اهمیت روابط تجاری در بهبود وضعیت اقتصادی            

عبدالحلیم باخرد

یکی از راه هایی که کشورها می توانند وضعیت اقتصادی خود را بهبود بخشند و نیازمندی های خود را از این طریق مرفوع سازند، همانا برقراری روابط تجاری با یکدیگر است. یعنی، کشورها می توانند از این طریق محصولات خود را به یکدیگر صادر نمایند و همین گونه محصولات مورد نیاز خود را  از این طریق وارد نمایند. انتقال اموال تجارتی از یک کشور به کشور دیگر برعلاوه داشتن اهمیت اقتصادی آن، در تحکیم روابط دوستی میان آنها می تواند تأثیرات مثبتی را در پی داشته باشد و منافع کشورها را هم در بعد اقتصادی، سیاسی و فرهنگی باهم گره زند. بنابراین گفته می توانیم، در شرایط کنونی برقراری روابط تجاری میان افغانستان با کشورهای دیگر می تواند روی بهبود وضعیت اقتصادی ، سیاسی تاثیر خوبی را بجا گذارد. از جانب دیگر موقعیت افغانستان در میان کشورهای آسیایی بعنوان یک نقطه وصل، نشان دهنده‌ی‌ موقعیت ستراتیژیک آن است، درصورتی که، کارگذاران امور بتوانند ازاین موقعیت به هدف بهبود وضعیت اقتصادی و سیاسی استفاده نمایند، می توانند گام های بزرگی را در این راستا بردارند. زیرا طوری که دیده می شود امروز کشورهای منطقه این را درک کرده اند که افغانستان نسبت به گذشته یک کشور امن بوده و می توانند از این کشور در ترانزیت کالا ها و حمل و نقل اموال تجاری استفاده نمایند و امتعه خود را از طریق افغانستان از آسیای مرکزی به جنوب آسیا و همین گونه از غرب آسیا به جنوب آسیا بفرستند. چنانچه ما شاهد انتقال اموال تجارتی از کشور ازبیکستان به بندر حیرتان بودیم و همین گونه، شاهد افتتاح خط آهن هرات- خواف هستیم که گفته می شود از این طریق اموال تجارتی از افغانستان به ایران و از آنجا به کشور ترکیه و برعکس آن صورت می گیرد. این می تواند نویدی خوبی باشد در بهتر شدن شرایط سرمایه گذاری در کشور  و می تواند   برای تداوم فعالیت های اقتصادی در افغانستان سهولت را فراهم سازد و زمینه‌ی دسترسی سرمایه گذاران داخلی را به بازار های خارجی فراهم سازد. اما این گام ها به تنهایی برای انکشاف تجارت میان افغانستان و سایر کشورها بسنده نیست نیاز به این است که دست اندرکاران امور به هدف ایجاد تسهیلات در بخش ترانزیت اموال تجاری روی بازسازی شاهراه های بزرگ کشور تمرکز نمایند تا باشد تاجران بتوانند اموال تجارتی خویش را به آسانی به خارج از کشور صادر نمایند و همین گونه، انتقال اموال تجارتی به داخل کشور در اسرع وقت صورت گیرد. هرچند برنامه‌ی باز سازی شاهراه سالنگ و همین گونه شاهراه کابل-کندهار به تازگی ز سوی مسئولین امور آغاز گردیده است، اما باز سازی این دو شاهراه زمان براست و زمان طولانی را در بر می گیرد، اما می تواند یک گام مهم در راستای ایجاد تسهیلات در عرصه‌ی تجارت بحساب آید.

این بستگی به موجودیت امکانات، برنامه ریزی و تصامیم اولیای امور دارد. گذشته از این، کاهش تعرفه های گمرکی گام دیگری است که می تواند روی بهبود تجارت میان افغانستان و کشورهای منطقه اثر مثبتی را بجاگذارد و نهاد های مسئول باید در این زمینه برنامه هایی را روی دست گیرند تا بتوانند تسهیلات لازم را برای بهتر شدن تجارت و رونق گرفتن آن میان افغانستان ، کشورهای همسایه و فراتر از آن فراهم سازند. در صورتی که، تسهیلات لازم به هدف تأمین روابط تجاری میان افغانستان و کشورهای منطقه بوجود آید، این می تواند زمینه‌ی دسترسی فابریکه داران را به موادخام فراهم سازد، همین گونه، انواع مواد خوراکی و پوشاک از این طریق وارد کشور خواهد شد و شهروندان خواهند توانست نیازهای خود را از این طریق مرفوع سازند و به نرخ خیلی ها پایین مواد خوراکی و پوشاک مورد نیاز خود را از بازار های داخلی  بدست آرند. دیده شود که کار گذاران امور در این راستا چه برنامه های را روی دست خواهند گرفت تا بتوانند تسهیلات لازم را در زمینه‌ی تجارت با کشورهای همسایه و فراتر از آن بوجود آرند و از این طریق بتوانند روابط نیک و دوستانه ای را هم در بعد اقتصادی، فرهنگی و سیاسی با کشورهای منطقه و فراتر از آن برقرار نمایند. از جانب دیگر، برای بهتر شدن وضعیت تجارت در کشور نیاز است که دهلیزهای هوایی ایجاد گردد تا تجاران بتوانند به بسیارآسانی، در اسرع وقت اموال خود را به داخل و خارج از کشور انتقال دهند، در این صورت است که می تواند وضعیت برای بهتر شدن تجارت در افغانستان با کشورهای همسایه، منطقه و فراتر از آن فراهم گردد.  زیرا انتقال اموال تجارتی از طریق بنادر تجاری می تواند بعضی اوقات زمان بیشتری را در بر گیرد و محموله های تجاری در بنادر برای مدت زمان طولانی تر متوقف گردند، توقف محموله های تجاری برای مدت طولانی در بنادر باعث فاسد شدن و ضایع شدن میوه جات تازه می گردد که این می تواند تجاران را زیانمند سازد. بنابراین، تنها راهی که می تواند اموال تجاری را به کشورهای همسایه و منطقه در اسرع وقت رساند، همانا ایجاد دهلیزهای هوایی است.  ایجاد دهلیز هوایی میان افغانستان و کشورهای دیگر می تواند سبب تشویق بیشتر سرمایه داران داخلی و خارجی برای سرمایه گذاری در کشور گردد. زیرا سرمایه داران خواهان آن اند که برای سرمایه گذاری در کشور، نهاد های مسئول باید تسهیلات بیشتری را فراهم سازند تا آنها بتوانند در عرصه های مختلف در کشور سرمایه گذاری نمایند. آگاهان امور براین باوراند، درصورتی که نهادهای مسئول بتوانند تسهیلات لازم را برای بهبود سرمایه گذاری و تجارت در کشور فراهم سازند، زمینه برای سرمایه گذاری در کشور فراهم خواهد شد و در نتیجه سرمایه داران داخلی و خارجی بیشتر تشویق خواهند شد در افغانستان سرمایه گذاری نمایند که با با سرمایه گذاری بیشتر در کشور ما شاهد این خواهیم بود تا زمینه‌ی کار برای بسیاری ها در کشور فراهم شود، نرخ بیکاری کاهش خواهد یافت و همراه با آن گراف فقر نیز سیر صعودی خود را خواهد پیمود.