تاثیرات مثبت و منفی شبکه های اجتماعی بر خانواده

پوهنیار جاوید “احمد زی”
چکیده:
پیدایش را یانه و پس از آن دنیای مجازی اینترنت، همواره در پی خود آثار مثبت و منفی بسیاری داشته و دارد. از جمله پیامد های سوء آن پیدایش جرایم نوظهور رایانه ای و اینترنتی است. یکی از عوامل اصلی تحریک جنسی که در پی آن وقوع جرم زنا، افشای فحشاء،پورنوگرافی و قوادی را به همراه داشته است در اثر ترویج مطالب و تصاویر مستهجن از طریق رایانه و در فضای اینترنت می باشد. یکی از ارزش های مترقی در جوامع اسلامی، حفظ عفت عمومی و اخلاق حسنه در خانواده در قالب های مختلف اطلاعاتی است. مقاله حاضر بعد مثبت و منفی شبکه های اجتماعی را مورد بررسی قرا می دهد.
واژه های کلید: شبکه ، تاثیرات ، مثبت ، منفی
مبحث اول – تاثیر مثبت شبکه های اجتماعی بر خانواده
روابط خانوادگی تحت‌تأثیر گسترش شبکه ‌های اجتماعی قرار گرفته است. این شبکه ‌ها هم تأثیرات مثبت دارند و هم تأثیرات منفی. باید به این نکته توجه کرد که این شبکه ‌ها ممکن است برای برخی از خانواده‌ ها بسیار مفید و کاربردی باشند، اما برای بعضی دیگر مشکلاتی ایجاد کنند. در این بخش، مزایای شبکه ‌های اجتماعی را با هم بررسی می‌کنیم
گفتار اول – دسترسی راحت تر به اعضای خانواده
شبکه‌های اجتماعی به ما امکان دسترسی به اطلاعات در هر زمان و هر مکانی را می‌دهند. تمام این شبکه ‌ها امکان برقراری تماس ویدیویی، صوتی، ارسال پیام و ارسال صوت و تصویر را دارند. این امکانات باعث می‌شوند اعضای خانواده از هر کجای این کره خاکی بتوانند با هم ارتباط برقرار کنند و از احوال هم باخبر شوند.
گفتار دوم – به اشتراک‌گذاشتن تجربیات
والدین می‌توانند از طریق شبکه‌های اجتماعی تجربیات شان را با هم به اشتراک بگذارند. با این روش خیلی راحت‌تر می‌توان مشکلات به تربیت فرزندان را حل کرد. برای اشتراک‌گذاری ترفندهای تربیتی، دستور پخت غذاهای محبوب کودکان و نوجوانان و ایده ‌های خلاقانه برای ساخت کاردستی تبدیل کرد.
گفتار سوم – دسترسی به منابع مفید و ارزشمند
بسیاری از کارشناسان تربیت کودک و سلامت در شبکه‌های اجتماعی حضور دارند با دنبال‌کردن این منابع معتبر در این شبکه ‌ها به اطلاعات مفید و ارزشمندی دست پیدا می‌کنید که از استرس بچه‌داری کم می‌کنند.
مبحث دوم – تاثیر منفی شبکه های اجتماعی بر خانواده
تاثیر شبکه های اجتماعی بر خانواده، همیشه هم مثبت نیستند. امروزه جوانان بیش از همیشه تحت‌تأثیر فضای اینترنت، شبکه‌های اجتماعی و فناوری‌های نوین هستند. همچنین تعاملات منفی که در این شبکه‌ها اتفاق می‌افتند هم بر والدین و هم بر فرزندان تأثیر می‌گذارند. بر اساس پژوهش‌های انجام‌شده، صفحات شبکه‌های اجتماعی به فرزندانی که رفتارهای منفی با والدین شان دارند اغلب پر شده از مطالب غمناک یا خشم‌آمیز است. علاوه بر این، وجود این شبکه‌ها به نوجوانان این حس را منتقل می‌کند که زمان کافی برای معاشرت با خانواده خود ندارند به طور کلی، شبکه‌های اجتماعی ممکن است بر جنبه‌های مختلف زندگی انسان از جمله کار، تحصیل، دوستی و روابط تأثیر بگذارند. برخی از این تأثیرات خیلی زود خود را نشان می‌دهند، اما برخی دیگر تأثیرات ماندگاری هستند که فوری آشکار نمی‌شوند. در ادامه به مهم‌ترین تأثیرات منفی شبکه‌های اجتماعی بر خانواده اشاره می‌کنیم.‌
گفتار اول – اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی
یکی از مشکلات در حال گسترش در سطح جهان اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی است. امروزه این پلتفرم‌های آنلاین به محل اصلی ارتباطات تبدیل شده‌اند. بسیاری از مردم حس می‌کنند باید دایم به تلفن همراه خود سر بزنند. این نوع اعتیاد به تلفن همراه خطری برای روابط خانوادگی است. پس راه‌حل چیست؟ برای مقابله با اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی می‌توانیم خودمان برای سرک‌کشیدن در تلفن همراهمان محدودیت‌هایی ایجاد کنیم. مثلا مدت‌زمان روشن‌ماندن صفحه‌نمایش موبایل را تنظیم کنیم. حتی می‌توانیم تصمیم بگیریم که هنگام حضور در جمع خانواده به شبکه‌های اجتماعی سر نزنیم. علاوه بر این، می‌توانیم بر کودکان نظارت کنیم تا کمتر از قبل در این شبکه‌ها حضور پیدا کنند. چراکه افزایش مدت‌زمان حضور کودکان ارتباط نزدیکی با افزایش اعتیاد آنها به این شبکه‌ها و گسترش قلدری‌های سایبری دارد. اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی موجب می‌شود والدین زمان کافی برای فرزندان خود نداشته باشند و نتوانند همدیگر را به‌خوبی درک کنند
گفتار دوم – از دست‌دادن لحظات مهم
اغلب، والدین برای اینکه لحظات شیرین زندگی فرزندان شان و اولین تجربه‌های ها را با بقیه به اشتراک بگذارند لحظه‌ای درنگ می‌کنند. در این مکث کوتاه، با خود فکر می‌کنند آیا این لحظه ارزش لایک‌خوردن در شبکه‌های اجتماعی را دارد یا نه. همین مکث کوتاه باعث می‌شود لحظه‌ای مهم و طبیعی از زندگی فرزندشان را از دست بدهند.
نتیجه گیری
اینترنت و شبکه‌ های اجتماعی همیشه هم مضر نیستند. امروزه با وجود این ابزارهای مدرن معاشرت و تعامل با دوستان و اعضای خانواده بسیار راحت‌تر از قبل شده است. تنها با کلیک‌کردن روی صفحه‌نمایش تلفن همراه می‌توانیم با دورترین عزیزان مان صحبت کنیم. بنابراین با اندکی مدیریت زمان و ایجاد تعادل در تعاملات حقیقی و مجازی می‌توان از مزایای این شبکه‌ها بهره برد.