اهمیت ارزیابی در روند آموزش

عبدالحلیم باخرد

آموزش و پرورش تهداب واساس یک جامعه را تشکیل می دهد که بدون توجه به آن هیچ کشوری نمی تواند به رشد و شگوفایی دست یابد. از این رو نیاز است که روی نظام آموزشی و نصاب آن توجه بیشتری صورت گیرد. یکی از راه های که می توان از بهبود وضعیت معارف در هر کشوری مطلع شد و اطیمنان حاصل کرد همانا، ارزیابی استادان و دانش آموزان است. بدون درنظر داشت ارزیابی استادان و دانش آموزان نمی توان به نتایج دلخواه در این راستا دست یافت. بنابراین برای این که بتوان وضعیت آموزش و پرورش را در کشور بگونه ای بهتر درک کرد، همانا، راه اندازی برنامه ای ارزیابی استادان و دانش آموزان در سراسر کشور است. درصورتی که استادان بتوانند بعد از ارزیابی مؤفق گردند دراین صورت لازم است که از آنها تقدیر گردد و امیتازات آنها نیز بیشتر گردد، این می تواند باعث تقویت روحیه ای استادان  شده و باعث گردد استادان به مسلک و وظیفه ای خویش بیشتر علاقه گیرند و بیشتر کوشش نمایند تا دانش آموزان بتوانند از درس بهره برند و درس را بگونه ای بهتر فراگیرند. برعکس،اگر از استادان مؤفق تقدیر به عمل نیاید و امتیازات آنها پس از گذشتاندن مرحله ای ارزیابی بیشتر نگردد، طبیعی است که آنها از کار خود دلسرد شده و چندان علاقمندی به تدریس فرزندان این سرزمین نخواهند داشت. بنابراین نیاز است که امتیازات استادان مؤفق در سراسر کشور بیشتر گردد تا آنها بتوانند در این زمینه بیشتر تلاش ورزند مسئولیت خویش را به وجه احسن انجام دهند. همین گونه، استادان که در مرحله ای ارزیابی نتوانستند مؤفق گردند، برای آنها شیوه های بهتر آموزش تدریس گردد تا آنها بتوانند با گذشت زمان بگونه بهتر دانش آموزان را تدریس نمایند.  در بسیاری از نقاط کشور با وجود این که استادان در مرحله ای ارزیابی توانستند مؤفق گردند ، امتیازات آنها چندان بیشتر نشده است و این باعث گردیده است که بسیاری از استادان لایق و شایسته، بعد از ختم درس به هدف تأمین مخارج زندگی خویش به کار های دیگری روی بیاورند که این می تواند روی وضعیت معارف در کشور اثر منفی بجا  گذارد. زیرا با کارکردن استادان در وقت فراغت آنها وقت بیشتری ندارند تا برای دروس جدید آماده گی بگیرند و بیشتر مطالعه نمایند تا بتوانند دانش آموزان را بگونه ای بهتر آموزش بدهند. درصورتی که معاشات و امتیازات استادان بیشتر گردد، در این صورت است که، آنها وقت بیشتری را صرف مطالعه و آمادگی برای تدریس می کنند، به این ترتیب آنها با داشتن آمادگی برای درس فردا بگونه ای بهتر درس جدید را به دانش آموان خواهند آموخت.باید تذکر داد که راه اندازی همچوبرنامه ای بدون همکاری نهاد های کمک کننده در سراسر کشور امکان پذیر نیست و نیاز به این است که نهاد های کمک کننده در این راستا با نهاد های مسئول همکاری نمایند تا این برنامه بتواند در سراسر کشور بگونه بهتر تطبیق گردد. به باور آگاهان امور ارتقای ظرفیت استادان در نهاد های آموزشی می تواند نقش کلیدی روی بهتر شدن وضعیت آموزش و پرورش در کشور داشته باشد. برخلاف استفاده از مواد درسی ساده در نهاد های آموزشی و استفاده از شیوه های نادرست تدریس نمی تواند روی بهبود وضعیت معارف در کشور اثر گذار باشد. زیرا برای تدریس بهتر بسیاری از مضامین ساینسی و علوم تجربی نیاز به دستگاه های آزمایشی پیشرفته و مواد لابراتواری با کیفیت است، بدون موجودیت دستگاه های آزمایشی درنهاد های آموزشی و مواد مورد نیازآن ناممکن است که دانش آموزان بتوانند آن چه را بگونه ای نظری در صنف می آموزند آن را در عمل نیاز بدانند.همین گونه، نبود مکاتب در برخی از نقاط کشور باعث گردیده است، بسیاری از دانش آموزان در فضای باز درس بخوانند، این توانسته است روی وضعیت معارف اثر منفی بجا گذارد. هم چنان درس خواندن در فضای باز می تواند باعث آن گردد تا حواس دانش آموزان پرت شده و آنها نتوانند چندان تمرکز روی موضوع درس نمایند، در نتیجه این باعث می گردد که آنها نتوانند دروس خویش بگونه ای بهتر فرا گیرند. این رو، نیاز است که در این مورد نهاد های مسئول توجه بیشتری نمایند تا فرزندان این سرزمین همه بتوانند به آموزش و پرورش دسترسی داشته باشند. گذشته از این ، ارزیابی دانش آموزان به هدف این که چقدر توانسته است برنامه های درسی استادان در بهبود وضعیت آموزش مؤثر تمام شود، می تواند راه را برای بهترشدن وضعیت آموزش در سراسر کشور هموار کند. اما بدون ارزیابی دانش آموزان ناممکن است که بهبود وضعیت معارف در سراسر کشور بگونه ای دقیق آن دانسته شود. از این رو، نیاز است که برنامه ای ارزیابی دانش آموزان نیز در سراسر کشور راه اندازی گردد تا دانسته شود وضعیت معارف در حال بهبودی است یاخیر؟