معضل ادویه بی‌کیفیت را با ظرفیت سازی می‌توان برطرف کرد

مسئله ارائه خدمات صحی در افغانستان، یک مسئله حاد و حیاتی است که مشکلات معیین خود را دارد و باید به آن پرداخته شود.

مردم افغانستان در راستای دسترسی به خدمات صحی مشکلات معیین خود را دارند در این می‌ان بحث کیفیت در بخش های دارو و درمان یک بحث اصلی و حیاتی است که باید آن را جدی گرفت.

در حال حاضر افغانستان، یک کشور تورید کننده ادویه است چنان که منابع رسمی‌ می‌گویند افغانستان سالانه زیاد تر از یک میلیارد دالر ادویه از کشور های همسایه و کشور های دیگر وارد می‌کند، بیشترین ادویه وارداتی به افغانستان ساخت پاکستان است، ادویه ایرانی و به دنبال آن ادویه هندی نیز در بازار های ادویه فروشی کشور قابل دسترس است، مگر مشکل در این است که با وجود هزینه بیش از یک میلیارد دالر در بخش تورید ادویه در کشور، مردم ما به ادویه معیاری و با کیفیت دسترسی ندارند، ادویه تقلبی و بی کیفیت به گونه یی وافر در بازار های ادویه فروشی کشور قابل دسترس است در حالی که هزینه میلیارد دالری صورت می‌گیرد مگر دوای بی کیفیت نه تنها که درمان جان هموطنان ما نمی‌شود بل بلای جان شان هم شده می‌تواند.

در کنار ادویه بی کیفیت، مسئله تداوی در افغانستان نیز چالش های مشخص خود را داشته است، چالش ها و مشکلاتی که با تحولات و تغییرات دو سال اخیر پیوند ندارد، معضلی اند که از سال ها گریبانگیر مردم ما بوده است و برای دور کردن آن کمتر کارشد و کمتر برنامه ریزی شد.

در این خصوص هم، منابع رسمی‌ گفته اند که سالانه تا پنجصد میلیون دالر صرف تداوی هموطنان ما دربیرون از کشور می‌شود یعنی سالانه بیش از یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون دالر از سرمایه ملی از کشور بنام تورید ادویه و درمان هموطنان بیمار ما از کشور خارج ساخته می‌شود و سود حاصله از آنهم چندان به درد خور نیست.

در حالی که مسئله دارو و درمان مسایل مورد بحث در حیات اجتماعی اند و دولت ها برای رسیدگی درست به مسایل بهداشت و صحت در کشور های شان بیشترین هزینه را می‌کنند تا جوامع سالم داشته اند.

این هزینه بیشتر در بخش ظرفیت سازی است، در حالی در افغانستان از گذشته به مسئله درمان و دارو بیشتر دید مافیایی و منفعت جویانه وجود داشته است و مسئولان در گذشته در سایه فساد حاکم بیشتر همرکاب حلقه های مافیایی حرکت کرده اند زیرا مسئله تداوی وادویه در افغانستان منفعت های کلان پولی داشت، با وجود آنکه سالانه مقادیری زیادی از سرجمع سرمایه ملی در بخش تداوی بیماران در خارج و تورید ادویه هزینه می‌شد، کاری نشد که تا یک شفاحانه معیاری ایجاد شود، یک کارخانه تولید ادویه ساخته شود، مشکل ظرفیت سازی در این دو بخش تا اندازه جدی بود و مسئولان در نظام های گذشته تا اندازه بیکاری جلوه کردند که خانم های شماری از این مقام ها برای زایمان به خارج می‌رفتند، مسئولان در نظام گذشته منتظر بودند که کدام کشور خارجی در افغانستان شفاخانه و درمانگاه بسازند و مقام ها هم با افتتاح این گونه شفاخانه ها که دستآورد و کار دیگران بود فخر فروشی کنند.

مگر حالا وضعیت تغییر کرده است، امارت اسلامی‌ می‌کوشد که ظرفیت سازی کند و تجار ملی را تشویق می‌کند که در بخش های عام المنفعه و پروژه های حیاتی صحی سرمایه گذاری کنند تا افغانستان از رهگذر ادویه حداقل به خود کفایی برسد و معضل تورید ادویه بی کیفیت حل شود و در بعدُ دیگر زمی‌نه اشتغال زایی مساعد شود و سرمایه گذاران ما هم در خدمت رسانی به مردم مصروف شوند یعنی هم ثواب و هم خرما.

گشایش فابریکه ی دوا سازی سنو فارما، در قندهار حرکتی در همی‌ن راستا است این کارخانه تولیدی که افتتاح شد یکی از بزرگترین کارخانه ی تولید دارو در افغانستان است که با گشایش آن انتظار می‌ رود بیست و پنج درصد نیازهای دارویی کل افغانستان، تأمین شود.

این کارخانه که به هزینه ۵۰ می‌لیون دالر ایجاد شده است اقدام مشترک چند سرمایه گذار است، اگر سه کارخانه مشابه ساخته شود افغانستان به خود کفایی در تولید ادویه می‌رسد، یعنی با دو صد می‌لیون دالر سرمایه گذاری در کنار آنکه از تورید ادویه بی کیفیت جلوگیری می‌شود، هزاران افغان صاحب شغل می‌شوند و بالاتر از همه، مردم افغانستان به ادویه معیاری و با کیفیت دسترسی می‌داشته باشند.

چنین برنامه ها تنها به ابتکار، عمل و تشویق نیاز دارد، امر که امارت اسلامی‌ آن را در محراق توجه قرار داده است . تحلیل سیاسی