند.

گفتار اول کلیات

مفهوم و محتوای تغییر اجتماعی

هرگونه دگرگون در ساختار با سازمان اجتماعی نامیده میشود.

تغییر اجتماعی لزوماْ یک پدیده اجتماعی است. به سخن دیگر، تغییر اجتماعی باید یک بحث مهم از یک جامعه را در برگیرد. تغییر اجتماعی باید شرایط، شکل زندگی با زمینه ای فکری وروحی سطح وسیعی یک جامعه یعنی بیش از چند نفر را دگرگون کند.

بدین ترتیب تغییر اجتماعی اعتبار از قابل رویت  یک رفتار در طول زمان بصورت که موقتی و یاکم دوام نباشد. برروی ساخت یا وظایف سازمان اجتماعی یک جامعه اثرگذارد و جریان را دگرگون نماید. دانشمندان علوم اجتماعی بر حسب حوزه تخصصی { جامعه شناسی، اقتصاد، سیاست، مردم شناسی، تاریخ } تعاریف مختلفی دارند.

فارلی : تغییرات اجتماعی با تغییرات در الگو های رفتار روابط اجتماعی ، نهاد و ساختارها در طی زمان مشخص می گردد.

را برت دال: دانشمند علوم سیاسی برای اندازه گیری حجم و وسعت تغییر سیاسی یک مدل سه قسمتی را پیشنهاد نموده که در بردارنده تغییر حاشیه ، جامع و انقلابی است .

تغییر حاشیه ای: تغییری است که هنجار یا رفتار خاصی را در بسط ، تقلیل و یا اصلاح میکند. در این نوع تغییر نماد و شکل هنجار و رفتار بدون اینکه در ماهیت یا ساختار آن هنجار و رفتار تغییری حاصل شود، تغییر میکند. این نوع تغییر از متداول ترین تغییرات در جامعه است. تغییر جامع دلالت بر مجموع انباشتی از تغییرات حاشیه ای دارد. که در هنجار ها و رفتار های تثبیت شده  تغییر ایجاد میکند.

گفتار دوم

جز اول : جایگاه تغییرات اجتماعی در جامعه شناسی

از آغاز طرح وشکل گیری علم جامعه شناسی مبحث تغییر اجتماعی از موضوعات کلیدی و محوری این علم بوده است ، در اندیشه  دانشمندان کلاسیک جامعه شناسی موضوع تغییر اجتماعی در قالب چگونگی گذار تاریخی جوامع جایگاه ویژه‌ی

دارد   اگوسیت کینت یکی از علما یی جامعه شناسی منعقد است که جامعه شناسی به دو شاخه که ثبات نظام های هنجاری، الگو های نظام قشر بندی و جامعه پذیری توجه دارد

جامعه شناسی ایستا

جامعه شناسی پویا که الگو های تغییر و تحول اجتماعی توجه دارد.

بناءً به نظر : روشه؛ جامعه به طوری مداوم در حال حرکت تاریخی است خود را دگرگون می کند و پیوسته در حالی دگرگون ساختن خود و اعضایش ، محیط و سایری جوامع است .که بانها در ارتباط است .

جز دوم: عوامل تغییرات اجتماعی :

ویژگی‌های عمده تغییرات اجتماعی را به عنوانی نوعی فرایند این اجتماعی را می توان به صورت زیر مطرح ساخت .

۱: تغییرات اجتماعی ناشی از تعامل مجموعه ای از عومل است.

۲: تغییر اجتماعی زمان مند و در طی زمان شناخته میشود .

۳: تغییر اجتماعی می‌تواند در صوت‌های مختلف چون درون زا ، بیرون زا ، ترکیبی ، با برنامه ، بدون برنامه و … تحقق می‌یابد.

۴: تحت تأثیر عوامل مختلف اجتماعی ، فرهنگی و محیطی ، اهنگ تغییر اجتماعی تغییر میابد .

منابع مأخذ :

۱: ای مور ، و بلر { ۳۸۱} تغییر اجتماعی ، ترجمه پرویز سالحی ، تحران انتشارات سمت .

۲: رحیم ، زبیح الله { ۱۳۹۶ } مباری جامعه شناسی ، کابل انتشارات یو صفی ذاد.

۳:روشه، گی { ۱۳۹۲ } تغییرات اجتماعی ، ترجمه تکتر منصور وثوقی ، تهران ، نشرنی .

۴: غفاری ، غلام رضا عادل ابراهیمی لویه { ۱۳۸۸} جامعه شناسی تغییرات اجتماعی تهران نشری آگرا ، لویه .

۵: گیدنزا نتونی { ۱۳۸۷ } جامعه شناسی ، ترجمه منوچهر صوری ، تهران نشرنی .