در آستانه‌ی عید نرخ اجناس بلند رفته است

احمد خالد
با نزدیک شدن به روز های پایانی ماه مبارک رمضان ماه مهمانی خدا با خوان بزرگ از برکت طاعات و عبادات به ایام خسجته عید سعید فطر نزدیک و نزدیکتر می شویم. مردم مسلمان و با دیانت ما برای پذیرایی یک چنین ضیافت بزرگ به تهیه شرینی ها، کیک و کلچه میوه های گونه گون ، تهیه لباس نو و… می پردازند، از همین حالا بازار فروش لباس ،انواع میوه های خشک، شیرینی ها، کیک وکلچه پُر از ازدحام است.
هریک امتعه قابل فروش را در بساط های کوچک و بزرگ در شهر پهن کرده اند. بازارها نمای عید بخود گرفت اند. اینکه حرف ها و سخن ها در آمادگی ها برای این ایام چیست جهت تهیه گزارش و خرید بعضی امتعه های مورد ضرورت سری بازارهای کوته سنگی، لیسه مریم و مندوی زده ام.
صحبت های یکتن از فروشندگان شیرینی و میوه خشک درکناریای کابل «پل باغ عمومی» که خود را ایمل معرفی کرده در رابطه به نرخ و نوای میوه های خشک و تعداد خریداران گفت: بازار گرم است، نرخ ها نظر به توان خریدار است که شامل میوه های عالی به قیمت بلند تر، متوسط و پایین ولی نظر به قبل نرخ های میوه عالی یک مقدار بلند است فی کیلو بادام 600 افغانی تا 1200، فی کیلو کشمش از 200 شروع تا 700 وبالاتر از آن آن کاجول هندی 900 افغانی فی کیلو، چهار مغز از 600 تا 800 ، نخود از 180 -300 پسته 800 تا 1200 افغانی، انواع شیرینی ها از 380 تا 500 افغانی، به همین ترتیب چپه نمک از 500 تا 700 افغانی و… قیمت دارد.
ایمل در ادامه به چگونگی تعداد خریداران گفت:
بازار ها نظر به وضعیت اقتصادی موجود چندان گرم نیست، در روز های اخیر ازدحام زیاداست. اکثراً خریداران میوه های خشک با قیمت متوسط و پایین را بیشتر انتخاب می کنند از هر ده نفر که نرخ میوه را می پرسد صرف سه تا چهار تا خریدار است باقی به خرید میوه های کم استفاده می کنند بازهم الحمدلله بازار پرجم وجوش است.
عبدالواحد فروشنده دیگر میوه های خشک و شیرینی در بازار عقب تیمورشاهی متصل به مندوی کابل گفت: در مقایسه با سال های قبل بازار ها کم رنگ است ولی با آنهن خریدار داریم.
ضعف اقتصادی در توان خرید، خریداران تاثیر زیاد دارد. قدرت خرید پایین است سری هم به بازار فروش لباس در مارکیت مشعل زدم.
عبدالحامد هراتی فروشنده لباس گفت: قیمت لباس ها یک تعداد مناسب ولی به دلیل کاهش در واردات لباس از کشور های مثل ترکیه، چین و… قیمت بلند است، بازار چندان گرم نیست چون توان خرید مردم پایین است. قیمت ها از 1000 افغانی تا 2000 و 3000 هم است. تا حدی که گنجایش داشته باشد مراعات خریداران خود را می نماییم.
مبشر فروشنده لباس در بازار لیسه مریم می گوید: بازار فروش لباس خوب است ولی به تناسب سال های قبل نسبتاً کم رنگ است. از جمع 10 تا 20 تن 6 – 7 تن خرید می کنند. یک قسمت لباس ها تولیدی کشور ما است. لباس های وارداتی یک مقدار بلندتر است.
محمود فروشنده وسایل آرایشی در مارکیت حجاب که نیز از نبود خریداران و کساد بازار ها شاکی است می گوید: کار و بار ما رونق چندان خوبی ندارد. همه متأثر از بحران اقتصادی موجود حاکم در کشور است. قسمیکه حتا کرایه دکان را به بسیار مشکل پوره می کنیم تعامل جهان با افغانستان خیلی ظالمانه است. بنابر این بازار های ما را نیز متضرر کرده است.
زمری فروشنده بوت در بازار بزرگ لیسه مریم نیز از گمرنگ بودن بازار فروش نگران است می گوید: اکثراً واردات مورد ضرورت ما از چین، ترکیه و… بود با وضع تعزیرات سخت گیرانه در انتقال پول و اسعار مشکلات وجود دارد روی نرخ و نوا تاثیر خود را دارد. ولی مردم ما برای روز های عید بنابر عنعنه موجود در کشور مجبوراند خرید کنند بازار، گرمی سال قبل را ندارد.
به همین ترتیب محمد رضا فروشنده کیک و کلچه میوند و محمد ایوب می گویند: فروشات ما خوب است. خریداران زیاد نظر به کیفیت داریم وی نیز قیمت های موجود را مناسب توصیف کرده افزود: قیمت یک کیلیو کلچه اعلی 200 افغانی، کیک همچنان 200 تا 300 افغانی و شیرینی ها قیمت های متفاوت دارند. چون امتعه تولیدی داخلی است. نظر به کاهش قیمت ها زیاد بلند نیست ولی گفت که. ما نسبت به وضعیت اقتصادی موجود مردم نگران هستیم. از جامعه جهانی می طلبیم بیشتر از این مردم رنجدیده ما را در مضیقه قرار ندهند. تعزیرات اقتصادی را برداشته با به رسمیت شناختن حاکمیت افغانستان بگذارند مردم نفس راحت بکشند.
به همین ترتیب در بازار کوته سنگی که از بازار های پرجمعیت در نواحی غرب کابل است. ازدحام مشتریان در بازار های بزرگ مبارک سنتر، حدران و… بیشتر و بیشتر است. نرخ و نوا تقریباً در بازار ها یکسان است. اما توانایی مردم در خرید لباس و ترتیبات پذیرایی عیدی پایین است.
ناجیه احمدی یکتن از مشتریان در بازار کوته سنگی در صحبتی گفت: امروز برای خرید لباس به این بازار آمدم تا برای کودکان یک مقدار لباس بخرم، ولی قیمت لباس ها یک مقدار مناسب یک تعداد دیگر بلند است. شخصاً توان خرید بیشتر را در خود نمی بینیم قبلاً کارمند دریکی از وزارت ها بودم فعلاً بیکار و اضافه بست شدم، شوهرم با در آمدی که دارد، صرف می تواند به تهیه ضروریات اولیه بپردازد. از امارت اسلامی می خواهیم زمینه کار آبرومندانه را برای ما فراهم کرده تا تغییری در وضعیت اقتصادی مردم وارد شود. مثل من شماری زیاد از مردم پریشان و با مشکل اقتصادی دست و پنجه نرم می کنند. امنیت خوب است، اما اقتصاد خوب کمک کننده