کدام نوع «خالها» خطرناک هستند؟
مردم خال را فقط به یک ضایعه برجسته مشکیرنگ اطلاق میکنند. این تعریف چندان اشتباه نیست اما یک تعریف بسیار ناقص از خال است.
داکتر گلرحمن طاهری
مردم خال را فقط به یک ضایعه برجسته مشکیرنگ اطلاق میکنند. این تعریف چندان اشتباه نیست اما یک تعریف بسیار ناقص از خال است.
خال، یک اصطلاح کاملاً عمومی است که طیف وسیعی از ضایعات پوستی را دربرمیگیرد. این ضایعات به اصطلاح خال مانند در اثر برهمخوردن ترکیب طبیعی ساختمان پوست به وجود میآیند و ناشی از کاهش یا نقص عملکرد یک یا چند بافت است.
در واقع خالها براساس نوع بافتی که غیرطبیعی شده است، نامگذاری میشوند؛ مانند خال سلول رنگدانهساز، خال عروقی، خال چربی و …
خالها میتوانند به شکلها و رنگهای متنوع، در نقاط گوناگون بدن و در سنین مختلف، ظاهر شوند، اما خال سلولهای رنگدانهساز از همه انواع خال شایعتر است. خالها هم به تنهایی و هم به صورت گروهی میتوانند در هر قسمتی از بدن تبارز کنند.
نکته مهم این است که خالها معمولاً یک شکل نیستند و از نظر ویژگیهای مختلفی از جمله اندازه، رنگ، نوع، مسطح یا برجستهبودن با هم متفاوت هستند.
انواع خال و اهمیت آنها در بدخیمیها
همان طور که در قسمت قبل به این موضوع اشاره کردیم؛ خالها انواع متفاوتی دارند. در این میان احتمال سرطانی شدن بعضی از انواع خالها بیشتر از سایرین است. در میان انواع سرطانهای پوستی ملانوم خطرناکترین آنها محسوب میشود.
این بدخیمی (ملانوما) میتواند روی بعضی از انواع خال ایجاد شود. در واقع ملانوما اغلب خالهای مادرزادی با قطر بیشتر از ۲۰ سانتیمتر را احتوأ میکند.
اکثر خالها در ۲۰ سال اول زندگی فرد، ظاهر میشوند و بعد از سن ۳۵ سالگی احتمال پیدایش خال جدید خیلی کمتر است و اغلب دیده نمیشود.
خالهای پوستی در برخی بدخیمیها تغییر شکل یا تغییر رنگ میدهند. منظور ما از بدخیمی فقط سرطانهای پوستی نیست، بلکه حتی سرطانهای دیگر مثلاً سرطانهای ریه، کبد، معده و … میتوانند موجب تغییر شکل و رنگ خالهای شما شوند یا حتی خالهای جدیدی روی پوست تان ایجاد کنند.
در نتیجه؛ اگر در مواردی که خالهای روی بدن تان دچار تغییراتی از جمله رشد ناگهانی و تغییر اندازه، خارش، تغییرات سطحی و تغییر رنگ شدهاند باید به داکتر مراجعه کنید تا از این خال نمونهبرداری شود.
با این بیوپسی (نمونهبرداری) داکتر بدخیمی را در این خال رد یا تایید میکند. به همین دلیل ممکن است اگر برای معاینات سالیانه نزد داکتر میروید (مثلاً برای ارزیابی سالیانه از نظر سرطان پستان) داکتر معالج تان این پرسش را مطرح کند که آیا خالهایی که از قبل روی پوست تان داشتهاید اخیراً تغییری کرده.
تغییرات خالهای تان نباید همیشه موجب نگرانیتان شود!
رنگ قهوهای و یا سیاه خالها مربوط به وجود سلولهای رنگدانهساز است. این سلولها رنگدانهای به نام ملانین را میسازند. به طور کلی میتوان گفت که اختلالات پوست اغلب خود را به صورت خال نشان میدهند ولی در واقع علت تشکیل خال به طور دقیق مشخص نیست.
اکثر خالها در ۲۰ سال اول زندگی فرد ظاهر میشوند و بعد از سن ۳۵ سالگی احتمال پیدایش خال جدید خیلی کمتر است و اغلب دیده نمیشود. به همین دلیل اگر سن شما بیشتر از ۳۵ است و خالهای جدیدی در پوست تان شناسایی میکنید، آنها را بسیار جدیتر بگیرید و حتماً به داکتر مراجعه کنید.
هر خال، الگوی رشد خاص خود را دارد. بعضی از آنها با گذر زمان به تدریج بزرگتر و پررنگتر میشوند و برخی دیگر با گذشت زمان کوچکتر و کمرنگتر میشوند تا جایی که حتی ممکن است به تدریج محو شوند. دوره متوسط این تغییرات حدود ۵۰ سال است.